4. tydzień ciąży

Co się dzieje w 4. tygodniu ciąży? 

W drugim tygodniu od zapłodnienia (czyli czwartym ciąży – liczonym przez lekarza od pierwszego dnia ostatniej miesiączki) zarodek ma wielkość od 0,03 mm do 0,1 mm. Z warstw komórek już niebawem zaczną się rozwijać wszystkie narządy. Około 12–14 dnia od zapłodnienia z zewnętrznej warstwy komórek zarodka powstaje też pierwotna forma łożyska, z kosmków łożyskowych powstają połączenia z wyściółką macicy, dzięki czemu możliwe jest dostarczanie składników odżywczych i tlenu do zarodka. Wykształca się też woreczek żółciowy, który również zapewnia składniki odżywcze dla dziecka oraz wytwarza komórki, które w późniejszym czasie przekształcą się w pępowinę, układ pokarmowy i narządy rozrodcze.
W czwartym tygodniu ciąży zarodek otoczony jest przez worek owodniowy, który zawiera płyn owodniowy. Chroni on płód, pełniąc funkcję amortyzacyjną, oraz izoluje i wycisza dźwięki dochodzące z zewnątrz. Otoczenie zarodka przez płyn umożliwi mu także wykonywanie ruchów na dalszym etapie rozwoju.

Objawy ciąży w 4. tygodniu

Podobnie jak i w trzecim tygodniu ciąży w czwartym również nie ma charakterystycznych objawów – wiele kobiet nawet do 5. tygodnia ich nie odczuwa. Do objawów ciąży na etapie czwartego tygodnia można zaliczyć:

• zmęczenie i senność – są to bardzo często pierwsze objawy ciąży spowodowane wzrostem progesteronu. Hormon ten rozluźnia także mięśnie i umożliwia zagnieżdżenie się zarodka w jamie macicy; 

• tkliwość piersi – bardzo często tkliwość piersi, ich obrzmienie oraz nadwrażliwość sutków występuje w początkowej fazie ciąży. Zwykle zaczyna się ono po zapłodnieniu i trwa aż do końca pierwszego trymestru (u niektórych kobiet nawet dłużej). Piersi powiększają się, a sutki mogą mieć ciemniejszą barwę – można także w niektórych przypadkach zaobserwować pojawiające się na piersiach żyłki; 

• gazy i wzdęcia – za ich pojawienie się odpowiedzialny jest progesteron, który rozluźnia wszystkie mięśnie, także te znajdujące się w układzie pokarmowym. Spowalnia to procesy trawienne, dlatego mogą się pojawić wzdęcia, gazy a także zaparcia; 

• wahania nastroju – zmęczenie i działanie hormonów często objawiają się w postaci wahań nastroju, u jednych kobiet będą one bardziej intensywne niż u innych. 

W czwartym tygodniu ciąży nie powinno występować plamienie (jest ono charakterystyczne dla zagnieżdżania się zarodka w jamie macicy, a więc pod koniec trzeciego tygodnia, ewentualnie na początku czwartego). Na tym etapie ciąży bardzo rzadko pojawiają się nudności lub wymioty – zwykle występują około 6. tygodnia.  

Jak rozpoznać ciążę w 4. tygodniu?

W czwartym tygodniu ciąży domowy test ciążowy wykonywany z moczu może dać już wynik pozytywny. Test betaHCG z krwi gwarantuje wynik jeszcze wcześniej, nawet w pierwszym tygodniu od zapłodnienia. Na ogół kobieta w drugim tygodniu od zapłodnienia (czyli 4. liczonym od daty poprzedniej miesiączki) orientuje się, że miesiączka się spóźnia i wykonuje test ciążowy. Jeśli wynik jest pozytywny, należy niezwłocznie zapisać się do ginekologa prowadzącego ciążę, aby zlecił niezbędne badania. Na tym etapie ciąży jej potwierdzeniem jest wynik testu ciążowego, badanie USG dopochwowe może jeszcze jej nie wykazać.

>> Testy ciążowe. Kiedy i jak ich używać?

Czy wykonywać badanie USG w 4. tygodniu ciąży?

W badaniu USG można zobrazować pęcherzyk ciążowy. Jest to niewielka struktura, będąca jednym z pierwszych etapów ciąży. W pęcherzyku ciążowym obecny jest płyn, otaczjący zarodek. Jednak nie zawsze będzie on widoczny. Na ogół jego zobrazowanie jest możliwe od 4. tygodnia od zapłodnienia, czyli szóstego tygodnia ciąży.

Brzuch w 4. tygodniu ciąży

Brzuch nadal pozostaje bez zmian i nie rośnie – nie ma ku temu podstaw, zarodek jest bardzo mały. Niektóre kobiety zauważają natomiast, że ich brzuch jest wzdęty, ale ma to związek z poziomem progesteronu i spowolnieniem trawienia, a więc wynika ze wzdęć. 

Jak dbać o siebie w 4. tygodniu ciąży?

Na wczesnym etapie ciąży zarodek jest szczególnie wrażliwy na czynniki mogące go uszkodzić, dlatego należy zaniechać wszelkich używek, unikać jedzenia surowego mięsa, surowych ryb, a także surowych jaj i przetworów z mleka niepasteryzowanego. Te produkty spożywcze stważają bowiem ryzyko zakażenia toksoplazmozą, listeriozą oraz salmonellą. Dziennie można wypić filiżankę kawy, ale nie więcej (około 200-300 mg kofeiny na dobę). Kobieta powinna także słuchać potrzeb swojego organizmu i dużo odpoczywać oraz pić wodę.

To dobry moment na rozmowę z lekarzem i wdrożenie suplementacji kwasu foliowego oraz kwasów omega-3. Kwas foliowy jest niezbędny do prawidłowego tworzenia komórek dziecka. Wpływa na rozwój układu nerwowego oraz krwiotwórczego. Jego niedobory skutkować mogą niską masą urodzeniową, anemią megaloblastyczną, wadami wrodzonymi, a nawet utratą ciąży. Kwasy omega wspomagają natomiast rozwój psychomotoryczny oraz funkcję wzroku.