Lawenda lekarska – właściwości lecznicze, działanie i zastosowanie

Lawenda lekarska – jakie ma właściwości?

Lawenda lekarska występuje również pod innymi nazwami – lawenda wąskolistna lub angielska. Roślina pochodzi z rejonów basenu Morza Śródziemnego, a obecnie jest uprawiana na całym świecie, również w Polsce. Surowcem wykorzystywanym w fitoterapii jest suszony kwiat lawendy. Wymaga on jednak odpowiedniego przechowywania – w suchym miejscu bez dostępu do promieniowania świetlnego.

Kwiaty lawendy lekarskiej wykazują szereg prozdrowotnych właściwości. Ziele stanowi częsty składnik preparatów na bezsenność i łagodzących stany napięcia nerwowego. W dużym stężeniu działa przeciwbólowo i przyspiesza regenerację. Napary z lawendy zmniejszają stany zapalne i łagodzą objawy infekcji różnego pochodzenia. Ponadto, w postaci surowca kosmetycznego, lawenda wykazuje silne działanie antyseptyczne, co sprawia, że znalazła zastosowanie w leczeniu trądziku.

W skład lawendy lekarskiej wchodzą:

• flawonoidy – chronią naczynia krwionośne i działają neutralizująco na wolne rodniki,
• fitosterole – zmniejszają poziom cholesterolu we krwi,
• garbniki – tworzą barierę ochronną na powierzchni skóry i dlatego wykorzystuje się je w leczeniu podrażnień naskórka różnego pochodzenia,
• olejek eteryczny bogaty w linaolol, ocymeny, octan linalolu i lawandulol – odpowiadają za charakterystyczny, bardzo przyjemny zapach,
• sole mineralne,
• kwasy fenolowe – działają żółciopędnie. Badania naukowe wskazują, że w odpowiednim stężeniu mogą wykazywać właściwości przeciwnowotworowe,
• antocyjany – działają protekcyjnie na układ krwionośny regulując przepuszczalność naczyń włosowatych,
• kumarany – znane są ze swojego działania uspokajającego, rozluźniającego i przeciwbólowego.

>> Naturalne peelingi oraz maski do włosów i ciała – składniki na pewno masz w domu

Lawenda lekarska – działanie i wskazania do stosowania

Surowiec farmaceutyczny, jakim jest lawenda lekarska, ma wielorakie zastosowanie. Kwiaty znane są głównie z działania uspokajającego – zarówno w postaci wziewnej, jak i doustnej. Napary z lawendy pobudzają wydzielanie soków trawiennych i żółci, poprawiają apetyt oraz wzmagają ruchy robaczkowe jelit, co pozytywnie wpływa na metabolizm. Preparaty na bazie rośliny łagodzą bóle o lekkim i umiarkowanym natężeniu, w tym migreny, bóle reumatyczne i brzucha.

Wskazaniem do stosowania lawendy lekarskiej są:

• problemy ze snem, w tym bezsenność,
• stany napięcia nerwowego,
• przewlekły stres,
• stany lękowe,
• dolegliwości trawienne, w tym niestrawność, kolki i wzdęcia,
• bóle np. brzucha, migrenowe, miesiączkowe,
• stany zapalne skóry, w tym trądzik.

Lawenda lekarska na układ nerwowy

Olejek eteryczny, stanowiący 3% składu kwiatów lawendy, wykazuje silne działanie tonujące na układ nerwowy. Składniki aktywne rośliny zmniejszają wrażliwość neuronów czuciowych. Oznacza to, że łagodzą one stany napięć i stresu, a także ułatwiają zasypianie. Suszone kwiaty lawendy można schować pod poduszkę lub położyć na stoliku nocnym. Popularną metodą jest także przeprowadzanie aromaterapii z użyciem dyfuzora i naturalnego olejku lawendy. Do urządzenia wystarczy dodać kilka kropel produktu.

>> Farmaceuta radzi: 6 ziół, które powinny znaleźć się w każdej kobiecej apteczce

Lawenda lekarska na układ trawienny

Lawenda lekarska poprawia perystaltykę jelit, zwiększa produkcję kwasu żołądkowego i żółci, a także łagodzi wzdęcia i kolki. Jako dodatek do potraw lub w postaci naparu zmniejsza dolegliwości związane z niestrawnością.

Lawenda lekarska na skórę

Lawenda jest popularnym składnikiem kosmetycznym. Występuje zarówno w kremach, jak i balsamach do ciała, szamponach, odżywkach, tonikach i maseczkach. Dzięki obecności flawonoidów działa antyoksydacyjnie, co opóźnia oznaki starzenia. Co więcej, przyspiesza gojenie się naskórka, działa antycellulitowo, przeciwzapalnie, ściągająco i bakteriobójczo. Surowiec wspomaga leczenie zmian skórnych, w tym głównie trądzikowych.

>> Lawenda jako składnik produktów

Lawenda lekarska – dawkowanie

Lawendę lekarską można przyjmować zarówno wewnętrznie, jak i zewnętrznie. W tym pierwszym przypadku zaleca się nieprzekraczanie dawki 3 filiżanek (po 150 ml) dziennie. W celu sporządzenia naparu wykorzystuje się średnio ok. 2 g suszu. Większe ilości można przyjmować przed snem, aby ułatwić zasypianie.

Przyjmowanie doustne w przypadku kapsułek lub tabletek powinno być zgodne z zaleceniami producenta.

Preparaty zawierające lawendę lekarską

Lawenda lekarska może występować w postaci:

• suszu,
• olejku eterycznego,
• naparu,
• płynu do spożycia doustnego,
• syropu,
• soli,
• tabletki i kapsułki,
• szamponu i odżywki do włosów,
• maści,
• plastrów,
• żelu na skórę,
• sprayu,
• kremu.

Lawenda lekarska w ciąży

Brak wystarczający doniesień naukowych o wpływie lawendy lekarskiej na przebieg ciąży. Jej przyjmowanie należy skonsultować z lekarzem ginekologiem.

Lawenda lekarska – przeciwwskazania do stosowania

Przeciwwskazaniami do stosowania lawendy lekarskiej są:

• krwawienia z przewodu pokarmowego,
• wiek poniżej 12 lat,
• stany zapalne żołądka i jelit,
• poważne choroby wątroby i nerek.

Lawenda lekarska – możliwe skutki uboczne

Możliwe skutki uboczne spożycia lawendy to głównie bóle głowy, zaparcia i poprawa apetytu. Stosowanie lawendy na skórę może powodować reakcje alergiczne i miejscowe zaczerwienienie.

Lawenda lekarska – interakcje z lekami i preparatami

Należy zachować szczególną ostrożność w jednoczesnym przyjmowaniu preparatów z lawendą lekarską w składzie i środkami o działaniu nasennym, a także litem (możliwy efekt toksyczny).

Lawenda lekarska w Encyklopedii ziół i roślin – Podsumowanie

• Lawenda lekarska to aromatyczny surowiec stosowany w stanach napięcia nerwowego i problemach ze snem. Pomaga łagodzić dolegliwości trawienne, w tym niestrawność, a także działa regenerująco i ściągająco na skórę.
• Roślina, jaką jest lawenda lekarska, jest źródłem soli mineralnych, flawonoidów, fitosteroli, kwasów fenolowych, antocyjanów i innych cennych dla zdrowia substancji czynnych.

Napary z lawendy lekarskiej można stosować od 12. roku życia z wyłączeniem niektórych schorzeń żołądka, jelit, nerek i wątroby