Rezonans magnetyczny głowy – na czym polega badanie? Wskazania, jak się przygotować

Na czym polega rezonans magnetyczny głowy?

Rezonans magnetyczny, w skrócie RM lub z ang. MRI – magnetic resonance imaging – to technika diagnostyki obrazowej wykorzystująca pole magnetyczne i generowane komputerowo fale radiowe. Pozwala w sposób całkowicie nieinwazyjny zbadać wszystkie wewnętrzne, anatomiczne struktury organizmu. Badanie nie jest szkodliwe dla organizmu człowieka.

RM w swojej pracy wykorzystuje właściwości magnetyczne cząsteczek wody w organizmie człowieka, a dokładniej protonów znajdujących się w jądrach wodoru. Po umieszczeniu ciała w polu magnetycznym protony porządkują się, a gdy zostają poddane działaniu fal radiowych, zmieniają swój stan i oddają energię, wysyłając fale o tej samej częstotliwości (rezonans).

Wspomniane fale odbierają specjalne czujniki, a następnie komputer przetwarza na obraz. Po obróbce komputerowej można otrzymać trójwymiarowy obraz mózgu.

Wskazania do wykonania rezonansu magnetycznego głowy

Rezonans magnetyczny jest bardzo dokładnym badaniem obrazowym, umożliwiającym zbadanie właściwie wszystkich struktur organizmu. Najczęściej zatem wykonuje się je dopiero po przeprowadzeniu innych badań obrazowych, np. prześwietlenia rentgenowskiego, przy jednoczesnym występowaniu wskazań do dalszej diagnostyki.

Najważniejsze wskazania do wykonania rezonansu magnetycznego głowy to:

• podejrzenie udaru mózgu;
• podejrzenie nowotworu mózgu;
• diagnostyka chorób neurodegeneracyjnych (np. choroby Alzheimera);
• diagnostyka zaburzeń neurologicznych (np. padaczki);
• przewlekłe bóle głowy o nieznanej etiologii.

Przeciwwskazania do wykonania rezonansu magnetycznego głowy

Głównym przeciwwskazaniem do przeprowadzenia rezonansu głowy jest obecność w ciele metalowych przedmiotów takich jak założone w trakcie przebytych operacji zaciski naczyniowe, w tym wszelkiego rodzaju stymulatory, których praca może zostać poważnie zaburzona. Wszelkie odłamki metalu również mogą zagrażać bezpieczeństwu pacjenta podczas RM. Wszystko dlatego, że w trakcie badania wytwarza się silne pole magnetyczne, które jest zdolne do przemieszczania nawet głęboko i mocno osadzonych obiektów wrażliwych na jego działanie.

>> Lipidogram (cholesterol i trójglicerydy) – norma, interpretacja wyników badań

Do przeciwwskazań należy także nadwrażliwość na gadolinowe środki kontrastujące. Dotyczy to jednak wyłącznie sytuacji, kiedy badanie ma zostać przeprowadzone z wykorzystaniem kontrastu.

Rezonans magnetyczny głowy – jak się przygotować?

Zalecenia dotyczące przygotowania do badania RM głowy zależą od tego, czy ma być ono wykonane z kontrastem, czy bez. Jeśli nie ma wskazań do dożylnego podania środka kontrastowego, nie trzeba pozostawać na czczo, w przeciwnym razie trzeba pozostać na czczo co najmniej 6 godzin przed badaniem. Nie ma natomiast ograniczeń w zakresie picia płynów. Przy konieczności wykonania rezonansu z kontrastem pacjent powinien ponadto odpowiednio wcześniej wykonać badanie oceny stężenia kreatyniny (oraz poziomu eGFR), co jest niezbędne do oceny stanu nerek. Dokładne zalecenia dotyczące przygotowania do badania głowy rezonansem zawsze są przekazywane pacjentom przy rejestracji terminu.

Jak przebiega rezonans magnetyczny głowy?

W zależności od typu urządzenia, którym przeprowadzane jest badanie, może ono trwać od kilkunastu do kilkudziesięciu minut (maksymalnie 1,5 godziny). Pacjent w pierwszej kolejności dopełnia niezbędne formalności. Jeśli lekarz zlecił badanie z kontrastem, jest mu on podawany przed badaniem za pośrednictwem wenflonu lub w trakcie badania (po pierwszej fazie).

Pacjent kładzie się na wysuwanym stole w centrum skanera rezonansu i pozostaje nieruchomo przez cały czas badania. Ma stały kontakt z personelem (przez mikrofon i kamerę telewizyjną).

>> ß-globuliny – kiedy należy wykonać badanie? Normy, wskazania, przygotowanie

Rezonans magnetyczny głowy – interpretacja wyniku

Zwroty medyczne używane w opisie rezonansu magnetycznego głowy często są dla pacjentów niezrozumiałe. Dlatego przedstawiamy krótkie wyjaśnienia tych najczęściej spotykanych:

• zmiana ogniskowa – obecność pojedynczych zmian ogniskowych może oznaczać np. występowanie torbieli lub guza litego. Zapis ten należy potraktować jako ogólny, który może oznaczać zarówno zmianę łagodną, jak i złośliwą;
• niesymetryczny układ komorowy – niesymetryczność może być wynikiem obecności struktur uciskających mózgowie, a w konsekwencji powodujących przesunięcie jego struktur. Struktury mogą oznaczać np. krwiaki lub guzy nowotworowe;
• zmiany naczyniopochodne – najczęściej oznaczają miejscowe niedokrwienie w obrębie tkanki mózgowej będące efektem patologii w naczyniach krwionośnych. Do niedokrwienia prowadzić mogą problemy z drożnością naczynia krwionośnego powstałe na skutek choćby zapalenia naczyń krwionośnych lub zatorowości;
• poszerzony układ komorowy – zwykle jest to poszerzenie przestrzeni płynowych w mózgowiu. Możliwe przyczyny to nieprawidłowa resorpcja płynu mózgowo-rdzeniowego, przeszkody w przepływie płynu mózgowo-rdzeniowego lub fizjologiczny proces zwyrodnieniowy i zanik tkanki mózgowej;
• zanik kory mózgowej – prowadzą do niego choroby neurodegeneracyjne, np. choroba Parkinsona lub choroba Alzheimera
• zmiana demielinizacyjna – jest to obszar, w którym doszło do demielinizacji, czyli rozpadu osłonek mielinowych komórek nerwowych. Zmiany demielinizacyjne w dużych ilościach mogą oznaczać, że rozwija się jakaś choroba demielinizacyjna, np. stwardnienie rozsiane (SM);
• leukoarajoza – wskazuje głównie na choroby naczyń krwionośnych;
• glioza (glejoza) – oznacza tkankę bliznowatą, która powstała w wyniku uszkodzenia i obumarcia komórek nerwowych;
• torbiel – to otorbiony zbiornik płynowy. Torbiel może być łagodna lub złośliwa.

Pamiętajmy jednak, że dokładna interpretacja wyniku MRI głowy należy do lekarza.

Rezonans magnetyczny głowy – co po badaniu?

Po badaniu bez kontrastu pacjent może udać się do domu. W przypadku podania kontrastu zalecane jest pozostanie przez ok. 30 minut pod obserwacją personelu medycznego.

>> Progesteron – na czym polega badanie? Normy, wskazania, przygotowanie

Rezonans magnetyczny głowy – czy można wykonać u kobiety w ciąży?

Ciąża nie stanowi przeciwwskazania do badania, jednak nie zaleca się wykonywania rezonansu magnetycznego głowy w I trymestrze. W sprawie MRI głowy zawsze zalecana jest konsultacja z lekarzem prowadzącym ciążę.

Rezonans magnetyczny głowy – czy można wykonać u dzieci?

Rezonans magnetyczny głowy jest badaniem bezpiecznym dla dzieci i może być przeprowadzany w każdym wieku. Ewentualne wątpliwości w tej kwestii można omówić z pediatrą.

Rezonans magnetyczny głowy – cena

Koszt badania rezonansem głowy prywatnie jest różny i w zależności od placówki może wynieść od 350 zł do nawet 700 zł.