SHBG – na czym polega badanie? Normy, wskazania, przygotowanie

Badanie z oznaczeniem globuliny (SHBG) wykorzystuje się także w diagnostyce schorzeń kobiecych, m.in. przy diagnostyce zespołu policystycznych jajników. Stężenie globuliny wiążącej hormony płciowe (SHBG) to badanie wykonywane w kierunku zaburzeń gospodarki hormonalnej zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn.

SHBG – co to jest? Na czym polega badanie?

Badanie SHBG ocenia poziom wiążącej globuliny. To białko, którego główną rolą w organizmie jest wiązanie kluczowych hormonów płciowych, takich jak testosteron, estriadol i dihydrotestosteron i transportowanie tych związków do krwi. SHBG jest szczególnie powiązane z testosteronem, gdyż niemal 50% tego hormonu występuje w postaci związanej przez globulinę.

Dlatego też zaburzenia pracy i jego niewłaściwe stężenie w znacznym stopniu wpływa na poziom testosteronu. Głównym źródłem syntezy globuliny jest wątroba, co oznacza, że dysfunkcje tego narządu mogą przekładać się na poziom globuliny we krwi, co stanowi dodatkową wartość diagnostyczną. Badanie polega na pobraniu próbki krwi do analizy laboratoryjnej.

Stężenie globuliny wiążącej hormony płciowe (SHBG) – kiedy należy wykonać badanie?

Stężenie globuliny wiążącej hormony płciowe (SHBG) to badanie, które zaleca się przy diagnozowaniu zaburzeń gospodarki hormonalnej zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet.

Badanie SHBG ma wartość diagnostyczną w przypadku:

• zaburzeń płodności u mężczyzn, choć w niektórych przypadkach SHBG może okazać się pomocne w ustaleniu przyczyn niepłodności kobiet,
• policystycznego zespołu jajników u kobiet,
• zaburzeń miesiączki lub jej całkowitego zaniku,
• podejrzenia nadmiernej produkcji testosteronu u kobiet,
• zaburzeń sprawności seksualnej u mężczyzn (spadek libido, problemy ze wzwodem),
• zaburzeń dojrzewania,
• chorób wątroby,
• nadczynności lub niedoczynności tarczycy (w zależności, czy występuje zbyt niski czy zbyt wysoki poziom SHBG),
• zaburzeń odżywiania.

Oprócz tego stężenie globuliny wiążącej hormony płciowe (SHBG) wykorzystywane jest do monitorowania leczenia chorób w oparciu o leki hormonalne.

Stężenie globuliny wiążącej hormony płciowe (SHBG) – jak się przygotować do badania?

Do badania stężenia globuliny wiążącej hormony płciowe (SHBG) nie trzeba się szczególnie przygotowywać. Należy jednak pamiętać o tym, aby na badanie przybyć na czczo. Zalecane jest to w przypadku każdego badania laboratoryjnego, gdyż spożywane posiłki i płyny mogą wpływać na zmienność stężenia danej substancji w ciągu dnia, co zaburza wyniki. Zaleca się także, aby ostatni posiłek spożyć najpóźniej ok. 8 godzin przed badaniem.

Jeśli badanie z oznaczeniem stężenia globuliny wiążącej hormony płciowe (SHBG) we krwi wykonywane jest u kobiet, to należy wziąć pod uwagę dzień cyklu miesiączkowego. Choć w większości przypadków czynnik ten nie wpływa na wynik badania, to m.in. w diagnostyce niepłodności może mieć pewne znaczenie, dlatego też najlepiej na badanie SHBG umówić się między 2. a 4. dniem cyklu. Poza tymi wskazaniami nie ma żadnych dodatkowych zaleceń w zakresie przygotowania do badania. W przypadku tej diagnostyki nie ma również przeciwwskazań.

>> Endometrioza - leczenie, badania, przyczyny

Jak przebiega badanie z oznaczeniem SHBG?

Badanie z oznaczeniem stężenia globuliny wiążącej hormony płciowe (SHBG) polega na pobraniu krwi z żyły łokciowej i przekazaniu materiału do analizy laboratoryjnej. W związku z tym badanie przebiega dość szybko i nie zajmuje więcej niż 5-10 minut. Bezpośrednio po jego zakończeniu warto przyciskać miejsce nakłucia gazikiem jeszcze przez kilka minut.

Pozwoli to ograniczyć ryzyko wystąpienia siniaka lub małego krwiaka. Badanie SHBG jest w pełni bezpiecznie i nieinwazyjne, jednak wiąże się z nim pewne ryzyko zakażenia, towarzyszące każdemu badaniu wykonywanemu za pomocą igły. Zależne jest to jednak od sterylności narzędzi, a nie od samej specyfiki badania SHBG.

Stężenie globuliny wiążącej hormony płciowe (SHBG) – normy. Jaki interpretować wyniki?

Na normę, czyli inaczej wartość referencyjną stężenia globuliny wiążącej hormony płciowe (SHBG), wpływa wiele czynników, m.in. wiek, płeć oraz metoda diagnostyczna, stosowana w danym laboratorium. Dlatego też wyniki zawsze muszą być skonsultowane z lekarzem, gdyż ich prawidłowy odczyt wymaga specjalistycznej wiedzy medycznej.

Podwyższone stężenie globuliny wiążącej hormony płciowe (SHBG)

Podwyższone stężenie globuliny wiążącej hormony płciowe (SHBG) może wynikać z:

• zapalenia wątroby lub jej marskości,
• zaburzeń tarczycy (nadczynność),
• hipogonadyzmu,
• terapii hormonalnej opartej na estradiolu,
• niedoboru androgenów u mężczyzn.

Na podwyższone stężenie globuliny wiążącej hormony płciowe (SHBG) wpływ mogą mieć również ciąża, aktywność fizyczna, stres czy naturalne procesy starzenia się organizmu. Wysoki poziom SHBG może wystąpić także w przypadku niewłaściwej diety (mało odżywczej). Na podwyższone stężenie SHBG wpływ mają także niektóre leki.

Niskie stężenia globuliny wiążącej hormony płciowe (SHBG)

Niskie stężenie globuliny wiążącej hormony płciowe (SHBG) może wynikać z:

• zespołu policystycznych jajników,
• nadwagi lub otyłości,
• niedoczynności tarczycy,
• chorób wątroby,
• zaburzeń w funkcjonowaniu nerek,
• zespołu Cushinga.

Obniżone stężenie SHBG może występować również w przypadku terapii steroidowej, opartej o przyjmowanie androgenów oraz w przebiegu trądziku.

Stężenie globuliny wiążącej hormony płciowe (SHBG) – co po badaniu?

Po badaniu z oznaczeniem stężenia globuliny wiążącej hormony płciowe (SHBG) można wrócić do wykonywania codziennych obowiązków – badanie nie wiąże się z dodatkowymi zaleceniami i przeciwwskazaniami po diagnostyce.

Stężenie globuliny wiążącej hormony płciowe (SHBG) – jak wykonać badanie w ciąży?

Stężenie globuliny wiążącej hormony płciowe (SHBG) to badanie nieinwazyjne, które można wykonać u kobiet w ciąży, jeśli są takie wskazania. Warto pamiętać, że w okresie ciąży poziom SHBG jest naturalnie nieco podwyższony.

Stężenie globuliny wiążącej hormony płciowe (SHBG) – jak wygląda to badanie u dzieci?

Badanie oznaczenia stężenia globuliny wiążącej hormony płciowe (SHBG) można wykonać także u dzieci. Najczęściej diagnostykę przeprowadza się w okresie dojrzewania, gdy występują pewne zaburzenia związane z prawidłowym rozwojem płciowym.

Stężenie globuliny wiążącej hormony płciowe (SHBG) – cena. Jaki jest koszt badania?

Stężenie globuliny wiążącej hormony płciowe (SHBG) to dość tanie badanie, którego średni koszt wynosi ok. 50 zł.

>> Selen – na czym polega badanie? Normy, wskazania, przygotowanie