Lukrecja – właściwości lecznicze, działanie i zastosowanie

Lukrecja – jakie ma właściwości?

Spośród wszystkich gatunków lukrecji, największe zastosowanie w fitoterapii ma lukrecja gładka (łac. Glycyrrhiza glabra). Największe uprawy tej rośliny znajdują się na terenach należących do Hiszpanii, Japonii i północnych Chin. Jej prozdrowotne właściwości znane są już od czasów starożytnych. Co ciekawe, w medycynie chińskiej ponad 50% leków bazuje właśnie na ekstraktach z korzenia lukrecji. Napary z tej rośliny w wielu krajach uznawane są za bezcenne np. w Indiach, gdzie podlewa się nimi pomniki Buddy w jego urodziny.

Badania naukowe wykazały, że w skład korzenia lukrecji wchodzi ponad 400 różnych związków. To sprawia, że ma ono wielotorowe działanie. W samym olejku eterycznym wyróżnia się ok. 30 aktywnych biologicznie substancji, co przekłada się na mnogość zastosowań.

W skład lukrecji wchodzą:

• saponiny triterpenowe, a przede wszystkim glicyryzyna – związek ten może stanowić nawet 14% składu korzenia lukrecji. Glicyryzyna nadaje roślinie charakterystycznego smaku, a także działa wykrztuśnie, przeciwzapalnie, przeciwdrobnoustrojowo, a także reguluje gospodarkę hormonalną organizmu,
• flawonoidy – to cenne antyoksydanty, które neutralizują wolne rodniki. Ponadto flawonoidy działają spazmolitycznie, co oznacza, że biorą udział w mechanizmie rozkurczania mięśni gładkich budujących układ pokarmowy i oskrzela. Niektóre z tych związków wykazują działanie podobne do żeńskich hormonów płciowych estrogenów, co może być pomocne w łagodzeniu objawów menopauzy,
• kumaryny – działają uspokajająco i obkurczająco na mięśnie gładkie,
• witaminy z grupy B – wspierają prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego, nerwowego i pokarmowego,
• polisacharydy,
• aminokwasy i białka.

Dzięki licznym substancjom aktywnym korzeń lukrecji wykazuje działanie przeciwzapalne, obkurczające mięśnie gładkie, wykrztuśne, przeciwbakteryjne, regulacyjne, a także łagodzące zmiany skórne.

>> Zioła na przeziębienie i kaszel - które wybrać?

Lukrecja – działanie i wskazania do stosowania

Korzeń lukrecji w zależności od postaci, w jakiej występuje, może być wykorzystywany na wiele schorzeń i dolegliwości.

Wskazaniami do stosowania lukrecji są:

• choroby układu oddechowego,
• schorzenia wirusowe i bakteryjne,
• okres postmenopauzalny,
• hipercholesterolemia,
• dolegliwości układu pokarmowego, w tym np. stłuszczenia wątroby.

Preparaty na bazie lukrecji gładkiej działają na wielu poziomach organizmu. Wykazano, że bogaty skład rośliny działa rozkurczowo i wykrztuśnie w wielu schorzeniach układu oddechowego. Jest to związane z tym, że zmniejsza lepkość śluzu, poprzez zmniejszenie gęstości wydzieliny. Dzięki temu znacznie poprawiają się ruchy nabłonka rzęskowego płuc.

Napary z lukrecji zmniejszają dolegliwości trawienne, w tym niestrawność, a także przyspieszają regenerację błon śluzowych budujących układ pokarmowy (głównie jelit i żołądka).

Najnowsze badania wskazują na to, że wyciągi z lukrecji mogą okazać się skuteczne w walce z wirusami. Leki mogłyby być stosowane zarówno profilaktycznie, jak i terapeutycznie na replikację wirusów, w tym SARS-CoV-2.

>> Objawy astmy oskrzelowej – cztery najczęstsze symptomy

Lukrecja na zaburzenia hormonalne

Zawarte w korzeniu lukrecji fitoestrogeny sprawiają, że roślina jest rekomendowana kobietom, które cierpią z powodu dolegliwości okresu menopauzy. Korzeń ziela przyczynia się również do obniżenia poziomu testosteronu we krwi, co może być pomocne jako wsparcie leczenia hiperandrogenizmu u mężczyzn, a także zespołu policystycznych jajników u kobiet.

Lukrecja na problemy skórne

Lukrecja bywa wykorzystywana jako surowiec do produkcji kosmetyków. Ze względu na jej działanie antybakteryjne i antyoksydacyjne stanowi cenny składnik kremów do pielęgnacji cery trądzikowej i z przebarwieniami.

>> Jak pozbyć się trądziku młodzieńczego? Zioła, maseczki i domowe sposoby

Lukrecja – dawkowanie

Doustna, dzienna dawka lukrecji, jaką można maksymalnie spożyć uzależniona jest głównie od stężenia glicyryzyny. Obliczono, że nie może ona przekraczać zakresu od 200 mg do 600 mg tego związku na dobę. Co ważne, przyjmowanie lukrecji powinno być ograniczone w czasie i nie dłuższe niż 6 tygodni.

Preparaty zawierające lukrecję

Lukrecja występuje w postaci:

• słodyczy,
• herbat,
• tabletki,
• kapsułki,
• suszu,
• wyciągów,
• kremów,
• balsamów.

>> Produkty z Lukrecją w składzie

Lukrecja w ciąży

Ze względu na obecność w składzie fitoestrogenów nie zaleca się spożywania lukrecji kobietom w ciąży.

Lukrecja – przeciwwskazania do stosowania

Przeciwwskazaniami do stosowania lukrecji są:

• choroby wątroby z zastojami żółci,
• ciężka niewydolność nerek,
• nadciśnienie tętnicze,
• ciąża.

Lukrecja – możliwe skutki uboczne

Przedawkowanie preparatów na bazie lukrecji może powodować skutki uboczne, w tym głównie zawroty głowy, nadciśnienie tętnicze, obrzęki płuc, zaburzenia rytmu serca, niewydolność nerek i hipokaliemię.

Lukrecja – interakcje z lekami i preparatami

Nie należy stosować lukrecji jednocześnie z lekami o działaniu moczopędnym, a także glikozydami nasercowymi. Składniki lukrecji gładkiej nasilają działanie paracetamolu. Należy zachować szczególną ostrożność w łączeniu preparatów lukrecji z antykoncepcją hormonalną.

Lukrecja w Encyklopedii ziół i roślin – Podsumowanie

• Lukrecja to nie tylko składnik słodyczy o czarnej barwie, ale także cenny surowiec wykorzystywany w fitoterapii.
• Najważniejszym składnikiem aktywnym, zawartym w korzeniu lukrecji, jest glicyryzyna działająca sekretolitycznie, przeciwzapalnie, wykrztuśnie i przeciwdrobnoustrojowo.
• Lukrecja znana jest również z łagodzenia dolegliwości trawiennych, objawów menopauzy i zmian skórnych spowodowanych np. trądzikiem.
• Istnieje kilka przeciwwskazań do spożywania lukrecji, z których najważniejsze to nadciśnienie tętnicze, choroby nerek i wątroby, a także ciąża.