USG biodra – na czym polega badanie? Kiedy je wykonać i co pozwala wykryć?

Na czym polega USG biodra?

Wszelkie dolegliwości w okolicach biodrowych powinny skłaniać do wykonania diagnostyki tego miejsca. Obraz RTG uwidacznia jedynie struktury kostne, dlatego bywa niewystarczającą metodą wykrycia problemu. Z kolei na rezonans magnetyczny z kontrastem, który jest niezwykle szczegółowy, należy długo czekać. Z uwagi na to, w szybkiej diagnostyce problemu najlepiej sprawdza się badanie USG.

Z głowicy ultrasonografu emitowane są fale ultradźwiękowe. Przenikając przez różne struktury wewnątrz organizmu, ulegają odbiciu pod różnym kątem. Fala trafia z powrotem do głowicy, gdzie zostaje odpowiednio zinterpretowana, a obraz badania jest widoczny na ekranie.

W trakcie badania USG ocenie poddawana jest jama oraz okoliczne tkanki miękkie. Otrzymany obraz pozwala skontrolować obecność wysięku w stawie biodrowym, obrzęk błony maziowej, zarys kostny głowy i szyi kości udowej, panewkę biodrową, przyczepy i ścięgna mięśni.

>> Zapalenie pęcherza moczowego – objawy, diagnostyka i leczenie

Badanie jest szczególnie przydatne w diagnostyce zmian w obrębie biodra, ponieważ pozwala ocenić obecność:

• wysięk i/lub obrzęk w błonie maziowej,
• zmiany zwyrodnieniowe stawu,
• łagodne lub złośliwe guzy nowotworowe w obrębie stawu,
• martwicę głowy kości udowej,
• zerwanie, naderwanie czy zapalenie ścięgien,
• torbieli galaretowatych,
• zwapnień ścięgien,
• rzekomych tętniaków tętnicy udowej,
• ewentualnych nieprawidłowości mięśni, kaletek czy chrząstki.

>> Choroba zwyrodnieniowa stawów (artroza) - przyczyny i leczenie

USG biodra – kiedy należy wykonać badanie?

Wskazaniem do wykonania badania USG stawu biodrowego jest podejrzenie zmian nowotworowych, zwyrodnieniowych lub przebyte urazy. Na badanie zazwyczaj kieruje lekarz pierwszego kontaktu, gdy pacjent uskarża się na objawy bólowe. Powody, dla których zazwyczaj wykonywane jest badanie, to:

• ból w biodrze, pośladku, pachwinie, który promieniuje do kolana,
• strzykanie/ trzaskanie w biodrze,
• ograniczenia w ruchach biodra,
• problemy z chodzeniem, schylaniem, kucaniem,
• utykanie.

USG biodra – jak się przygotować do badania?

Z uwagi na fakt, że badanie USG biodra jest nieinwazyjne, nie wymaga od pacjenta żadnego specjalnego przygotowania. Wystarczy zgłosić się na umówioną wizytę ubranym tak, aby łatwo można było odkryć badany obszar.

Nie ma praktycznie żadnych przeciwwskazań do wykonania USG. Ewentualne oparzenia lub rany w obrębie biodra mogą spowodować, że zostanie ono odłożone w czasie.

>> USG trzustki – co wykrywa i kiedy je wykonać? Przebieg i przygotowanie do badania

Jak przebiega badanie USG biodra?

Badanie jest bezbolesne i nie wymaga znieczulenia. Trwa zazwyczaj kilkanaście minut. Pacjent układa się na leżance, odkrywa biodro. Lekarz przykłada do niego głowicę ultrasonografu pokrytą specjalnym żelem. Przesuwa nią pod różnym kątem, aby uzyskać pełen obraz badanego miejsca.

W momencie, gdy lekarz prosi pacjenta o swobodne położenie się na leżance, ultrasonograf bada staw biodrowy, mięsień prosty uda, krawiecki oraz napinacz powięzi szerokiej. Dodatkowo ocenia mięsień biodrowo-lędźwiowy oraz pęczek naczyniowo-ruchowy uda.

Zmieniając pozycję badanego, lekarz może ocenić również inne struktury:

• pacjent na plecach z nogą w rotacji zewnętrznej – ocena stanu mięśni przywodzicieli,
• pacjent leży na niebadanym biodrze – ocena mięśni pośladkowych oraz okolicy bocznej uda,
• pacjent leży na brzuchu z nogą w pozycji neutralnej – ocena tylnej grupy mięśni uda oraz nerw kulszowy.

Od razu po wykonanym badaniu pacjent dostaje wynik w postaci zdjęć wraz ze szczegółowym opisem.

>> Najczęstsze choroby trzustki

USG biodra – jakich informacji dostarcza badanie?

Staw biodrowy jest położony głęboko, dlatego można spodziewać się problemów z obrazowaniem pewnych struktur. Niemniej badanie USG należy do niezwykle czułych i pozwala wykryć zmiany w obrębie kości, tkanek miękkich, sąsiadujących naczyń i nerwów.

USG często pozwala na zdiagnozowanie dolegliwości objawiających się bólem, do których należą m.in.:

• zapalenie kaletki,
• biodro trzaskające,
• ucisk na nerw kulszowy lub udowy,
• powiększenie pachwinowych węzłów chłonnych.

USG biodra – postępowanie po badaniu

Z wynikiem badania USG należy się udać do lekarza, najlepiej ortopedy lub chirurga. Na podstawie przedłożonych wyników będzie w stanie ocenić, skąd biorą się dolegliwości i na tej podstawie zaleci odpowiednią metodę leczenia lub rehabilitacji.

>> Suplementy na stawy

USG biodra – skutki uboczne po badaniu

Badanie USG biodra jest nieinwazyjne, dlatego nie powoduje żadnych skutków. Wielokrotna ekspozycja na fale ultradźwiękowe nie powoduje negatywnych konsekwencji dla zdrowia, dlatego USG można bezpiecznie powtarzać.

USG biodra – czy można wykonać badanie u kobiet w ciąży?

USG bioder jest badaniem, które można bezpiecznie wykonywać również w ciąży. Fale ultrasonograficzne nie wywierają negatywnych skutków na rozwijający się płód, nie kumulują się. Dlatego USG można powtarzać wielokrotnie, bez obaw o stan zdrowia nienarodzonego dziecka.

Niedogodnością dla kobiet w ciąży może być jedynie przyjęcie odpowiedniej pozycji do badań. Wykluczone jest, zwłaszcza w zaawansowanej ciąży, badanie na brzuchu. Również pozycja z nogą w rotacji zewnętrznej może przysparzać pacjentce problemów.

>> Maści przeciwbólowe i rozgrzewające

USG biodra – czy można wykonać badanie u dzieci?

Wszystkie nowo narodzone dzieci w Polsce podlegają obowiązkowym badaniom stawów biodrowych, potocznie nazywanymi USG bioderek. Wykonuje się je przynajmniej dwukrotnie – najpierw w 6 tygodniu życia, a następnie ok. 3 miesiąca. Przeprowadza je lekarz ortopeda, który bezpośrednio po wykonaniu kontroli, przygotowuje opis i daje zalecenia.

Badanie stanowi profilaktykę ortopedyczną i zazwyczaj pozwala wykryć dysplazję biodrową, podwichnięcie lub zwichnięcie stawu biodrowego. Przeprowadzane jest ambulatoryjnie, przy użyciu takiego sprzętu, jak u osób dorosłych, ewentualnie z mniejszą głowicą. Pomiar jest szybki, nie powoduje skutków ubocznych dla zdrowia niemowlęcia. Zaletą badania jest niezwykła czułość oraz fakt, że może być przeprowadzane wielokrotnie.

Bioderka dzieci podlegają ocenie w specjalnej skali Grafa. Typ I oznacza stawy zdrowe, natomiast IV – ciężkie zmiany dysplastyczne.

USG biodra – cena badania

USG stawu biodrowego można wykonać w ramach NFZ, skierowanie na nie może wystawić lekarz pierwszego kontaktu. Zazwyczaj wiąże się to z dłuższym czasem oczekiwania. Jeżeli zależy nam na szybkiej diagnostyce, USG można wykonać w większości placówek medycznych. Koszt badania komercyjnego zależy od miejscowości, ale zazwyczaj oscyluje w granicach 200 złotych.

>> Leki na ból mięśni i stawów