Redakcja Apteline (9)

Kalcytonina (CT) jest hormonem wytwarzanym przez komórki tarczycy. Jego działanie w organizmie ludzkim polega przede wszystkim na regulacji gospodarki wapniowo-fosforanowej. Sygnałem alarmowym jest podwyższenie poziomu kalcytoniny, ponieważ może ono wskazywać na choroby tarczycy i przytarczyc. Niedobór tego hormonu obserwuje się znacznie rzadziej.

Immunoglobuliny, czyli przeciwciała, biorą udział w reakcjach odpornościowych organizmu. Te białka produkowane są przez aktywne limfocyty B w odpowiedzi na czynnik potencjalnie chorobotwórczy. Obecnie wyróżnia się 5 klas przeciwciał, a ich poziom bada się w podejrzeniu wielu jednostek chorobowych, np. marskości wątroby, reumatoidalnego zapalenia stawów, sarkoidozy i chorób pasożytniczych.

Hormon wzrostu, czyli somatotropina, jest syntetyzowany w przysadce mózgowej, a jego głównym zadaniem jest pobudzanie wzrostu kości i produkcji różnego rodzaju białek. Ten hormon wydzielany jest w sposób pulsacyjny, a jego stężenie we krwi zmienia się wraz z wiekiem. Oznaczenie somatotropiny pozwala zdiagnozować wiele chorób, u podłoża których leży zaburzenie jej wydzielania, w tym niskorosłość, akromegalię, a nawet choroby tarczycy.

Homocysteina to aminokwas siarkowy, który powstaje w ludzkim organizmie w wyniku demetylacji. Wykazuje on działanie aterogenne, co oznacza, że powoduje nadmierne odkładanie się cholesterolu. Pomiar tego parametru wykorzystuje się w diagnostyce chorób zakrzepowych, w tym głównie naczyń sercowych i mózgowych. Ocena poziomu homocysteiny jest pomocna w ocenie ryzyka m.in. udaru mózgu i zawału serca.

Holter EKG jest całkowicie bezbolesnym i nieinwazyjnym badaniem, które wykonuje się w celu wykrycia zaburzeń rytmu mięśnia sercowego. Polega ono najczęściej na 24-godzinnej rejestracji pracy serca – zarówno podczas nocnego spoczynku, jak i codziennej aktywności fizycznej. Holter EKG wykonuje się nie tylko w celu wykrycia chorób kardiologicznych, ale także monitorowania postępów leczenia farmakologicznego i oceny zachowania rozrusznika serca.

Hemoglobina glikowana (HbA1C) powstaje na skutek glikacji globiny, czyli połączenia glukozy z hemoglobiną. Jej poziom oznacza się w celu wykrycia cukrzycy lub monitorowania postępów jej leczenia. Otrzymany wynik wskazuje na średnią zawartość glukozy w organizmie w ostatnich 2–3 miesiącach.

Hemoglobina zaliczana jest do jednych z podstawowych badań krwi żylnej. Jej poziom dostarcza lekarzowi wielu cennych informacji na temat ogólnego stanu zdrowia i jest pierwszym krokiem do postawienia rzetelnej diagnozy. Wskazaniem do wykonania oznaczenia jest podejrzenie anemii, choroby nowotworowej, a także monitorowanie postępów leczenia wielu schorzeń.

Hematokryt (HCT) jest jednym z parametrów podstawowej morfologii krwi. Wskaźnik ten pozwala ustalić, jaki procent krwi pełnej stanowią czerwone krwinki, czyli erytrocyty. Zarówno zbyt niski, jak i za wysoki poziom hematokrytu, może wskazywać na nieprawidłowości. Wskazaniami do wykonania badania jest m.in. niedokrwistość, odwodnienie organizmu, a także podejrzenie poważnych chorób, w tym nowotworów nerek.

Antygen HbsAg, a ściślej mówiąc, jego oznaczenie we krwi, pozwala na zdiagnozowanie wirusowego zapalenia wątroby typu B. Jest to szczególnie ważne, ponieważ schorzenie na początkowych etapach przebiega bezobjawowo. Badanie to wykonuje się u osób z podejrzeniem ostrej lub przewlekłej infekcji wirusa HBV.