Ruta zwyczajna (Ruta graveolens) jest gatunkiem rośliny z rodziny rutowatych. Już od czasów starożytnych wykorzystywane jest jej prozdrowotne działanie. Roślina skutecznie zwalcza pasożyty układu trawiennego, obniża ciśnienie krwi i poprawia krążenie obwodowe. Stosowana jest również jako środek rozkurczowy, moczopędny, żółciopędny i przeciwbólowy. Ruta znajduje zastosowanie nie tylko w leczeniu schorzeń fizycznych. Zioło jest szeroko stosowane na uspokojenie, stres i zmęczenie. Poznaj właściwości lecznicze, działanie i zastosowanie ruty zwyczajnej.
Ruta zwyczajna – właściwości lecznicze, działanie i zastosowanie
Ruta zwyczajna – jakie ma właściwości?
Ruta zwyczajna uprawiana jest głównie w celach ozdobnych i leczniczych. Znane jest również wykorzystanie ziela w gastronomii do konserwowania dziczyzny i aromatyzowana alkoholu. Które związki aktywne odpowiadają za właściwości lecznicze ruty zwyczajnej?
- olejek eteryczny,
- furanokumaryna,
- flawonoidy,
- alkaloidy,
- kumaryna,
- umbeliferon,
- kwasy organiczne,
- witamina C i sole mineralne.
Wysoka zawartość flawonoidów w rucie zwyczajnej odpowiada za przeciwzapalne, przeciwutleniające i detoksykujące właściwości rośliny. Kumarynę wyróżnia z kolei działanie przeciwnowotworowe. Ruta zwyczajna zmniejsza przepuszczalność ścian naczyń krwionośnych, poprawia ich elastyczność i zwiększa odporność na uszkodzenia. Ruta graveolens wykazuje również właściwości:
- przeciwbakteryjne,
- przeciwbiegunkowe,
- przeciwwrzodowe,
- immunomodulujące.
Ruta zwyczajna – działanie i wskazania do stosowania
Na co pomaga ruta zwyczajna? Roślina stosowana jest przede wszystkim na dolegliwości ze strony układu pokarmowego i dróg żółciowych. Z tego względu ruta pomaga na zaburzenia trawienia, wzdęcia, nieżyt jelit i ból brzucha. Ziele pomaga również na powstające kamienie żółciowe.
Ruta zwyczajna pomaga na schorzenia układu moczowego. Roślina stosowana jest na obniżony poziom wydalanego moczu i zaburzoną równowagę komponentów moczu. Ruta to skuteczny środek na uszkodzoną wątrobę, miażdżycę i podwyższone ciśnienie. Ze względu na wysoką zawartość guanidyny roślina usprawnia pracę nadnerczy i obniża zawartość glukozy w organizmie. Z tego względu ruta zapobiega powstawaniu cukrzycy.
Ruta zwyczajna na uspokojenie
Ruta zwyczajna zalecana jest nie tylko na fizyczne dolegliwości. Roślina stosowana jest na uspokojenie, wyczerpanie nerwowe i rozkojarzenie. Pomaga również na zmęczenie i przewlekły stres.
Ruta zwyczajna w kosmetyce
Ze względu na wysoką zawartość olejków eterycznych ruta zwyczajna znajduje szerokie zastosowanie w kosmetyce. Roślina jest częstym składnikiem perfum o cytrusowo-balsamicznym aromacie. Napar z ruty wykazuje przeciwstarzeniowe właściwości. Zapobiega powstawaniu pajączków i rozjaśnia cerę.
Ruta zwyczajna – dawkowanie
W warunkach domowych stosowane jest najczęściej suszone ziele ruty zwyczajnej w różnych postaciach. Roślina może być spożywana w formie:
- naparu,
- herbaty,
- olejowego wyciągu,
- nalewki.
Herbata z ruty zalecana jest w przypadku bolesnego miesiączkowania, wzdęć i uczucia pełności. Preparat przygotowywany jest z łyżeczki suszu zalanej wrzątkiem (ok. 250 ml). Po 20 minutach herbata jest gotowa do spożycia.
Napar z ruty stosowany jest z kolei na zewnętrzne dolegliwości. Ruta w tej postaci pomaga na opuchnięcia, urazy i bóle zębów. Napar przygotowywany jest z łyżki ziół zalanych wrzątkiem. Całość należy zaparzać przez 1 godzinę. Po tym czasie napar powinien być używany do przemywania, płukanek i okładów.
Preparaty zawierające rutę zwyczajną
W aptekach, drogeriach i sklepach ze zdrową żywnością dostępne są liczne preparaty z rutą zwyczajną. Roślina stosowana jest najczęściej w formie ekstraktu zamkniętego w kapsułkach. Preparat jest naturalnym suplementem na trawienie, wzdęcia i usprawnienie pracy układu pokarmowego. Roślina jest również składnikiem balsamów i maści rozgrzewających.
Ruta zwyczajna w ciąży
Zgodnie ze współczesną wiedzą medyczną ruta zwyczajna nie powinna być stosowana w ciąży. Powodem tego są skurcze macicy wywołane przez roślinę. Zbyt duże dawki preparatu mogą nasilać krwawienie w trakcie miesiączki. Podczas ciąży ruta może wywołać poronienie. Poronne właściwości rośliny są dodatkowo wzmacniane przez wysoką zawartość kumaryny i alkaloidów.
Ruta zwyczajna nie powinna być również stosowana przez kobiety karmiące piersią.
>> Dieta po porodzie. Co jeść, a czego unikać?
Ruta zwyczajna – przeciwwskazania do stosowania
Głównym przeciwwskazaniem do stosowania ruty zwyczajnej jest uczulenie na rośliny z rodziny rutowatych. Po zioło nie powinny sięgać kobiety w ciąży i matki karmiące piersią. Ruta nie jest również zalecana w przypadku obecnych problemów dermatologicznych, ze względu na ryzyko nasilenia objawów. Roślina nie powinna być stosowana przez mężczyzn starających się o dziecko. Powodem tego jest osłabiona ruchliwość plemników w trakcie suplementacji.
Ruta zwyczajna – możliwe skutki uboczne
Ze względu na właściwości fotouczulające ruta zwyczajna może wywoływać przebarwienie skóry i podrażnienia. Z tego względu preparaty z zawartością rośliny nie powinny być stosowane w okresie wiosenno-letnim. W trakcie suplementacji należy unikać słońca i promieniowania UV innych źródeł. Przedawkowanie rośliny może wywołać takie objawy jak bezsenność, skurcze, biegunka, ślinotok, zawroty głowy i wysypka.
>> Opalanie - ochorna przed słońcem. Sprawdź najlepsze produkty
Ruta zwyczajna może wywołać reakcję alergiczną u osób uczulonych na rośliny z rodziny rutowatych. Dotykanie ziela przez osoby nadwrażliwe na jego działanie może spowodować pęcherzowe zapalenie skóry.
Ruta zwyczajna w Encyklopedii ziół i roślin – podsumowanie
- Wykazuje właściwości przeciwzapalne, przeciwutleniające, przeciwbakteryjne, przeciwbiegunkowe i przeciwnowotworowe.
- Stosowana jest przede wszystkim na dolegliwości ze strony układu pokarmowego i dróg żółciowych.
- Pomaga na wyczerpanie nerwowe, rozkojarzenie, zmęczenie i przewlekły stres.
- Jest częstym składnikiem maści, balsamów i perfum o cytrusowo-balsamicznym aromacie.
- Stosowana jest w formie naparu, herbaty, olejowego wyciągu i nalewki.
