Cholesterol LDL jest jedną z dwóch frakcji cholesterolu całkowitego. To właśnie on budzi najczęściej niepokój, gdyż jego nadmiar powoduje odkłada się w naczyniach krwionośnych w postaci złogów, tworzących tzw. blaszki miażdżycowe. Wysoki poziom cholesterolu LDL niesie ze sobą wysokie ryzyko zawału serca na skutek zablokowania dopływu krwi. Dlatego też jego poziom w organizmie powinien być regularnie kontrolowany i obniżany – poprzez zmianę stylu życia oraz odpowiednią farmakoterapię (leki obniżające cholesterol we krwi).
Cholesterol LDL – co to jest? Normy, wskazania, przygotowanie
Cholesterol LDL – co to jest? Na czym polega badanie?
Cholesterol LDL to tzw. „zły cholesterol” sprzyjający chorobom sercowo-naczyniowym. Wchodzi w skład cholesterolu całkowitego i jego stężenie oznaczania w badaniu całego profilu lipidowego. W trakcie tego badania oznacza się także stężenie cholesterolu całkowitego, frakcji HDL oraz trójglicerydów. Dzięki temu możliwa jest dokładna ocena gospodarki lipidowej.
Rolą cholesterolu LDL jest transportowanie cząsteczek cholesterolowych z wątroby do mięśni. Odbywa się to za pośrednictwem naczyń krwionośnych. Jeśli cząsteczek cholesterolu jest zbyt dużo w organizmie, to tylko część z nich tkanki mięśniowe są w stanie wchłonąć.
Pozostałe cząsteczki odkładają się w naczyniach krwionośnych, tworząc złogi. Im więcej czasu upływa, tym większe złogi się tworzą.
Z czasem ich rozmiary mogą być na tyle duże, że zablokują całkowity dopływ krwi m.in. do serca, co prowadzi do zawału. Dlatego też tak ważne jest dbanie o prawidłowy poziom cholesterolu i stałe obniżanie frakcji LDL. Warto jednak zaznaczyć, że rola cholesterolu LDL w organizmie jest kluczowa, co nie zmienia faktu, iż jego stężenie powinno być w normie.
>> Lipidogram (cholesterol i trójglicerydy) – norma, interpretacja wyników badań
Który cholesterol jest dobry HDL czy LDL?
Dobrym cholesterolem określa się frakcję HDL, z kolei złym – frakcję LDL. Oba profile cholesterolu są niezbędne, jednak to wyższe stężenie HDL jest bardziej pożądane, gdyż odpowiada za metabolizm (rozkład) komórek cholesterolowych w wątrobie, co ogranicza tworzenie się złogów w naczyniach krwionośnych.
Cholesterol LDL – kiedy należy wykonać badanie?
Oznaczenie stężenia cholesterolu LDL należy wykonać przy podejrzeniu chorób sercowo-naczyniowych lub w ramach profilaktyki miażdżycowej. Diagnostykę zaleca się szczególnie wtedy, gdy występuje rodzinna tendencja do tego typu schorzeń. Po przekroczeniu 40. roku życia, oznaczenie całego profilu lipidowego, w tym również frakcji LDL, powinno się wykonywać średnio raz w roku.
Badanie z oznaczeniem stężenia LDL zaleca się także jako diagnostykę monitorującą skuteczność leczenia, dobranego w celu unormowania poziomu cholesterolu we krwi. Dzięki temu możliwe jest zweryfikowanie, czy przepisane lekarstwa oraz wprowadzone przez pacjenta zmiany przynoszą efekt.
>> Jak się odżywiać przy wysokim poziomie cholesterolu?
Cholesterol LDL – jak się przygotować do badania?
Badanie z oznaczeniem cholesterolu LDL i profilu lipidowego jest klasyczną diagnostyką laboratoryjną, polegającą na pobraniu krwi. Dlatego do badania nie trzeba się wcześniej przygotowywać, z wyjątkiem zachowania kilku zasad.
- Po pierwsze – stężenie cholesterolu we krwi jest zmienne i w dużym stopniu zależy ono od metabolizmu danego dnia oraz tego, jakie produkty zostały spożyte. Dlatego też na badanie profilu lipidowego należy przyjść na czczo. Ostatni posiłek powinien być spożyty nie później niż 8. godzin wcześniej.
- Aby nie zaburzyć wyniku, na kilka dni przed badaniem (2–3) warto zrezygnować z tłustych i ciężkostrawnych potraw oraz ze smażonych produktów. Warto wyeliminować także dania z grilla. Tego typu potrawy mogą sprawić, że otrzymany wynik będzie niemiarodajny.
- Na kilka dni przed badaniem zaleca się również rezygnację z intensywnego wysiłku fizycznego, gdyż czynnik ten również może wpłynąć na wyniki badań.
Jeśli przyjmowane są jakieś lekarstwa, to należy o tym poinformować osobę wykonująca badanie, a także lekarza, który będzie analizować wyniki. Należy to zrobić zwłaszcza wtedy, gdy przyjmowane są leki obniżające cholesterol.
Jak przebiega badanie?
Badanie cholesterolu LDL i całego profilu lipidowego polega na pobraniu krwi z żyły i przekazaniu próbki do analizy laboratoryjnej. W związku z tym badanie trwa bardzo krótko, a bezpośrednio po jego zakończeniu warto przyciskać przez kilka minut miejsce po nakłuciu igły, aby zminimalizować ryzyko zasinienia skóry.
Cholesterol LDL metodą bezpośrednią – co to oznacza?
Cholesterol LDL może być oznaczony metodą bezpośrednią lub wyliczoną. Metoda bezpośrednia oznacza, że pobrana próbka jest analizowana na specjalnym aparacie biochemicznym, gdzie jest wyizolowana od pozostałych frakcji profilu lipidowego. Dzięki temu wynik badania stężenia LDL jest mniej zależny od pozostałych elementów profilu lipidowego. W przypadku metody wyliczenia, stężenie LDL oznacza się w odniesieniu do całego profilu.
Cholesterol LDL – normy. Jaki interpretować wyniki?
Norma dla cholesterolu LDL wynosi <100 mg/dl. Właściwa interpretacja stężenia tej substancji jest kluczowa w ocenie wysokości ryzyka chorób sercowo-naczyniowych.
>> Dieta antycholesterolowa. Jak obniżyć cholesterol?
Cholesterol LDL podwyższony
Cholesterol LDL podwyższony świadczy o nagromadzeniu się cząsteczek cholesterolu w organizmie, co znacznie zwiększa ryzyko chorób sercowo-naczyniowych, szczególnie miażdżycy lub zawału serca.
Wysoki poziom cholesterolu może wynikać z wrodzonych zaburzeń jego metabolizmu, przewlekłej choroby nerek, niedoczynności tarczycy czy na skutek prowadzonego trybu życia (tłusta i mało odżywcza dieta, brak aktywności fizycznej).
Cholesterol LDL niski
Niski cholesterol LDL, czyli poniżej normy, wskazywać może na nadczynność tarczycy, zaburzenia pracy wątroby czy stan wyniszczenia organizmu. Co istotne, w tym kontekście znaczenie ma spadek LDL poniżej normy. Jego obniżenie się na przestrzeni jakiegoś czasu może być spowodowane również wdrożoną farmakoterapią i jest wówczas wskazówką co do wybranej metody leczenia.
>> Leki na cholesterol, leki przeciwmiażdżycowe, suplementy diety
Cholesterol LDL – co po badaniu?
Bezpośrednio po badaniu należy przyciskać miejsce po nakłuciu igły, a następnie wrócić do codziennych obowiązków. Po odebraniu wyników badań (zwykle są dostępne po ok. 5 dniach, choć zależy to od konkretnej placówki) należy skonsultować się z lekarzem.
Cholesterol LDL – jak wykonać badanie w ciąży?
Badanie cholesterolu LDL odbywa się poprzez pobranie krwi, dlatego jest bezpiecznie i nieinwazyjne dla kobiet w ciąży. Do analizy, tak jak w pozostałych przypadkach, wykorzystuje się próbkę krwi pobraną z żyły.
Cholesterol LDL – jak wygląda to badanie u dzieci?
Badanie cholesterolu LDL u dzieci również polega na pobraniu próbki krwi do analizy. Wskazaniem do wykonania badania jest m.in. tryb życia prowadzony przez dziecko i znaczna otyłość.
Cholesterol LDL – cena. Ile kosztuje badanie?
Badanie cholesterolu z oznaczeniem LDL jest tanią metodą diagnostyczną. Jego cena waha się w granicach 15–40 zł, w zależności od wybranej placówki.