19. tydzień ciąży

19. tydzień zaliczany jest do piątego miesiąca ciąży. Do porodu pozostaje 21 tygodni. Płód waży już około 240 gramów, macica ma wielkość melona, więc ciążowy brzuszek zaczyna być widoczny. W 19. tygodniu ciąży można wykonać drugie obowiązkowe badanie USG podczas ciąży.

Dziewiętnasty tydzień ciąży jest siedemnastym tygodniem od zapłodnienia. Ciąża liczona jest bowiem przez lekarza od pierwszego dnia miesiączki poprzedzającej zapłodnienie.  

Jak rozwija się dziecko w 19. tygodniu? 

Dziecko mierzy około 15 centymetrów długości i waży 240 gramów. Intensywnie rozwijają się obszary mózgu odpowiedzialne za zmysły dotyku, smaku, węchu, wzroku i słuchu. Rozwija się także układ rozrodczy, czyli u dziewczynek macica, pochwa i jajowody, a jajniki zawierają miliony pierwotnych komórek jajowych. U chłopców genitalia wciąż rosną, ale jądra są już w pełni ukształtowane. Dziecko pokrywa się mazią, która chroni jego delikatną skórę przed płynem owodniowym, aby nie marszczyła się i nie pękała na skutek wilgoci.  

Objawy ciąży w 19. tygodniu  

Chociaż II trymestr uważany jest za najbardziej komfortowy, to nie znaczy, że jest całkowicie wolny od dolegliwości. Wśród najczęściej występujących objawów ciąży wymienia się: 

• duży apetyt; 

• wysokie libido; 

• uczucie zatkanego nosa; 

• krwawienie z dziąseł; 

• swędzenie skóry – świąd dotyczy skóry brzucha i piersi i wynika z rozciągania się skóry. Bardzo ważne jest w tym okresie nawilżanie skóry w tych miejscach, nawet kilka razy dziennie, aby zminimalizować ryzyko występowania rozstępów;  

• dziwne sny – wynikają one z dużej emocjonalności kobiet oraz wysokiego poziomu hormonów; 

• ból w dolnej części pleców – powoduje go rozciągania się więzadeł, które utrzymują macicę w miejscu. Więzadła rozrastają się wraz ze wzrostem macicy; 

• żylaki kończyn dolnych – ucisk macicy na żyły miednicy i nóg oraz zwiększony przepływ krwi może prowadzić do pojawienia się żylaków; 

• brain fog, czyli „ciążowy mózg” – problemy z zapamiętywaniem i koncentracją, które pojawiają się w II trymestrze ciąży; 

• zawroty i bóle głowy – wynikają ze zmian w układzie sercowo-naczyniowym (wyższe tętno, poszerzenie naczyń krwionośnych, zwiększona objętość krwi krążącej w organizmie).  

Termin porodu 

W drugim trymestrze ciąży termin porodu określa się na podstawie badania USG – wykorzystuje się do tego pomiar CRL, czyli długości ciemieniowo-siedzeniowej płodu. W przypadku rozbieżności przekraczającej 5 dni pomiędzy szacowaną datą porodu a wynikiem pomiaru CRL wiek ciąży jest korygowany i ustala się nowy termin porodu.  

Badanie USG w 19. tygodniu ciąży 

Między 18. tygodniem a 23. tygodniem (dokładnie 22 tc. + 6 dni) powinno się wykonać obowiązkowe w ciąży badanie USG, nazywane USG połówkowym, które obejmuje następujące pomiary: 

• BPD z ang. biparietal diameter – wymiar dwuciemieniowy, 

• HC z ang. head circumference – obwód główki płodu, 

• TCD z ang. transcerebellar diameter – szerokość móżdżka, 

• CM z łac. cisterna magna – zbiornik wielki mózgu,  

• NF z ang. nuchal fold – fałd karkowy, jeden z markerów wystąpienia zespołu Downa 

• AC z ang. abdominal circumference – obwód brzuszka płodu, 

• FL z ang. femur length – długość kości udowej płodu, 

• HL z ang. humerus length – długość kości ramiennej płodu. 

USG połówkowe ocenia także budowę: 

• głowy (struktur mózgowia, ilość płynu mózgowo-rdzeniowego, budowę twarzy);  

• szyi (czy nie ma wola tarczycowego); 

• serca (poszukuje się m.in. wad zastawek); 

• płuc; 

• jamy brzusznej dla zobrazowania działania przewodu pokarmowego; 

• nerek i pęcherza moczowego; 

• pępowiny; 

• narządów rodnych dziecka (ocena płci i prawidłowego rozwoju narządów); 

• kończyn górnych i dolnych (jak są zbudowane, czy mają właściwą ruchomość) 

• kręgosłupa (pod kątem stosunkowo częstej wady, jaką jest rozszczep kręgosłupa). 

Dzięki badaniu USG można uwidocznić potencjalne wady płodu oraz określić płeć dziecka.  

Badania w 19. tygodniu ciąży  

Badania w dziewiętnastym tygodniu ciąży obejmują wykonanie morfologii krwi i badania ogólnego moczu, badania fizykalnego matki przez lekarza prowadzącego oraz pomiar jej ciśnienia tętniczego i masy ciała.  

Co powinno niepokoić w 19. tygodniu ciąży? 

Silny ból głowy połączony z problemami z widzeniem (niewyraźnym widzeniem lub widzeniem migających świateł), bólem pod żebrami, wymiotami oraz nagłym obrzękiem twarzy, dłoni, stóp lub kostek – należy w takiej sytuacji jak najszybciej udać się do szpitala. Niepokojącymi objawami są także skurcze mięśni brzucha, jego twardnienie połączone z silnym bólem – jest to również wskazanie do jak najszybszej wizyty u lekarza.  

Zielone upławy o brzydkim zapachu to również objaw niepokojący, ale nie wymaga on natychmiastowej wizyty u lekarza. Wskazuje na zakażenie dróg rodnych, na które ciężarne są bardzo podatne. W przypadku wystąpienia bakterii na badaniu moczu należy wykonać posiew moczu i umówić się na wizytę u lekarza (może być to oznaka bezobjawowego zakażenia układu moczowego).  

Jak dbać o siebie w 19. tygodniu ciąży? 

Zalecenia nie zmieniają się – należy prowadzić zdrowy tryb życia, stosować zbilansowaną i urozmaiconą dietę, unikać surowego mięsa, surowych ryb i jaj oraz produktów z mleka niepasteryzowanego. Należy suplementować kwas foliowy, nie stosować żadnych leków bez porozumienia z lekarzem. O ile lekarz nie zaleci inaczej – wskazana jest aktywność fizyczna. 

>> Aktywność fizyczna w ciąży – zalecenia i ostrzeżenia