Koniczyna łąkowa (łac. Trifolium pratense) zaliczana jest do roślin z rodziny bobowatych. To znany surowiec na szeroką skalę wykorzystywany w fitoterapii jako remedium na dolegliwości układu pokarmowego, bóle miesiączkowe, wysokie ciśnienie tętnicze krwi, wysoki cholesterol, a także objawień przeziębień i grypy.
Koniczyna łąkowa – właściwości lecznicze, działanie i zastosowanie
Koniczyna łąkowa – jakie ma właściwości?
Roślina, jaką jest koniczyna łąkowa (inaczej czerwona), porasta polskie pola, przydroża i łąki od czerwca do września. Cechą charakterystyczną są purpurowoczerwone kwiaty zebrane w kwiatostany, które razem z zielem stanowią surowce zielarskie. To popularne zioło jest miododajne. Koniczyna łąkowa to wieloletnia roślina, która osiąga nawet do 0,5 metra wysokości. Jej przyjemny aromat sprawia, że bywa wykorzystywana również przez florystów, jak i w kosmetyce.
Pierwsze wzmianki o koniczynie łąkowej pochodzą ze średniowiecza. Ówcześni chrześcijanie z Europy dostrzegali w niej symbol Trójcy Świętej. Wieńce wykonane z kończyny składano na ołtarze wiejskich kościołów jako prośba za pomyślność w handlu. Dopiero w XVIII w. zioło zaczęto wykorzystywać na szeroką skalę do upraw, a także jako pasza dla trzody chlewnej.
Co ciekawe, wszystkie części koniczyny łąkowej są jadalne. Jedynie korzeni nie zaleca się spożywać na surowo.
Koniczyna łąkowa zawiera w swoim składzie:
- flawonoidy – wykazują działanie m.in. przeciwutleniające, przeciwzapalne i przeciwalergiczne,
- fenolokwasy –- znane ze swoich właściwości przeciwobrzękowych i ściągających,
- sole mineralne,
- barwniki antocyjanowe,
- olejki eteryczne,
- garbniki – stosowane są przede wszystkim jako surowiec wspierający gojenie się naskórka (oparzenia, podrażnienia i odmrożenia),
- witaminy m.in. E, C,
- izoflawony – stosowane wewnętrznie wykazują szereg właściwości pro-zdrowotnych, zwłaszcza dla kobiet. Regulują gospodarkę hormonalną, co jest szczególnie ważne dla pań w wieku przekwitania,
- fitoestrogeny – hamują degradację masy kostnej, chroniąc tym samym przed rozwojem osteoporozy,
- karoten – wspiera produkcję i odbudowę włókien kolagenowych w skórze i nadaje jej zdrowego kolorytu,
- kwas salicylowy – działa przeciwzapalnie i przeciwbakteryjnie. Wykorzystywany jest często w preparatach łagodzących objawy trądziku.
Jak widać, skład koniczyny łąkowej jest bardzo urozmaicony. To sprawia, że surowiec jest wykorzystywany nie tylko w ziołolecznictwie, ale także kosmetyce i kuchni.
>> Która herbata jest najzdrowsza?
Substancje aktywne zawarte w koniczynie łąkowej wykazują właściwości:
- wykrztuśne,
- moczopędne,
- regulujące metabolizm,
- przeciwzapalne,
- rozkurczowe,
- detoksykujące,
- rozkurczowe,
- wzmacniające organizm,
- przeciwświądowe.
Koniczyna łąkowa – działanie i wskazania do stosowania
W ziołolecznictwie koniczynę łąkową stosuje się wewnętrznie, a także zewnętrznie w postaci kompresów. Napary z suszonych kwiatostanów lub ziela łagodzą zaburzenia pracy układu pokarmowego (np. niestrawność) i moczowego. Składniki rośliny pomagają w dokuczliwym kaszlu i innych objawach zapalenia górnych dróg oddechowych (np. wykrztuśnie w zapaleniu oskrzeli). Co więcej, herbaty na bazie koniczyny łąkowej działają uspokajająco i łagodząco na układ nerwowy. Są polecane kobietom, które cierpią na objawy menopauzy i innych zaburzeń na tle hormonalnym.
W postaci okładów ziele wykorzystywane jest w chorobach skórnych np. trądziku lub łuszczycy. Ponadto łagodzą bóle reumatyczne, obrzęki limfatyczne i świąd. Wiosną i latem można wykorzystać świeże kwiaty koniczyny łąkowej jako remedium na swędzącą skórę po ukąszeniach owadów.
>> Jak pozbyć się trądziku młodzieńczego? Zioła, maseczki i domowe sposoby
Koniczyna łąkowa na menopauzę
Dzięki zawartości w swoim składzie izoflawonów koniczyna łąkowa jest wskazana przede wszystkim kobietom cierpiącym na objawy menopauzy i bolesne miesiączki. Izoflawony wykazują bardzo podobną budowę do kobiecych hormonów – estrogenów. Wyniki badań naukowych wykazały, że związki te skutecznie obniżają ciśnienie krwi, a także zmniejszają ryzyko tworzenia się zakrzepów.
Koniczyna łąkowa łagodzi objawy menopauzy, w tym:
- działa uspokajająco i nasennie,
- zmniejsza uderzenia gorąca,
- redukuje potliwość,
- zmniejsza zawroty głowy,
- łagodzi bóle mięśniowo-stawowe,
- utrzymuje odpowiednie nawilżenie błony śluzowej pochwy.
>> Produkty zawierające Koniczynę łąkową
Koniczyna łąkowa na górne drogi oddechowe
Bogactwo substancji aktywnych w koniczynie łąkowej sprawia, że zioło jest naturalnym sposobem na łagodzenie objawów przeziębień, grypy i innych infekcji górnych dróg oddechowych. Na uwagę zasługują przede wszystkim właściwości wykrztuśne, co pomaga pozbyć się zalegającej wydzieliny.
Koniczyna łąkowa na skórę i włosy
Koniczyna czerwona znalazła zastosowanie w kosmetyce. Jest surowcem stosowanym w preparatach na trądzik, ponieważ działa przeciwzapalnie i ściągająco. Przemywanie nimi twarzy łagodzi zmiany skórne i przyspiesza ich regenerację. Roślina jest również częstym składnikiem szamponów do włosów i płukanek, ponieważ wykazuje właściwości przeciwłupieżowe i zmniejsza zjawisko łysienia.
Koniczyna łąkowa – dawkowanie
Koniczynę łąkową najczęściej można spotkać w postaci suszu. Rekomendowana dzienna dawka herbatki ziołowej wynosi 2 filiżanki. Sposób przygotowania uzależniony jest od producenta, jednak najczęściej 1 łyżkę suszu wystarczy zalać wrzącą wodą i odstawić na ok. 30 minut do zaparzenia.
Preparaty zawierające koniczynę łąkową
Surowiec, jakim jest koniczyna łąkowa występuje w postaci:
Koniczyna łąkowa – interakcje z lekami i preparatami
Preparaty z koniczyną łąkową powinny być stosowane pod nadzorem lekarza w przypadku, gdy kobieta przyjmuje tabletki antykoncepcyjne lub inne leki o działaniu hormonalnym. Nie należy stosować u kobiet z nowotworami jajnika lub piersi.
Koniczyna łąkowa w Encyklopedii ziół i roślin – Podsumowanie
- Koniczyna łąkowa to popularne zioło stosowane w przypadku łagodzenia objawów menopauzy i bolesnego miesiączkowania.
- Substancje aktywne zawarte w koniczynie łąkowej łagodzą objawy infekcji górnych dróg oddechowych.
- Surowiec występuje pod wieloma postaciami, w tym suszu, tabletek, kapsułek lub kremu.
