Chrom we krwi – na czym polega badanie? Normy, wskazania, przygotowanie

Chrom we krwi - na czym polega badanie?

Chrom to substancja chemiczna, zaliczana do tzw. składników mineralnych. Jej poziom jest kluczowy dla zachowania prawidłowej pracy organizmu i wpływa przede wszystkim na gospodarkę lipidowo-węglowodanową. Zaburzenia w stężeniu chromu we krwi są szczególnie istotne w przypadku osób chorujących na cukrzycę – substancja ta pomaga w utrzymaniu równowagi gospodarki cukrowej.

Chrom, jako pierwiastek, występuje w różnych stopniach utleniania, co wpływa na jego właściwości i funkcjonalność w organizmie. Chrom występujący naturalnie utrzymuje się na III stopniu utleniania, natomiast związki będące pochodnymi kwas chromowego – na stopniu IV. Substancje te mają toksyczny charakter i są szeroko wykorzystywane m.in. w przemyśle.

Badanie poziomu chromu we krwi polega na pobraniu próbki krwi z żyły łokciowej pacjenta.

Chrom a dieta

Co istotne, chrom spożywany wraz z pokarmami (znajduje się m.in. w rybach, produktach pełnoziarnistych, olejach, tłuszczach czy roślinach strączkowych) ma bardzo niską przyswajalność. Szacuje się, że z pożywienia przyswajany jest zaledwie 1% chromu. Wchłanialność tej substancji zwiększają:

• szczawiany,
• aminokwasy,
• witamina C i B3.

Z kolei fityniany pogarszają przyswajanie tego pierwiastka.

Chrom we krwi – kiedy należy wykonać badanie?

Głównym zaleceniem do wykonania badania krwi z oznaczeniem chromu jest podejrzenie jego niedoboru lub nadmiaru w organizmie.

Objawy niedoboru chromu to:

• bóle głowy,
• ogólne uczucie rozdrażnienia i nerwowość,
• obniżenie nastroju,
• zmęczenie,
• zwiększony apetyt na słodycze (wiąże się to z zaburzeniami gospodarki cukrowej).

Niedobory chromu w organizmie mogą wynikać z urazów (jest to tzw. stres fizjologiczny dla ciała), intensywnej aktywności fizycznej oraz procesów starzenia się organizmu. Niedobory chromu obserwuje się również w okresie laktacji.

Z kolei nadmiar chromu ma działanie toksyczne i wpływa na pracę takich narządów, jak wątroba, nerki czy płuca. Namiar chromu zaburza również gospodarkę insulinową.

Oprócz tego wskazaniem do wykonania badania z oznaczeniem stężenia chromu we krwi mogą być:

• insulinooporność,
• cukrzyca,
• narażenie na przewlekły kontakt z chromem, np. w miejscu pracy.

Niezwłocznym wskazaniem do wykonania badania jest również podejrzenie zatrucia się tym pierwiastkiem.

Oznaczenie stężenia chromu we krwi może mieć również wartość diagnostyczną w przypadku cholesterolu i tym samym oceny potencjalnego ryzyka rozwoju miażdżycy lub zawału serca.

>> Wszystko, co musisz wiedzieć o miażdżycy

Chrom we krwi – jak się przygotować do badania?

Do badania stężenia chromu we krwi nie trzeba się wcześniej przygotowywać, choć należy pamiętać o kilku kwestiach. Przede wszystkim ze względu na fakt, iż stężenie chromu może nieco się zmienić w ciągu dnia, m.in. pod wpływem spożytych produktów i zmiany gospodarki glukozowej, zaleca się, aby na badanie stawić się na czczo.

• Na 24 godziny przed badaniem wskazane jest także, aby unikać nadmiernej aktywności fizycznej, a także wszelkich stresujących sytuacji.
• Chrom wchodzi w interakcje z niektórymi lekami, dlatego też o stosowaniu poszczególnych farmaceutyków należy poinformować specjalistę jeszcze przed badaniem, gdyż konieczne może być wprowadzenie pewnych modyfikacji w przyjmowanych dawkach.
• Oprócz tego dzień przed badaniem warto unikać substancji, które zmniejszają wchłanianie chromu. Są to m.in. fityniany.

Poza tymi wskazaniami nie ma żadnych zaleceń ani przeciwwskazań do przeprowadzenia badania z oznaczeniem stężenia chromu we krwi.

Jak przebiega badanie z oznaczeniem chromu we krwi?

Badanie z oznaczeniem stężenia chromu we krwi trwa bardzo krótko – cały proces jest szybki i sprawny. Wynika to głównie z faktu, iż badanie polega na pobraniu próbki krwi do dalszej analizy laboratoryjnej.

Technik przeprowadzający procedurę badawczą pobiera odpowiednią ilość krwi z żyły łokciowej i po jej odpowiednim zabezpieczeniu przekazuje materiał do dalszej diagnostyki. Wyniki dostępne są w przeciągu 3–10 dni, choć ostateczny czas oczekiwania zależy od wybranej placówki.

>> Jod w moczu – kiedy należy wykonać dobową zbiórkę moczu? Jak interpretować wyniki?

Chrom we krwi – normy. Jak interpretować wyniki?

Za wartość referencyjną dla stężenia chromu we krwi uznaje się 1,5–4,7 nmol/l. Odchylenia od tej wartości, w zależności, czy są poniżej czy powyżej poziomu optymalnego, są wskazaniem do podjęcia dalszej diagnostyki lub wdrożenia odpowiedniej terapii leczniczej.

Chrom we krwi podwyższony – na co wskazuje?

Podwyższone stężenie chromu we krwi oznacza, iż w organizmie doszło do nagromadzenia się pierwiastka. Sytuację tę najczęściej obserwuje się u osób narażonych na przewlekły kontakt z chromem. Nadmiar tej substancji może mieć również inne przyczyny. W takiej sytuacji konieczne jest monitorowanie stężenia chromu, gdyż pierwiastek ten zaburza wchłanianie żelaza, przez co pośrednio może przyczyniać się do niedokrwistości.

>> Anemia - objawy, przyczyny i leczenie

Chrom we krwi – co po badaniu?

Badanie z oznaczeniem chromu we krwi należy do bezpiecznych i nieinwazyjnych metod i polega wyłącznie na pobraniu krwi do diagnostyki. Dlatego też po badaniu można wrócić do swoich codziennych obowiązków – nie ma żadnych specjalnych zaleceń ani przeciwwskazań po badaniu.

Bezpośrednio po zakończeniu diagnostyki warto jeszcze przez kilka minut uciskać miejsce pobrania krwi gazikiem, co pozwoli ograniczyć ryzyko rozwinięcia się siniaka na skórze.

Chrom we krwi – jak wykonać badanie w ciąży?

Badanie chromu we krwi podczas ciąży wykonywane jest po wcześniejszym zaleceniu lekarskim. Procedura diagnostyczna wygląda dokładnie tak samo, jak w pozostałych przypadkach.

Chrom we krwi – jak wygląda to badanie u dzieci?

W niektórych sytuacjach lekarz może również zalecić wykonanie badania z oznaczeniem stężenia chromu u dzieci. U najmłodszych badanie przeprowadza się w ten sam sposób, co u osób dorosłych – poprzez pobranie próbki krwi i oddanie jej do dalszej diagnostyki laboratoryjnej.

Chrom we krwi – cena. Jaki jest koszt badania?

Badanie z oznaczeniem stężenia chromu we krwi waha się w granicach 100–200 zł, w zależności od wybranej placówki. Badanie to zwykle zaleca się w konkretnych przypadkach, przez co nie jest dostępne w każdej palcówce, gdyż nie należy do diagnostyki podstawowej.