MCV – na czym polega badanie? Normy, wskazania, przygotowanie

Czym jest MCV?

MCV oznacza średnią objętości krwinki czerwonej. Wskaźnik mierzony jest w trakcie morfologii krwi – podstawowego, diagnostycznego badania polegającego na ilościowej i jakościowej ocenie obecnych w niej elementów morfotycznych. MCV należy do tzw. wskaźników czerwonokrwinkowych. Do danej grupy należą również:

• RBC – liczba erytrocytów,
• HGB – poziom hemoglobiny,
• HCT – hematoryt,
• MCH – średnia masa hemoglobiny w erytrocycie,
• MCHC – średnie stężenie hemoglobiny w krwince,
• RDW – współczynnik zmienności rozkładu erytrocytów,
• RET – zawartość hemoglobiny w retikulocytach.

Podstawowym zadaniem erytrocytów, najliczniejszych komórek krwi, jest transport tlenu w organizmie. MCV jest z kolei wskaźnikiem wykorzystywanym w diagnozie i różnicowaniu przyczyn niedokrwistości – schorzenia, w którego przebiegu dochodzi do zmniejszonego stężenia hemoglobiny we krwi bądź liczby krwinek czerwonych.

>> Homocysteina – badanie, normy, homocysteina a cholesterol

Wskazania do badania MCV

Morfologia krwi, w której ma miejsce badanie MCH, jest jednym z podstawowych badań diagnostycznych. Zgodnie z tym powinna być wykonywana raz w roku – nawet u osób zdrowych.
Badanie poziomu MCV we krwi wskazane jest szczególnie w przypadku podejrzenia niedokrwistości. Wskazaniem do pomiaru jest również alkoholizm. Na badanie stężenia MCV warto się zdecydować po zaobserwowaniu następujących objawów:

• uogólnione poczucie osłabienia,
• szybkie męczenie się,
• ból głowy,
• zawroty głowy,
• zaburzenia koncentracji,
• duszności,
• bladość skóry błon śluzowych,
• świąd skóry.

>> Wsparcie dla pamięci i koncentracji

Wskaźnik wykorzystywany jest w ocenie etiologii anemii i stanu krwinek czerwonych w talasemii i sferocytozie. MCV pozwala również na monitorowanie skuteczności leczenia niedokrwistości.

MCV – jak się przygotować?

Pomiar MCV dokonywany jest podczas morfologii krwi. W dniu badania należy powstrzymać się od aktywności fizycznej i palenia papierosów. Nie powinno się również spożywać kawy. Z tego względu morfologia wykonywana jest w godzinach porannych. Na badanie należy stawić się na czczo. Morfologii krwi nie należy wykonywać u kobiet w trakcie menstruacji.

>> Dieta na wzdęcia brzucha

Jak przebiega badanie?

Pomiar MCH w trakcie morfologii polega na pobraniu niewielkiej próbki krwi z żyły łokciowej.

MCV – interpretacja wyniku

Czas oczekiwania na wyniki badania MCV wynosi zazwyczaj 1 dzień. Dopuszczalna norma wskaźnika we krwi dla kobiet wynosi 81-99 fl. W przypadku mężczyzn optymalne wartości to 80-90 fl. Ocena stanu erytrocytów jest jednak wykonywana na podstawie kilku parametrów morfologii. Oprócz średniej objętości krwinki czerwonej pod uwagę brane są takie wskaźniki jak MCH, MCHC, RDW i hematokryt.

Wysoki poziom MCV

Wysokie stężenie MCV we krwi jest standardowym objawem niedokrwistości spowodowanej niedoborem kwasu foliowego i witaminy B12. Do wartości przekraczających dopuszczalną normę mogą również doprowadzić niedobór żelaza, niedokrwistość sierpowata i choroby wątroby.

Anemię makrocytarną spowodowaną niedoborem witaminy B12 mogą spowodować:

• choroba Addisona-Biermera,
• zaburzone wchłanianie witaminy B12 z przewodu pokarmowego,
• ograniczona podaż witaminy B12 w diecie.

Choroba Addisona–Biermera jest najczęstszą przyczyną tego typu niedokrwistości. Zaliczana do schorzeń autoimmunizacyjnych powoduje skierowanie układu odpornościowego przeciwko strukturom własnego organizmu. Zaburzone wchłanianie może być z kolei spowodowane resekcją żołądka, zespołem rozrostu bakteryjnego, przewlekłym zapaleniem trzustki bądź chorobą Leśniowskiego-Crohna.

Anemia makrocytarna spowodowana niedoborem kwasu foliowego może być wywołana zaburzeniami wchłaniania, niedoczynnością tarczycy, niedostateczną ilością świeżych zielonych warzyw w diecie i alkoholizmem. Zwiększone stężenie MCV może również wynikać z przyjmowania leków, takich jak metotreksat, sulfasalazyna, fenytoina.

Niski poziom MCV

Obniżony poziom MCV wynika najczęściej z niedokrwistości spowodowanej niedoborem żelaza. Niedokrwistość mikrocytarna może być wywołana m.in.:

• okresem ciąży (zazwyczaj w II i III trymestrze),
• okresem laktacji,
• dojrzewaniem (okres zwiększonego zapotrzebowania na żelazo),
• stanem po resekcji żołądka,
• autoimmunologicznym zapaleniem żołądka,
• celiakią.

Częstą przyczyną niskiego stężenia MCV jest znaczna utrata krwi na skutek urazów, przewlekłego krwawienia do światła przewodu pokarmowego bądź krwawienia z dróg rodnych. Znaczny udział w zaniżonym poziomie wskaźnika ma dieta. Obniżone stężenie może być spowodowane niedoborem żelaza w diecie bądź jadłospisem bogatym w fityniany i szczawiany – składniki upośledzające wchłanianie pierwiastka.

Rzadszą przyczyną obniżonego stężenia MCV jest talasemia – choroba wynikająca z zaburzenia syntezy łańcuchów globin.

MCV – postępowanie po badaniu

Po wykonanym badaniu MCV można z powodzeniem powrócić do codziennych aktywności. Wykraczające poza normę stężenie wskaźnika wymaga dalszej konsultacji ze specjalistą.

MCV – możliwe skutki uboczne

Badanie MCV w większości przypadków nie wiąże się z obecnością działań niepożądanych. W pojedynczych przypadkach mogą wystąpić następujące skutki uboczne:

• osłabienie,
• infekcje/zakażenia,
• uszkodzenie nerwów,
• uszkodzenie żyły, tętnicy lub ścięgna,
• miejscowe reakcje alergiczne.

MCV – czy można wykonać u kobiet w ciąży?

Nie ma żadnych przeciwwskazań do wykonania badania MCH u kobiet w ciąży. W tym okresie możne być obserwowany spadek stężenia parametru – głównie w II i III trymestrze. Zwiększony poziom może również towarzyszyć laktacji. Każdą nieprawidłowość warto jednak skonsultować ze specjalistą.

MCV – czy można wykonać u dzieci?

Badanie MCV może być z powodzeniem wykonywane u dzieci. Zmniejszony poziom parametru we krwi może być wynikiem okresu dojrzewania. Powodem jest zwiększone zapotrzebowanie na żelazo, co może się wiązać z obecnością niedoborów. Lekarz pediatra zaleca wykonanie tego badania w ramach rutynowej kontroli zdrowia lub w przypadku wystąpienia objawów sugerujących problem zdrowotny.

Badanie  MCV – cena

Pomiar MCV ma miejsce w trakcie pełnej morfologii krwi. Badanie można wykonać za darmo na podstawie skierowania od lekarza pierwszego kontaktu w ramach podstawowej opieki zdrowotnej. Koszt morfologii wykonywanej prywatnie wynosi od 10 do 15 złotych.

>> Leki, suplementy diety, żelazo stosowane w leczeniu niedokrwistości