Endoskopowa cholangiopnakreatografia wsteczna, czyli ECPW, to jedna z metod inwazyjnych, pozwalająca na dokładną ocenę dróg żółciowych i przewodów trzustkowych. Badanie to wykonuje się zwykle w konkretnym celu terapeutycznym, po wcześniejszej analizie badań wstępnych. Ten rodzaj diagnostyki lekarz zaleca w kilku szczególnych przypadkach, m.in. przy podejrzeniu zmian nowotworowych.
ECPW – na czym polega badanie? Wskazania, przygotowanie
ECPW - co to jest? Na czym polega badanie?
Endoskopowa cholangiopnakreatografia wsteczna należy do badań diagnostycznych o charakterze inwazyjnym. Oznacza to, że podczas badania specjalista korzysta z urządzenia, które musi być wprowadzone do wnętrza organizmu i może naruszać strukturę tkanek (np. poprzez konieczność nakłucia i pobrania materiału do analizy).
Endoskopową cholangiopnakreatografią wsteczną (ECPW) ze względu na fakt, iż jest badaniem inwazyjnym, wykonuje się wówczas, gdy wszelkie dostępne metody nieinwazyjne są nieskuteczne lub dają niejednoznaczne wyniki.
Endoskopowa cholangiopnakreatografia wsteczna (ECPW) w zabiegach terapeutycznych
Bardzo często endoskopową cholangiopnakreatografię wsteczną (ECPW) wykonuje się w celu przeprowadzenia zabiegów terapeutycznych, takich jak usunięcie złogów z dróg żółciowych, a także zakładanie i poszerzanie tych protez. Badanie polega na wprowadzeniu endoskopu do ujścia dróg żółciowych (badanie przypomina gastroskopię).
Endoskopowa cholangiopnakreatografia wsteczna (ECPW) – kiedy jest zalecana? Wskazania
Wykonanie endoskopowej cholangiopnakreatografiai wstecznej (ECPW) jest inwazyjne i wiąże się z pewnym ryzykiem powikłań. Dlatego też lekarze ściśle wskazują kilka sytuacji, w których zalecane jest przeprowadzenie badania ECPW.
Endoskopowa cholangiopnakreatografia wsteczna (ECPW) wykonywana jest, gdy występuje:
- kamica żółciowa przewodowa – w tym przypadku ECPW pozwala na usuniecie złogów z dróg żółciowych oraz rozbicie kamieni. Możliwe jest również wstawienie protezy, jeśli zachodzi taka konieczność;
- przewlekłe zapalenie trzustki;
- torbiel rzekoma trzustki;
- ostre zaporowe zapalenie dróg żółciowych – jest to specyficzny rodzaj stanu zapalnego, który rozwija się w wyniku występowania w drogach żółciowych przeszkody, uniemożliwiającej swobodny przepływ żółci;
- schorzenia lub mechaniczne uszkodzenia dróg żółciowych;
- zmiany nowotworowe o charakterze złośliwym (rak), a także występowanie gruczolaka brodawki Vatera.
Oprócz tego wskazaniem do wykonania badania endoskopowej cholanigiopnakreatografii wstecznej (ECPW) jest występowanie żółtaczki (jeśli istnieje podejrzenie, że doszło do zatkania przewodów żółciowych) czy diagnostyka w kierunku zmian nowotworowych.
Badanie wykonywane jest także przed dobraniem odpowiedniej metody leczniczej w przypadku terapii onkologicznej (dotyczy zmian nowotworowych, z którymi powiązane są drogi żółciowe lub trzustka). Endoskopowa cholangiopnakreatografia wsteczna (ECPW) zalecana jest także jako badanie do przedoperacyjnej oceny tych miejsc.
>> Ból trzustki – gdzie i jak boli trzustka. Czy ból trzustki jest niebezpieczny?
Endoskopowa cholangiopnakreatografia wsteczna (ECPW) – jak się przygotować do badania?
Przygotowując się do badania ECPW, należy pamiętać o tym, że zabieg wykonywany jest na czczo. Decyzję o przeprowadzeniu badania ECPW poprzedzają zwykle badania laboratoryjne, takie jak morfologia krwi, ocena stężenia elektrolitów w organizmie czy poziom hormonów tarczycy.
W przypadku niektórych pacjentów lekarz może zalecić również EKG, kreatyninę czy oznaczenie stężenia mocznika.
W przypadku endoskopowej cholangiopnakreatografii wstecznej (ECPW) kluczowe jest, aby pacjenci przyjmujący inne lekarstwa (np. na regulację ciśnienia krwi, krzepliwość czy cukrzycę) skonsultowali się wcześniej z lekarzem.
>> Kolka wątrobowa (kolka żółciowa) – przyczyny, objawy i leczenie
Czy badanie ECPW boli?
Badanie ECPW nie jest bolesne, choć może powodować dyskomfort, nieprzyjemne uczucie “rozdęcia” w brzuchu. Dolegliwości te odczuwane są w trakcie zabiegu i bezpośrednio po jego zakończeniu. Warto jednak pamiętać, że ECPW wykonywane jest w znieczuleniu miejscowym, a więc dolegliwości bólowe są maksymalnie ograniczone.
Endoskopowa cholangiopnakreatografia wsteczna (ECPW) – przeciwwskazania
Badania nie powinno wykonywać się, jeśli występuje ostra niewydolność oddechowa lub niewydolność serca, a także zaburzenia krzepniecia krwi czy ostre zespoły wieńcowe.
Endoskopowa cholangiopnakreatografia wsteczna (ECPW) – jak przebiega badanie?
W trakcie endoskopowej cholangiopnakreatografii wstecznej pacjent znajduje się w pozycji leżącej. Badanie przypomina nieco gastroskopię – na początku na początku endoskop wprowadzany jest do dwunastnicy w okolicy brodawki Vatera.
Jest to miejsce, w którym łączą się ze sobą drogi żółciowe i trzustkowe. Następnie podawany jest środek kontrastujący i wykonuje się badanie RTG. W dalszej kolejności usuwane są złogi (jeśli występują) oraz pobierany jest wycinek do badań histopatologicznych.
>> Kamica nerkowa – przyczyny, rodzaje, diagnostyka i leczenie
Endoskopowa cholangiopnakreatografia wsteczna (ECPW) – jakie mogą być powikłania?
Endoskopowa cholangiopnakreatografia wsteczna (ECPW) jako badanie inwazyjne niesie ze sobą ryzyko powikłań, jednak występuje ono u średnio 5–10% pacjentów.
Powikłaniem po badaniu ECPW może być:
- ostre zapalenie trzustki,
- stan zapalny w drogach żółciowych,
- krwawienie.
W niektórych przypadkach może dojść do przedziurawienia przewodu pokarmowego, jednak zdarza się to bardzo rzadko. ECPW wykonywane przez doświadczonego lekarza zmniejsza ryzyko wystąpienia powikłań. Badanie trwa średnio ok. 60 minut.
ECPW – jak interpretować wynik?
Wycinek tkanki pobrany do diagnostyczki podczas ECPW jest analizowany w laboratorium. Wyniki należy zawsze skonsultować i omówić ze specjalistą. Przy ogólnej analizie znaczenie ma również obraz RTG uzyskany w podczas badania.
ECPW – postępowanie po badaniu
Bezpośrednio po badaniu zaleca się pozostanie na czczo, dopóki lekarz nie wyda odpowiednich zaleceń. Ze względu na inwazyjność badania, wymaga ono pozostania w placówce pod obserwacją na 24 godziny. W jej trakcie specjaliści wykonują także badania laboratoryjne, pomagające szybko rozpoznać ewentualne powikłania.
Endoskopowa cholangiopnakreatografia wsteczna (ECPW) – jak wygląda badanie w ciąży?
ECPW zalecane jest w czasie ciąży tylko wtedy, gdy istnieją wskazania medyczne. Wówczas badanej podaje się bezpieczną dawkę znieczulenia i maksymalnie ogranicza się czas narażenia na kontakt z promieniowaniem jonizującym.
ECPW u dzieci – jak przebiega badanie?
ECPW rzadko kiedy wykonuje się u dzieci, jeśli jednak pojawi się takie wskazanie, to wówczas zabieg ten wygląda tak samo, jak u osób dorosłych.
Badanie ECPW – cena
Badanie ECPW należy do dość drogich metod diagnostycznych. Ceny zaczynają się średnio od 2000 zł w górę, w zależności od konkretnej placówki. Badanie jest też refundowane w ramach NFZ.
Zobacz, gdzie wykonasz badanie w Świecie Zdrowia: