39. tydzień ciąży

Jak wygląda rozwój dziecka w 39. tygodniu ciąży?

Dziecko może się już bezpiecznie urodzić od 37. tygodnia (ciąża uważana jest już wtedy za donoszoną). Nie rośnie już, natomiast nabiera masy (około 140 gramów dziennie). Pod skórą odkłada się tłuszcz, mózg, płuca i wątroba nadal się rozwijają, ale są już gotowe do życia poza organizmem matki. W 39. tygodniu ciąży dziecko osiąga mniej więcej 50 cm, a jego waga może przekraczać już 3,5 kilograma. Każde dziecko jest inne, dlatego waga i wielkość będą się różniły.
Dziecko doskonali odruch ssania, mruga powiekami, ma paznokcie, brwi i rzęsy. Doskonale słyszy, czuje smaki. Również zmysł węchu jest w pełni rozwinięty i gotowy do działania. Dziecko oddaje mocz, a w jego jelitach zbiera się smółka, czyli pierwszy kał.

Objawy ciąży w 39. tygodniu 

Skóra na brzuchu jest już maksymalnie rozciągnięta, może swędzieć, mogą także pojawiać się rozstępy oraz czerwone pręgi. Może także pojawić się swędząca wysypka – grudki i ogniska pokrzywkowe, które są nazywane swędzącą pokrzywkę ciężarnych (z ang. skrót PUPPP). Nie jest to niebezpieczne dla dziecka, ale może wymagać leczenia objawowego, aby zredukować świąd, więc warto się pokazać lekarzowi.

>> Preparaty łagodzące świąd skóry

Kobieta wyraźnie odczuwa ciągnięcie lub ból krocza, co ma związek z rozejściem się spojenia łonowego. Rozejście polega na rozluźnieniu i rozsunięciu kości łonowych, co ma ułatwić poród. Przyszła mama może tez odczuwać ciągły ucisk na pęcherz i pochwę – dziecko uciska już kanał rodny. 

Pojawić się może wyciek z piersi, które przygotowują się do swojej funkcji po porodzie oraz zwiększona ilość wydzieliny z pochwy – może być tak duża, że niezbędne będzie noszenie wkładek higienicznych. W wydzielinie z pochwy można (ale nie zawsze) zaobserwować obecność czopa śluzowego. Jest on gęstą wydzieliną, która znajduje się w kanale szyjki macicy u kobiet będących w ciąży. Pojawia się tuż po zapłodnieniu, a za jego obecność odpowiada progesteron. Czop śluzowy obecny jest przez całą ciążę, chroniąc dziecko przed drobnoustrojami z zewnątrz. Czop śluzowy odchodzi na krótko przed porodem, może być lekko podbarwiony krwią. Jego odejściu może towarzyszyć też niewielkie plamienie. 

W 39. tygodniu ciąży mogą pojawić się także silniejsze skurcze przepowiadające, które przygotowują macicę do porodu. Nasilają się zgaga i zaparcia, kobieta może mieć obrzęki, a także skurcze nóg, zwłaszcza w nocy. Często także pojawiają się bóle i zawroty głowy. 

>> Jak rozpoznać bóle porodowe?

Objawy porodu w 39. tygodniu ciąży 

Do objawów zwiastujących poród zaliczamy: 

• skurcze przepowiadające – występują z częstotliwością 1 skurcz co 10 minut, trwają kilka godzin i zanikają samoistnie. Takie skurcze wskazują, że poród nastąpi wkrótce; 

• odejście czopa śluzowego; 

• uporczywy ból krzyża oraz opuszczenie się brzucha; 

• odejście wód płodowych; 

• regularne skurcze, które są coraz częstsze i nie ustępują; 

• osłabienie ruchów dziecka; 

• u niektórych kobiet oznaką zbliżającego się porodu jest biegunka. 

Kiedy udać się do szpitala w 39. tygodniu ciąży?

Kobieta powinna jak najszybciej udać się do szpitala, jeśli odeszły wody płodowe, ale nic się nie dzieje, nie ma postępu akcji porodowej lub kiedy odeszły zielone wody płodowe, pojawiło się krwawienie oraz ciągły i intensywny ból brzucha. Niepokoić powinno także bardzo złe samopoczucie matki, silne bóle głowy i obrzęk twarzy.

Jakie badania w 39. tygodniu ciąży?

Wszystkie badania powinny być do tej pory wykonane i skompletowane, przy czym jeśli lekarz nie zalecił inaczej, nie trzeba ich powtarzać. W 39. tygodniu ciąży wykonuje się badanie KTG (kardiotokografię), czyli badanie sprawdzające czynność serca płodu. Wynik ten zestawia się z ruchliwością dziecka oraz aktywnością skurczową macicy i tym samym ocenia się stan dziecka oraz ewentualną gotowość do porodu.

Co przygotować do szpitala w 39. tygodniu ciąży?

Do porodu należy zabrać: 

    • dla matki: dokumenty – książeczka ciąży, wszystkie badania, opisy USG, dowód osobisty; koszule nocne (do porodu i po porodzie), szlafrok, skarpetki, kapcie, ręczniki, biustonosz do karmienia piersią, majtki poporodowe z siateczki, opakowanie podkładów poporodowych, przybory toaletowe, klapki pod prysznic, chusteczki higieniczne, chusteczki nawilżane, pomadkę do nawilżania ust; 

    • dla dziecka: becik, kocyk, kilka zestawów śpioszków (body i pajacyk), do tego dwie czapeczki oraz trzy pary skarpetek, pieluszki tetrowe, opakowanie pieluch jednorazowych w rozmiarze 1, delikatny krem do pupy, mokre chusteczki, butelkę z anatomicznym smoczkiem na wypadek trudności z karmieniem piersią, podkład do przewijania.

Na tym etapie należy mieć przygotowany plan porodu oraz wybrany szpital – w nim powinno być już wykonywane badanie KTG. 

>> 38. tydzieć ciąży

>> 40. tydzień ciąży