Cholinesteraza to enzym produkowany w wątrobie i następnie wydzielany do krwi. Oznaczenie stężenia cholinesterazy we krwi pomaga ocenić pracę wątroby w kontekście wydolności produkcji białek. Badanie najczęściej przeprowadzane jest w diagnostyce choroby nowotworowej wątroby lub podejrzenia marskości, choć zaleceniem są wszystkie sytuacje, w których mogło dojść do zaburzenia pracy wątroby (np. zatrucie).
Cholinesteraza – na czym polega badanie? Normy, wskazania, przygotowanie

Cholinesteraza – co to jest? Na czym polega badanie?
Cholinesteraza to enzym produkowany przez wątrobę, choć wydziela go również trzustka. Cholinesteraza z wątroby przedostaje się do krwi, gdzie wywołuje unieczynnienie acetylocholiny. Stężenie cholinesterazy w organizmie stosuje się jako czynnik wskazujący na wydolność wątroby w kontekście produkcji białek.
Dzięki temu możliwa jest ocena jej funkcjonalności i postawienie wstępnej diagnozy lub wskazanie dalszego kierunku badań. Oznaczenie stężenia cholinesterazy wykorzystuje się m.in. przy podejrzeniu zmian nowotworowych w obrębie wątroby. Badanie polega na pobraniu próbki krwi, która trafia do dalszej analizy.
Cholinesteraza – kiedy należy wykonać badanie?
Cholinesteraza pozwala ocenić wydajność wątroby w zakresie produkcji białek, dlatego wskazaniem do jej wykonania są wszelkie stany sugerujące zaburzoną pracę tego narządu. Wyróżnia się konkretne przypadki, w których zalecane jest wykonanie badania z oznaczeniem stężenia cholinesterazy we krwi.
Wskazania do oznaczenia stężenia cholinesterazy to:
- marskość wątroby (lub jej podejrzenie),
- zapalenie wątroby,
- zmiany nowotworowe wątroby,
- doustna antykoncepcja hormonalna,
- zatrucie związkami fosforoorganicznymi (zatrucie tzw. pestycydami, pochodzącymi ze środków ochrony roślin),
- przewlekła niewydolność serca,
- zawał serca,
- niedożywienie.
Zaleceniem do wykonania badania z oznaczeniem stężenia cholinesterazy jest również monitorowanie przewlekłych chorób wątroby i kontrola nad ich przebiegiem. Badanie zalecane jest także w przypadku oceny nadwrażliwości organizmu na sukcynylocholinę.
>> Ból wątroby – czy wątroba boli? Objawy chorób wątroby
Cholinesteraza – jak się przygotować do badania?
Badanie stężenia cholinesterazy polega na pobraniu próbki krwi, która trafia do dalszej analizy. Z tego też powodu ta metoda diagnostyczna nie wymaga wcześniejszego przygotowania.
Ze względu jednak na fakt, iż jest syntetyzowana przez wątrobę, mającą kluczowe znaczenie w przypadku trawienia treści pokarmowej, na badanie warto przybyć na czczo. Spożycie wcześniej posiłku, może wpłynąć na zaburzenie prawidłowego wyniku badania.
Oprócz tego nie ma dodatkowych zaleceń przed badaniem. Oznaczenie stężenia cholinesterazy we krwi może być wykonane u każdej osoby – w tym przypadku nie ma żadnych przeciwwskazań.
Choliensteraza – jak przebiega badanie?
Badanie stężenia cholinesterazy we krwi polega na pobraniu próbki materiału do analizy laboratoryjnej. Specjalista dezynfekuje miejsce nakłucia, po czym wprowadza igłę w żyłę łokciową i pobiera odpowiednią ilość krwi. Następnie próbka zostaje zabezpieczona i przekazana do dalszych badań laboratoryjnych.
W momencie, gdy osoba wykonująca badania zakończy wszystkie czynności, warto jeszcze przez kilka minut uciskać miejsce po nakłuciu igłą. Pozwoli to zminimalizować ryzyko rozwoju siniaka po pobraniu krwi.
>> Dieta wątrobowa – co jeść w chorobach wątroby?
Cholinesteraza – normy. Jaki interpretować wyniki?
Normy cholinesterazy mieszczą się w granicach 5320–12 920 IU/l. Wyniki dostępne są zwykle w terminie od 1 do 10 dni, choć ostateczny czas oczekiwania zależy od wybranej placówki.
Ze względu na fakt, iż badanie oznaczenia stężenia cholinesterazy we krwi nie należy do diagnostyki podstawowej i zwykle wykonuje się je po wcześniejszym wskazaniu przez lekarza, to otrzymane wyniki należy skonsultować ze specjalistą.
Przeanalizuje on stężenie cholinesterazy w odniesieniu do wcześniej przeprowadzonego wywiadu, a także innych badań, o ile zostały zalecone. Samodzielna interpretacja może prowadzić do błędnych i zbyt pochopnych wniosków.
Cholinesteraza podwyższona – co oznacza?
Podwyższony poziom cholinesterazy może występować u osób z otyłością oraz cukrzycą typu 2. Taki wynik może pojawić się także u osób z zatruciem alkoholowym, a także – może wskazywać na stan zdrowienia wątroby po jej wcześniejszym uszkodzeniu.
Niska cholinesteraza – o czym świadczy?
Niska cholinesteraza świadczy przede wszystkim o niewłaściwe pracy wątroby, co może sugerować szereg schorzeń w jej obrębie. Najczęściej niski poziom tej substancji wynika z marskości wątroby lub zmian nowotworowych w tym narządzie, a także w przypadku przerzutów do wątroby.
Niskie stężenie cholinesterazy zaobserwować można także w przypadku niewydolności serca o charakterze przewlekłym czy przy zawale serca. Istnieje również możliwość wrodzonego niedoboru cholinesterazy. Stężenie cholinesterazy poniżej normy obserwuje się również u kobiet w ciąży oraz przyjmujących doustną antykoncepcję hormonalną.
>> Choroby alkoholowe wątroby – rodzaje, profilaktyka i leczenie
Cholinesteraza – co po badaniu?
Oznaczenie stężenia cholinesterazy we krwi polega na klasycznym pobraniu próbki krwi do analizy laboratoryjnej. Dlatego też po badaniu nie ma żadnych zaleceń i można wrócić do codziennych obowiązków. Po odebraniu wyników badań, należy zawsze skonsultować je z lekarzem, który wskaże odpowiednią metodę leczenia lub dalszy kierunek diagnostyczny.
>> Tabletki na wątrobę, kaspułki, herbatki na wątrobę
Cholinesteraza – jak wykonać badanie w ciąży?
Oznaczenie stężenia cholinesterazy u kobiet w ciąży wykonuje się tak samo, jak w przypadku innych osób – poprzez pobranie krwi z żyły łokciowej. Dzięki temu, że badanie jest nieinwazyjne, może być wykonywane u kobiet, gdyż w żaden sposób nie wpływa na bezpieczeństwo, zarówno mamy, jak i rozwijającego się dziecka. Interpretując wyniki należy mieć na uwadze fakt, iż poziom cholinesterazy jest nieco podwyższony u kobiet w ciąży.
Cholinesteraza – jak wygląda to badanie u dzieci?
Badanie stężenia cholinesterazy u dzieci wygląda tak samo, jak w przypadku osób dorosłych, choć rzadko kiedy zalecana jest w przypadku dzieci (są to wyjątkowe sytuacje).
Cholinesteraza – cena. Ile kosztuje badanie?
Badanie z oznaczeniem cholinesterazy we krwi jest dość tanie i dostępne niemal w każdej placówce. Koszt takiej usługi diagnostycznej wynosi waha się w granicach 15–50 zł, w zależności od konkretnego punktu badań. Na wyniki czeka się ok. 1–10 dni.