Marzanka wonna – właściwości lecznicze, działanie i zastosowanie

Marzanka wonna – jakie ma właściwości?

Marzanka wonna to bylina z rodziny marzanowatych. Porasta wiele stref klimatycznych, zarówno tereny suchej Afryki, jak i mroźnej Syberii. W Polsce roślinę spotkać można przede wszystkim na obszarach górskich. Osiąga wysokość do 60 cm, a jej charakterystyczną cechą są białe, promieniste kwiaty. Marzanka wonna, jak sama nazwa wskazuje, ma przyjemny zapach przypominający siano i kurkumę.

Historia wykorzystywanie marzanki wonnej w przemyśle jest bardzo długa. Z rośliny wykonywano girlandy, które wieszano w kościołach. Wierzono bowiem, że jest symbolem szczęścia i urodzaju. Z tego też względu wkładano ją pod prześcieradła, a nawet rozrzucano na podłogi domostw. Z czasem zaobserwowano, że marzanka wonna jest ciekawym dodatkiem do produkcji piwa, wina i innego rodzaju alkoholu. Nadaje tym napojom niepowtarzalnego smaku. Suszone ziele marzanki wonnej włożone do płóciennego woreczka umieszczonego w szafie odstrasza mole. W niektórych kręgach, na bazie alkoholowych roztworów marzanki wonnej wykonuje się domowe nalewki.

W skład marzanki wonnej wchodzą:

• flawonoidy – uszczelniają naczynia krwionośne, rozkurczają mięśnie gładkie układu moczowego i działają moczopędnie,
• witamina C – jest silnym antyoksydantem i aktywatorem wielu przemian enzymatycznym, a także ułatwia wchłanianie żelaza,
• glikozydy irydoidowe – hamują resorpcję zwrotną w cewkach nerkowych, wykazują działanie przeciwbakteryjne, uspokajające i pobudzające łaknienie,
• garbniki – o właściwościach antybakteryjnych i ściągających,
• kumaryna – wspiera krążenie układu limfatycznego,
• kwas ruberytrynowy – działa antyseptycznie i moczopędnie,
• sole mineralne,
• polifenolokwasy.

Substancje aktywne marzanki wonnej działają na organizm na wielu jego poziomach. Wykazują bowiem działanie moczopędne, przeciwzapalne, antybakteryjne, uspokajające, spazmolityczne, regulujące krążenie żylne i limfatyczne, nasenne, wspomagające leczenie hemoroidów i rozkurczające mięśnie gładkie budujące układ moczowy.

>> Zatrzymanie wody w organizmie – sięgnij po zioła!

Marzanka wonna – działanie i wskazania do stosowania

Marzanka wonna może być stosowana zarówno wewnętrznie, jak i zewnętrznie. Wskazaniami do stosowania rośliny są:

• obrzęki,
• zaburzenia snu,
• migrena,
• nerwica,
• choroby skórne, w tym ropnie,
• problemy z krążeniem żylnym i limfatycznym,
• choroby wątroby i nerek,
• nieżyt układu oddechowego,
• choroby reumatyczne.

Marzanka wonna na układ krążenia

Zawarte w marzance wonnej flawonoidy (w tym rutyna i kwercetyna), a także kumaryna zmniejszają napięcie naczyń krwionośnych i rozszerzają ich średnicę. Taki mechanizm poprawia krążenie, co pozwala szybciej pozbyć się zastojów żylnych, czyli popularnych żylaków. Dotyczy to również żylaków odbytu – hemoroidów.

Co więcej, substancje aktywne marzanki wonnej obniżają ciśnienie tętnicze krwi, co może być pomocne w łagodzeniu chorób reumatycznych i migren.

>> Leczenie żylaków bez recepty

Marzanka wonna na układ moczowy

Ze względu na zdolność do obkurczania mięśni gładkich układu moczowego, ekstrakty z marzanki wonnej hamują resorpcję zwrotną w cewkach nerkowych, a co za tym idzie, zwiększają ilość wydalanego moczu.

Marzanka wonna – dawkowanie

Napary i odwary z marzanki wonnej należy parzyć przez ok. 10-15 minut pod przykryciem. Najczęściej wykorzystuje się łyżeczkę tego surowca. Marzanka wonna często występuje w postaci mieszanki ziołowej z kwiatami chabru, korzeniem wilżyny, a także liśćmi brzozy. Naparów nie należy przyjmować w sposób przewlekły. Optymalnym czasem codziennego picia naparów jest okres 2-3 tygodni.

Warto jednak pamiętać, aby nie przekraczać dziennej dawki 1 g suchego surowca.

Preparaty zawierające marzankę wonną

Marzanka wonną występuje pod postacią:

• suszu,
• naparu,
• odwaru.

Marzanka wonna w ciąży

Napary z marzanki wonnej nie są zalecane kobietom w ciąży i karmiących piersią.

>> Farmaceuta radzi: 6 ziół, które powinny znaleźć się w każdej kobiecej apteczce

Marzanka wonna – przeciwwskazania do stosowania

Przeciwwskazaniami do stosowania marzanki wonnej są:

• wrzody żołądka i jelit,
• zaburzenia krzepliwości krwi,
• ciąża i okres karmienia piersią.

Marzanka wonna – możliwe skutki uboczne

Przewlekłe spożywanie lub przedawkowanie marzanki wonnej może stanowić zagrożenie dla zdrowia. Możliwe jest pojawienie się takich skutków ubocznych jak m.in. nudności, wymioty, zawroty głowy, zaburzenia krzepliwości krwi, ból głowy i uszkodzenia wątroby.

Marzanka wonna – interakcje z lekami i preparatami

Ze względu na skład marzanki wonnej nie zaleca się przyjmowania jej z:

• syntetycznymi pochodnymi kumaryny – zwiększa się wówczas działanie przeciwzakrzepowe i ryzyko wystąpienia krwawień,
• niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi (NLPZ), w tym salicylanami, fenylobutazonem i indometacyną,
• sulfonamidami,
• lekami stosowanymi na cukrzycę,
• niektórymi antybiotykami,
• sterydami anabolicznymi,
• preparatami tarczycowymi.

Marzanka wonna – w Encyklopedii ziół i roślin – Podsumowanie

• Marzanka wonna to roślina o gorzkim smaku i przyjemnym aromacie. Te jej właściwości sprawiły, że początkowo używana była do aromatyzowania alkoholu – piw, win, wódek i nalewek.
• Obecnie ziele marzanki wonnej stosowane jest w fitoterapii jako środek o wielotorowym działaniu. Roślina poprawia krążenie żylne i limfatyczne, łagodzi nieżyty układu pokarmowego, stany skurczowe układu moczowego i ból migrenowy. Napary z rośliny działają uspokajająco na układ nerwowy. W postaci kompresów stosowanych na skórę zioło działa antyseptycznie i przeciwzapalnie, przez co polecane jest na ropne zmiany skórne.
• Dzienne dawka marzanki wonnej nie powinna przekraczać 1 g. Nie należy spożywać jej ciąży, a także wrzodach żołądka i jelit oraz zaburzeniach krzepliwości.
• Marzanka wonna występuje w postaci suszu, naparów i odwarów.