Chlor w organizmie spełnia ważne funkcje jako składnik płynu pozakomórkowego. Jego odpowiedni poziom jest niezbędny do zachowania równowagi wodno-elektrolitowej. Wchodzi również w skład tkanki podskórnej, kości i skóry oraz wykorzystywany jest do syntezy soków żołądkowych.
Stężenie chloru we krwi zwykle wykonuje się jako badanie w ramach diagnostyki tzw. panelu elektrolitowego, gdzie jednocześnie sprawdza się także poziom potasu i sodu – stężenie tych 3 pierwiastków jest wzajemnie ze sobą powiązana.
Chlor we krwi – na czym polega badanie?
Badanie chloru we krwi określa się także jako oznaczenie stężenia „chlorków”. Chlor jako jeden z kluczowych składników płynu pozakomórkowego ma znaczenie dla sprawnego funkcjonowania organizmu. Przede wszystkim:
- wpływa na zachowanie gospodarki wodno-elektrolitowej,
- bierze udział w produkcji soków żołądkowych, niezbędnych do prawidłowego trawienia pokarmu.
Chlor dostarczany jest przede wszystkim wraz z dietą, a jego największym źródłem jest sól kuchenna. Pierwiastek ten jest często rozpatrywany razem z sodem i potasem, gdyż te 3 pierwiastki są kluczowe w gospodarce elektrolitowej. Szczególne znaczenie ma tu sód, gdyż metabolizm jonów chloru jest zależny od metabolizmu sodu. Dlatego najczęściej oznacza się te pierwiastki wspólnie, podczas tzw. panelu elektrolitowego.
Jakie jest jeszcze zastosowanie chlorków w organizmie? Chlorki wpływają na pracę układu nerwowo-mięśniowego pod kątem przepływu impulsów nerwowych.
>> Zespół metaboliczny – co to jest? Objawy i kryteria
Chlor we krwi – kiedy należy wykonać badanie?
Bezpośrednie wskazanie do wykonania badania z oznaczeniem chloru we krwi to podejrzenie zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej.
Do wskazań zalicza się:
- zaburzenia równowagi elektrolitowej oraz gospodarki kwasowo-zasadowej,
- długo utrzymujące się wymioty lub biegunka, które mogą prowadzić do odwodnienia i zaburzenia gospodarki elektrolitowej,
- utrzymujące się zaburzenia oddychania.
Wskazaniem do oznaczenia stężenia chloru są również wszelkie objawy, sugerujące zaburzenia gospodarki elektrolitowej, takie jak:
- ogólne osłabienie i zmęczenie,
- tendencja do zawrotów głowy i omdleń,
- nudności,
- zwiększona męczliwość mięśni i szybsze męczenie się organizmu podczas codziennych aktywności.
Podejrzenie zaburzeń gospodarki elektrolitowej zawsze potwierdzane jest badaniem w postaci panelu elektrolitowego.
Chlor we krwi – jak się przygotować do badania?
Badanie chloru we krwi nie wymaga wcześniejszego przygotowania się. Nie ma również przeciwwskazań do przeprowadzenia tej metody diagnostycznej. Ze względu jednak na fakt, iż stężenie chloru we krwi zależne jest od diety i spożytych produktów, zaleca się, aby na badanie przybyć na czczo. Dlatego też do placówki najlepiej zgłosić się z samego rana, jeszcze przed śniadaniem.
>> Poziewnik szorstki – właściwości lecznicze, działanie, zastosowanie
Jak przebiega badanie?
Badanie stężenia chloru w organizmie może odbyć się na dwa sposoby – z krwi lub z moczu. W przypadku badania z krwi specjalista pobiera próbkę materiału z żyły łokciowej do dalszej analizy laboratoryjnej.
W przypadku oznaczenia stężenia chloru z moczu należy dostarczyć do placówki próbkę świeżego, porannego moczu. Warto zadbać o to, aby materiał ten pochodził z pierwszego moczu, przed spożyciem jakiegokolwiek posiłku. Dzięki temu wyniki będą najbardziej wiarygodne.
Chlor we krwi – normy. Jak interpretować wyniki?
Normy chloru we krwi wahają się na poziomie 95–105 mmol/l, przy czym warto pamiętać, że stężenie tej substancji jest nieco wyższe u kobiet niż u mężczyzn. Natomiast normy chloru z moczu to 140–250 mmol/dobę. Odebrane wyniki zawsze należy skonsultować ze specjalistą, gdyż ostateczna diagnoza polega na przeanalizowaniu wcześniejszego wywiadu, a także innych badań, jeśli zostały zlecone.
>> Ból nerek – przyczyny i objawy bólu nerek. Profilaktyka chorób nerek
Wysoki poziom chloru we krwi
Wysoki poziom chloru we krwi może oznaczać:
- odwodnienie hipertoniczne – stan zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej, w którym obserwuje się zbyt małą ilość wody. W związku z tym wzrasta stężenie poszczególnych składników mineralnych, m.in. chloru;
- kwasicę metaboliczną;
- nadmierną podaż chloru wraz z dietą. W takim przypadku należy zwrócić uwagę na ilość spożywanej soli kuchennej;
- choroby nerek, takie jak kłębuszkowe zapalenie nerek czy kwasica cewkowa;
- zasadowicę oddechową.
Podwyższone stężenie chloru we krwi może wynikać także z niewydolności układu krążeniowego, a także utrzymującej się biegunki lub gorączki. Wysoki poziom może również świadczyć o odwodnieniu.
Na wyniki badań wpływ mają także przyjmowane lekarstwa, m.in. inhibitory anhydrazy węglanowej, które mogą nieco zawyżać wynik. W takim przypadku należy poinformować o tym lekarza.
Niskie stężenie chloru we krwi – czym jest spowodowane?
Stężenie chloru we krwi poniżej normy może być spowodowane m.in. stanami niedożywienia organizmu lub prowadzeniem diety zbyt ubogiej w sól (lub całkowicie eliminującej ten składnik z pożywienia).
Niskie stężenie chloru we krwi może wynikać z:
- przewodnienia organizmu (tzw. przewodnienie hipotoniczne);
- niewydolności układu krążeniowego,
- nadmiernej potliwości organizmu;
- utrzymujących się wymiotów;
- niedrożności jelit;
- zasadowicy metabolicznej;
- kwasicy oddechowej – stan ten obserwuje się m.in. w chorobach płuc, takich jak rozedma, gruźlica czy płatowe zapalenie płuc.
Niskie stężenie chloru we krwi może również sugerować chorobę Addisona lub zespół Schwartza-Barttera (choroba związana z nadmierną syntezą hormonu antydiuretycznego do organizmu, co powoduje różne dolegliwości, np. apatię, skurcze mięśni, zaburzenia świadomości, a nawet śpiączkę lub zgon).
Chlor we krwi – postępowanie po badaniu. Co robić?
Oznaczenie chloru we krwi to klasyczne badanie laboratoryjne, polegające na pobraniu próbki do analizy. Dlatego też nie ma żadnych wskazań po jego wykonaniu i można wrócić do codziennych obowiązków. Bezpośrednio po badaniu krwi należy gazikiem uciskać miejsce nakłucia przez kilka minut, co pozwoli ograniczyć ryzyko rozwoju siniaka.
Chlor we krwi – jak wykonać badanie w ciąży?
Badanie stężenia chloru we krwi w ciąży wykonuje się tak samo, jak w innym przypadku – poprzez pobranie krwi z żyły łokciowej. W czasie ciąży diagnostyka ta zalecana jest m.in. przy długo utrzymujących się wymiotach czy biegunce. Dzięki temu przyszła mama jest świadoma funkcjonowania gospodarki wodno-elektrolitowej i jej ewentualnych zaburzeń, które należy szybko uregulować.
Chlor we krwi – jak wygląda to badanie u dzieci?
Badanie chloru we krwi u dzieci wygląda tak samo jak u dorosłych. Najczęściej wykonuje się je pod kątem schorzeń, takich jak zespół Schwartza-Barttera czy niedoborów. Zalecane jest także w każdej sytuacji, gdy istnieje podejrzenia zaburzenia gospodarki elektrolitowej.
Chlor we krwi – cena. Ile kosztuje badanie?
Badanie chloru we krwi to dość tania metoda diagnostyczna, której ceny wahają się w granicach 12–20 zł, w zależności od placówki.
