Czym jest apteczka pierwszej pomocy?
Apteczka pierwszej pomocy to podręczny zestaw akcesoriów medycznych, materiałów opatrunkowych, antyseptyków i leków, które służą do udzielania przedmedycznych interwencji przy wypadkach, urazach i innych zdarzeniach losowych.
Jej zawartość nie jest regulowana przepisami, dlatego może składać się z różnych elementów. Wyposażenie apteczki pierwszej pomocy zależy od jej przeznaczenia.
Rodzaje apteczek pierwszej pomocy
Apteczki rozróżnia się na podstawie przeznaczenia. Najpopularniejsze z nich to:
- apteczka domowa;
- apteczka samochodowa;
- apteczka obiektowa (w szkole, firmie, biurowcu, fabryce itp.);
- apteczka turystyczna.
Apteczki pierwszej pomocy można podzielić także ze względu na poziom wyposażenia. Podstawowe mają wyłącznie materiały opatrunkowe. Specjalistyczne zawierają odpowiednie leki czy preparaty, które mogą się przydać w danej sytuacji (np. związane ze specyficznymi zagrożeniami BHP w zakładzie pracy).
Jakie elementy powinny znajdować się w wyposażeniu apteczki?
Wyposażenie apteczki różni się w zależności od tego, do jakiej grupy jest zaliczana, jednak pewne jej elementy będą musiały znaleźć się w niemal każdej z nich.
Podstawowe wyposażenie apteczki pierwszej pomocy
Apteczka pierwszej pomocy służy przede wszystkim do tamowania krwawienia i ograniczania skutków urazów. Dlatego do jej podstawowej zawartości zaliczają się przede wszystkim materiały opatrunkowe. Za przykład mogą posłużyć normy regulujące wyposażenie apteczki samochodowej (w nawiasie podana liczba sztuk):
- sterylna chusta opatrunkowa 60 × 80 cm (1);
- sterylna chusta opatrunkowa 40 × 60 cm (2);
- chusta trójkątna (2);
- kompresy 10 cm (3 op. po 2);
- opaska elastyczna 4 × 8 cm (3);
- opaska elastyczna 4 × 6 cm (2);
- plaster w rolce 500 × 2,5 cm (1);
- plastry 6 × 10 cm (8);
- sterylny opatrunek indywidualny M (3);
- sterylny opatrunek indywidualny G (1);
- koc termiczny foliowy 160 × 210 cm (1);
- rękawiczki lateksowe (4);
- nożyczki z zaokrąglonymi końcami 14,5 cm (1).
Całość powinna być także wyposażona w instrukcję udzielania pierwszej pomocy i stosowania materiałów opatrunkowych. Powyższy zestaw sprawdzi się w większości zastosowań, można go modyfikować, na przykład dodając do niego sterylne bandaże, bandaże elastyczne czy temblak, które powinna zawierać apteczka turystyczna. Warto umieścić w apteczce także środek odkażający, najlepiej w zamkniętym opakowaniu.
Wyposażenie apteczki do resuscytacji
Apteczka samochodowa, turystyczna lub obiektowa powinny zawierać także akcesoria do przeprowadzenia tzw. sztucznego oddychania, czyli resuscytacji. W celu zachowania higieny i zwiększenia swojego bezpieczeństwa należy stosować maseczkę z ustnikiem, która pozwala na wdechy ratunkowe bez kontaktu z krwią czy śliną osoby reanimowanej.
Apteczka powinna mieć ją w wyposażeniu, ponieważ procedura resuscytacji ratuje życie tysiącom osób na świecie i nawet jeżeli Ty nie umiesz się nią posłużyć, istnieje duża szansa, że w otoczeniu będzie osoba przeszkolona w zakresie pierwszej pomocy.
Leki a wyposażenie apteczki
Apteczka domowa często jest także miejscem przechowywania leków, takich jak środki przeciwbólowe i przeciwzapalne, ograniczające objawy alergii, na niestrawność i inne dolegliwości, które doraźnie stosują domownicy na powszechne dolegliwości zdrowotne. Jest to dopuszczalna praktyka, należy jednak pamiętać, żeby nie kupować leków na zapas, by nie przekroczyły daty przydatności.
Wyposażenie apteczki samochodowej w leki to pomysł o wiele gorszy. We wnętrzu auta zwykle panują zmienne warunki – od mrozu do bardzo wysokich temperatur, które mogą negatywnie wpłynąć na trwałość lekarstw. W leki można doposażyć apteczkę przed dłuższą podróżą. Jeżeli w trasę wybiera się osoba z silną alergią (np. na jad osy), warto zabrać zastrzyki z adrenaliną do apteczki samochodowej, czy turystycznej.
Jak prawidłowo przechowywać i uzupełniać apteczkę?
Apteczka powinna być przechowywana w suchym miejscu, szczelnie zamknięta. Dzięki temu ograniczasz możliwość rozprzestrzenienia się pleśni w jej wnętrzu. Jeżeli to możliwe, temperatura powinna być stabilna i nie przekraczać 25 stopni. Dlatego najlepiej, aby apteczka samochodowa znajdowała się w bagażniku, w zamkniętej kieszeni, a nie w kabinie, gdzie mogłaby być narażona na silne działanie promieni słonecznych.
Apteczka domowa nie powinna być przechowywana w łazience, ze względu na wilgoć. Lepszym wyborem jest inne, dobrze wentylowane pomieszczenie. Również w tym przypadku należy ją osłonić przed bezpośrednim działaniem promieni słonecznych.
Każdy materiał czy lek ma swój termin przydatności, należy regularnie sprawdzać, czy wyposażenie apteczki się nie przeterminowało. Jeśli do tego doszło, to leki należy zwrócić w aptece do utylizacji, a materiały opatrunkowe wyrzucić do odpowiedniego śmietnika. Następnie należy kupić nowy produkt tego samego typu.
Jak wybrać odpowiednią apteczkę dla swoich potrzeb?
Wyposażenie apteczki pierwszej pomocy może się różnić, w zależności od wielu czynników. Osoby leczące się na przewlekłe choroby często umieszczą w niej pomocne im leki, w apteczce turystycznej znajdzie się z pewnością środek na poparzenia słoneczne czy plastry na odciski.
By apteczka była dobrze dopasowana do Twoich potrzeb, najlepiej jest kupić standardowy zestaw materiałów opatrunkowych w skrzynce lub torbie, który doposażysz zgodnie z własnymi preferencjami o dodatkowe elementy.
