25. tydzień ciąży

25. tydzień ciąży to 23. tydzień rozwoju dziecka od momentu zapłodnienia (lekarz wylicza ciążę zawsze od momentu pierwszego dnia miesiączki poprzedzającej zapłodnienie, a do faktycznego zapłodnienia dochodzi między 2. a 3. tygodniem ciąży). Datę porodu modyfikuje się na podstawie badań USG i pomiaru CRL, czyli długości ciemieniowo- siedzeniowej płodu. Jeśli rozbieżność między wynikami pomiaru a szacowaną datą porodu przekracza 5 dni – zmienia się datę porodu. Pomiar CRL można wykonać od 20. tygodnia ciąży.

Jak rozwija się dziecko w 25. tygodniu ciąży?

Dziecko jest coraz większe – w 25. tygodniu waży już 785 gramów i ma około 33,6 centymetry długości. Duży przyrost masy ciała u płodu przygotowuje go do życia poza organizmem matki. Dziecko przebywa głównie w pozycji pionowej, z głową skierowaną ku górze i ku klatce piersiowej matki. Skóra dziecka zaróżawia się, pojawiają się na niej naczynia włosowate, które poprawiają przepływ krwi tuż pod skórą. Powieki dziecka nadal są zamknięte, ale uformowane są już komórki zwane pręcikami i czopkami, umożliwiające widzenie – co oznacza, że maluch może odróżniać światło od ciemności.

Ciężarna odczuwa ruchy dziecka i może zauważyć jego różne reakcje – na muzykę, głos mamy, ruch. Wyczuwa także, kiedy dziecko jest aktywne, a kiedy śpi. 

Objawy ciąży w 25. tygodniu 

Na tym etapie ciąży wiele kobiet zaczyna odczuwać zespół niespokojnych nóg, czyli ciągłą potrzebę poruszania nogami dla złagodzenia uczucia mrowienia w kończynach dolnych. Na ogół mrowienie pojawia się podczas odpoczynku lub snu. Głównym powodem pojawienia się zespołu niespokojnych nóg są zmiany hormonalne oraz niedobory żelaza i kwasu foliowego. Zespół niespokojnych nóg powinien ustąpić w ciągu 4 tygodni od porodu. Leczenie go w ciąży obejmuje ciepłe kąpiele przed snem, przyjmowanie suplementów w porozumieniu z lekarzem (m. in. żelaza, witaminy B12, magnezu), unikanie kofeiny oraz delikatne ćwiczenia kończyn.

W 25. tygodniu ciąży pojawić się może również uczucie mrowienia lub bólu palców i nadgarstka, wskazujące na rozwój zespołu cieśni nadgarstka. Za wystąpienie schorzenia odpowiadają zmiany hormonalne powodujące nadmierne gromadzenie się płynu w stawach, który uciska nerw pośrodkowy dając dolegliwości bólowe właśnie w okolicy nadgarstka. 

Do innych dolegliwości zaliczamy: 

• hemoroidy – spowodowane zaparciami oraz zwiększony nacisk na żyły miednicy i zwiększone ciśnienie wewnątrznaczyniowe w żyłach; 

• delikatne skurcze – tzw. skurcze Braxtona Hicksa. Są one naturalnym przygotowaniem macicy do porodu i chociaż mogą być uważane za nieprzyjemne to są potrzebne. Skurcze powinny ustawać tuż po odpoczynku, natomiast aktywność fizyczna może je nasilać. 

Pozostałe objawy ciąży to: 

• duży apetyt; 

• wysokie libido; 

• uczucie zatkanego nosa; 

• krwawienie z dziąseł; 

• swędzenie skóry – świąd dotyczy skóry brzucha i piersi i wynika z rozciągania się skóry. Bardzo ważne jest w tym okresie nawilżanie skóry w tych miejscach, nawet kilka razy dziennie, aby zminimalizować ryzyko występowania rozstępów;  

• dziwne sny – wynikają one ze względu dużej emocjonalności kobiet oraz wysokiego poziomu hormonów; 

• ból w dolnej części pleców – wynika on z rozciągania się więzadeł obłych, które utrzymują macicę w miejscu. Więzadła rozrastają się wraz ze wzrostem macicy. Ból nie powinien być jednak intensywny; 

• żylaki kończyn dolnych – ucisk macicy na żyły miednicy i kończyn dolnych oraz zwiększony przepływ krwi może prowadzić do pojawienia się żylaków; 

• brain fog, czyli „ciążowy mózg”, wiele kobiet tak określa występujące problemy z zapamiętywaniem i koncentracją, które pojawiają się w II trymestrze ciąży; 

• zawroty i bóle głowy – wynikają ze zmian w układzie sercowo-naczyniowym (wyższym tętnem, poszerzeniem naczyń krwionośnych, zwiększoną objętość krwi krążącej w organizmie).  

Brzuch w 25. tygodniu ciąży

Brzuch u ciężarnej jest już bardzo dobrze widoczny, a macica wielkością przypomina piłkę nożną.

Badania w 25. tygodniu ciąży

Na wizycie kontrolnej między 21. a 26. tygodniem wykonywane są badanie ginekologiczne, pomiar masy ciała oraz ciśnienia tętniczego. Lekarz zleca także wykonanie morfologii krwi, badania ogólnego moczu, przeciwciał anty-D u kobiet z grupą krwi Rh (-) oraz przeciwciał przeciwko toksoplazmozie. 

Ginekolog kieruje także ciężarną na badanie zwane krzywą cukrową, czyli doustny test obciążenia glukozą (OGTT, z ang. oral glucose tolerance test). Należy go wykonać do 28. tygodnia ciąży.

Jak dbać o siebie w 25. tygodniu ciąży?

Zalecenia nie zmieniają się – ważna jest zdrowa i zbilansowana dieta oraz aktywność fizyczna, jeśli nie ma ku niej przeciwwskazań. Kobieta powinna unikać surowych mięsa, ryb, jaj oraz produktów z mleka niepasteryzowanego i produktów wysokoprzetworzonych. Powinna także zadbać o prawidłowe nawodnienie oraz spożywać produkty z dużą ilością błonnika pokarmowego, aby uniknąć zaparć. Nie powinna przyjmować żadnych leków ani suplementów bez porozumienia z lekarzem.