Czarna rzodkiew jest warzywem korzeniowym o okrągłym lub podłużnym kształcie i ostrym zapachu i smaku mającym odstraszać szkodniki. Znajduje zastosowanie nie tylko w kuchni, ale także w medycynie tradycyjnej i kosmetologii. Sok z czarnej rzodkwi wykazuje działanie żółciopędne i żółciotwórcze, dodatkowo wspomaga pracę wątroby, dlatego pomaga przy niestrawności i zaburzeniach trawienia wynikających z dysfunkcji wątroby. Jakie jeszcze zastosowanie ma czarna rzodkiew? W jakiej postaci można ją przyjmować?
Czarna rzodkiew – właściwości lecznicze, działanie i zastosowanie

Czarna rzodkiew – jakie ma właściwości?
Czarna rzodkiew ceniona jest nie tylko ze względu na swój wyjątkowy smak, ale przede wszystkim działanie zdrowotne, które zawdzięcza leczniczym właściwościom. Należy do warzyw rzepowatych z rodziny kapustowatych. Czarna rzodkiew to warzywo o dużym bulwiastym korzeniu, czarnej skórce i białym miąższu.
Najcenniejsze właściwości czarnej rzodkwi, którym można przypisać lecznicze działanie, znaleźć można w jej korzeniu. Zawiera on między innymi takie związki jak:
- fitoncydy z grupy glukozynolatów,
- związki siarki (np. rafanina, rafanol),
- związki z grupy glukozynolanów,
- olejek eteryczny,
- białko,
- witamina C,
- witaminy z grupy B,
- potas,
- magnez,
- fosfor,
- żelazo,
- fitosterole.
Wyciąg z czarnej rzodkwi za sprawą zawartości wielu cennych składników posiada właściwości żółciopędne i żółciotwórcze, odkażające, odtruwające, rozkurczowe, moczopędne i wiatropędne. Dodatkowo pobudza krążenie krwi i działa przeciwreumatycznie.
Czarna rzodkiew – działanie i wskazania do stosowania
Dzięki zawartości glukozynolanów czarna rzodkiew odgrywa ważną rolę w zapobieganiu powstawaniu zmian nowotworowych – zmniejsza ryzyko rozwoju nowotworów szyjki macicy i endometrium. Obecność związku indolo-3-karbinol nadaje jej bakteriostatyczne działanie względem bakterii Helicobacter pylori.
>> Testy na Helicobacter pylori
Preparaty stworzone na bazie wyciągu z rzodkwi mogą być stosowane na takie problemy i przypadłości jak:
- stany zapalne wątroby oraz dróg żółciowych,
- nieżytach żołądka,
- zapalenie dwunastnicy,
- choroby wątroby i pęcherzyka żółciowego (niedostateczne wydzielanie żółci),
- zaparciach,
- wzdęcia,
- zaburzenia trawienia,
- osłabienie organizmu,
- brak apetytu,
- stany zapalne dróg oddechowych,
- infekcje układu moczowego.
Rzodkiew może być stosowana nie tylko doustnie, ale też zewnętrznie na różne choroby skórne takie jak trądzik, liszaj, owrzodzenia czy trudno gojące się rany. Nakładana na włosy zmniejsza ich wypadanie.
Czarna rzodkiew na wątrobę
Czarnej rzodkwi przypisuje się właściwości żółciopędne i żółciotwórcze oraz działanie rozkurczowe na pęcherzyk żółciowy, dlatego też wykorzystywana jest do produkcji leków i preparatów na niestrawność czy zaburzenia o wątrobowym podłożu. Stosuje się ją w leczeniu i łagodzeniu objawów różnych problemów ze strony układu pokarmowego, jak choćby stany zapalne wątroby i dróg żółciowych, nieżyt żołądka i dwunastnicy, wzdęcia czy zaparcia. Pobudza trawienie, dlatego polecana jest na zaburzenia trawienia i brak łaknienia.
Czarna rzodkiew w kosmetologii
Czarna rzodkiew wykorzystywana jest w walce z przebarwieniami skóry. Jako składnik kosmetyków wygładza i wybiela skórę. Działa przeciwłojotokowo i przeciwdrobnoustrojowo, dlatego wspomaga leczenie trądziku.
Warzywo znajduje również zastosowanie w pielęgnacji włosów. Wzmacnia włosy, ogranicza przetłuszczanie się i pobudza cebulki włosów do wzrostu. Najskuteczniejsze w tym przypadku są wcierki do włosów z czarną rzepą.
Czarna rzodkiew – dawkowanie
Dawkowanie wybranego preparatu z czarną rzodkwią powinno być prowadzone tak, jak zaleca to producent w informacjach podanych na opakowaniu lub w dołączonej do niego ulotce. W razie jakichkolwiek wątpliwości w tym zakresie o poradę warto poprosić lekarza lub farmaceutę.
Preparaty zawierające czarną rzodkiew
Choć rzodkiew można spożywać w formie surowej, to warto sięgnąć także po gotowe produkty ją zawierające. W medycynie stosowane są przede wszystkim wyciągi i soki z czarnej rzodkwi.
Na rynku farmaceutycznym znaleźć można także suplementy diety i wyroby medyczne zawierające w swoim składzie właśnie czarną rzodkiew. Występują one w postaci tabletek, kapsułek czy kropel. Czarna rzodkiew widnieje w składzie także niektórych leków, np. na wątrobę.
Ekstrakt z rzodkwi to częsty składnik szamponów, odżywek i wcierek do włosów. Dodawany jest też do kosmetyków do pielęgnacji skóry.
Czarna rzodkiew – przeciwwskazania do stosowania
Czarnej rzodkwi nie powinny stosować osoby cierpiące na:
- ostry nieżyt żołądka i jelit,
- ostre zapalenie wątroby,
- ostre zapalenie nerek.
Ponadto soku z czarnej rzodkwi nie należy pić na czczo i w dużych ilościach.
Czarna rzodkiew – możliwe skutki uboczne
Przy spożywaniu dużych ilości czarnej rzodkwi może dojść do nadmiaru glukozynolanów, które z kolei mogą doprowadzić do powstawania mutacji i rozwoju wola tarczycy. Wole tarczycy to powiększenie gruczołu tarczowego, które może być zarówno widoczne gołym okiem, jak i nie. Przestrzeganie zaleceń dotyczących stosowania wybranego preparatu z czarną rzepą sprawi, że ryzyko powstania skutków ubocznych będzie znikome.
Czarna rzodkiew – interakcje z lekami i preparatami
Jednoczesne stosowanie wyciągu z korzenia rzodkwi czarnej z lekami obniżającymi ciśnienie tętnicze krwi w niektórych przypadkach może spowodować spadek stężenia potasu w osoczu. Ma to miejsce jednak bardzo rzadko. Osoby przyjmujące takie leki przed przyjęciem preparatu z czarną rzodkwią powinny zasięgnąć porady swojego lekarza.
>> Kiedy wypadanie włosów powinno niepokoić?
Czarna rzodkiew w Encyklopedii ziół i roślin – Podsumowanie
Podsumowując, czarna rzodkiew:
- Dzięki zawartości związków z grupy glukozynolanów działa przeciwnowotworowo.
- Posiada właściwości żółciopędne i żółciotwórcze, a także rozkurczowe na pęcherzyk żółciowy, dlatego może być stosowana na stany zapalne wątroby i dróg żółciowych, nieżyt żołądka i dwunastnicy, a także przykre dolegliwości ze strony układu pokarmowego jak wzdęcia i zaparcia.
- Dobrze wpływa na wygląd oraz kondycję skóry i włosów, zatem kosmetyki z nią w składzie warto włączyć do codziennej pielęgnacji.