Bluszcz pospolity (Hedera helix) jest gatunkiem wiecznie zielonego pnącza należącego do rodziny araliowatych. Chociaż jest rośliną trującą, znajduje szerokie zastosowanie w ziołolecznictwie. Środki na jego bazie są pomocne w leczeniu infekcji dolnych i górnych dróg oddechowych. Dostępne na rynku preparaty z bluszczem znacznie ułatwiają oddychanie i zmniejszają częstotliwość kaszlu. Roślina jest również częstym składnikiem kosmetyków zwiększających ukrwienie skóry. Dowiedz się, jak jeszcze wykorzystuje się bluszcz pospolity!
Bluszcz - właściwości lecznicze, działanie, zastosowanie
Jakie właściwości ma bluszcz?
Za właściwości lecznicze bluszczu odpowiadają substancje zawarte w jego liściach:
- saponiny triterpenowe,
- glikozydy flawonoidowe (kemferol i rutyna),
- fenole i sterole,
- kumaryny.
Ze względu na dużą zawartość saponin bluszcz pospolity znajduje zastosowanie przede wszystkim jako lek wykrztuśny. Wspomniane substancje zwiększają aktywność nabłonka migdałowatego, rozrzedzając tym samym gęstą wydzielinę zalegającą w oskrzelach.
Bluszcz wykorzystuje się również jako środek:
- przeciwbólowy,
- przeciwobrzękowy,
- przeciwzapalny,
- przeciwgrzybiczy,
- przeciwwirusowy,
- rozkurczowy.
Chociaż bluszcz jest wykorzystywany głównie w leczeniu infekcji, to od wieków używa się go także zewnętrznie. Roślina jest nakładana na rany i stosowana w formie okładów, a nawet kąpieli.
Bluszcz – działanie i wskazania do stosowania
Z uwagi na swoje wykrztuśne działanie bluszcz pospolity jest zalecany przede wszystkim w przypadku infekcji górnych bądź dolnych dróg oddechowych. Przetwory z liści rośliny są skutecznym uzupełnieniem leczenia astmy i przewlekłego zapalenia oskrzeli. Bluszcz łagodzi objawy krztuśca i wszelkich schorzeń związanych z atakami kaszlu. Wywar z rośliny może być przydatny w leczeniu infekcji intymnych, likwidowaniu cellulitu i łagodzeniu dolegliwości menstruacyjnych.
>> Preparaty z ekstraktem z liści bluszczu
Bluszcz na kaszel i ból gardła
Wyciąg z bluszczu często występuje w składzie syropów wykrztuśnych i redukujących napady kaszlu. Preparaty na kaszel z bluszczem rozkurczają mięśnie gładkie oskrzeli, ułatwiając odkrztuszanie gęstej wydzieliny. Najczęściej spotykanymi substancjami pomocniczymi w syropach z bluszczem są: sorbinian potasu, glikol propylenowy, sorbitol ciekły niekrystalizujący i olejek eteryczny. W aptekach można także znaleźć tabletki łagodzące ból gardła i objawy zapalenia strun głosowych z bluszczem.
Bluszcz na grzybicę
Chociaż bluszcz pospolity jest znany ze swojego wpływu na drogi oddechowe, na tym nie kończą się jego zastosowania w ziołolecznictwie. Zawartość fitoncydów w liściach rośliny odpowiada za przeciwgrzybicze i przeciwbakteryjne działanie. Z tego powodu wyciąg z bluszczu zaleca się osobom cierpiącym na grzybicę stóp i paznokci.
Bluszcz w kosmetyce
Bluszcz pospolity poprawia krążenie krwi i ma szczególnie korzystny wpływ na tkankę łączną. Wykazuje właściwości przeciwobrzękowe i bakteriostatyczne, a ponadto wspiera porost włosów. Z tego względu ekstrakt z bluszczu jest częstym składnikiem kosmetyków do ciała, włosów i pielęgnacji twarzy. Znajdziemy go m.in. w środkach przeciw wypadaniu włosów, preparatach przeznaczonych do skóry trądzikowej, balsamach, kremach do twarzy i żelach pod prysznic. Popularnością cieszą się zwłaszcza preparaty o działaniu antycellulitowym, wykorzystujące ujędrniające właściwości rośliny.
Na rynku dostępny jest również ekstrakt z bluszczu bez dodatków, sprzedawany pod postacią wyciągu wodno-glicerynowego. Po połączeniu preparatu z kremem otrzymujemy naturalny balsam antycellulitowy.
Bluszcz – dawkowanie
Stosując preparaty z bluszczem, zawsze należy przestrzegać zaleceń producenta. Jedną z popularniejszych form w ziołolecznictwie jest napar. Do jego przygotowania potrzebna jest łyżka wysuszonych liści bluszczu pospolitego. Susz należy zalać gorącą wodą (około 250 ml) i zostawić na noc do zaparzenia. Rano całość należy doprowadzić do wrzenia i odstawić na 10 minut. Po odcedzeniu liści należy spożywać 1/3 szklanki naparu, 2-3 razy dziennie.
Bluszcz w ciąży
Zgodnie ze współczesną wiedzą medyczną preparaty zawierające bluszcz nie powinny być stosowane w okresie ciąży. Stosowanie rośliny nie jest również zalecane kobietom karmiącym piersią.
Bluszcz – możliwe skutki uboczne
Pomimo wielu właściwości zdrowotnych bluszcz pospolity pozostaje rośliną trującą. Bardzo ważne jest stosowanie preparatów z bluszczem zgodnie z zaleceniami. W przypadku stosowania wewnętrznego do najczęstszych skutków ubocznych należą:
- biegunka,
- wymioty,
- podrażnienie żołądka i jelit.
Skutki uboczne po zastosowaniu zewnętrznym obejmują podrażnienie skóry i błon śluzowych.
Bluszcz w Encyklopedii ziół i roślin – podsumowanie
Bluszcz pospolity:
- Ma właściwości lecznicze, za które odpowiadają saponiny triterpenowe, glikozydy flawonoidowe, fenole, sterole i kumaryny.
- Znajduje zastosowanie przede wszystkim jako składnik leków wykrztuśnych.
- Wykazuje działanie przeciwbólowe, przeciwobrzękowe, przeciwzapalne, przeciwgrzybicze, przeciwwirusowe i rozkurczowe.
- Jest zalecany w przypadku infekcji górnych i dolnych dróg oddechowych.
- Jest częstym składnikiem kosmetyków, zwłaszcza tych o działaniu ujędrniającym.
- Najczęściej jest przygotowywany w formie naparu z 1 łyżki wysuszonych liści zalanych gorącą wodą.
