W przypadku silnych zmian trądzikowych lekarz może wprowadzić leki przepisywane na receptę. Dzieje się tak między innymi wówczas, gdy zmianom trądzikowym towarzyszy silny stan zapalny. Zdarza się, że dodatkowo pojawia się podwyższona temperatura ciała. Najczęściej wprowadza się wtedy leczenie antybiotykiem. Inne leki na trądzik na receptę to: retinoidy i tabletki antykoncepcyjne o działaniu antyandrogennym.
Leki na trądzik na receptę - maści i tabletki doustne
Antybiotyki na trądzik
Spośród antybiotyków w przypadku trądziku stosuje się tetracykliny (tetracyklinę, doksycyklinę, limecyklinę), makrolidy (erytromycynę i azytromycynę) oraz linkozamidy (klindamycynę). Ich mechanizm działania polega na blokowaniu syntezy białek w komórkach bakteryjnych. Nie powodują śmierci drobnoustrojów, ale jedynie zahamowanie ich rozwoju. Tetracykliny stosuje się w postaci tabletek doustnych, gdy pojawiają się zmiany zapalne z grudkami i krostkami o średnim lub ciężkim nasileniu. Ten rodzaj antybiotyków stosuje się zarówno przy trądziku pospolitym, jak i różowatym. W przypadku klindamycyny oprócz działania przeciwbakteryjnego wykorzystuje się jej właściwości przeciwzapalne i immunomodulujące.
Retinoidy
Są to pochodne witaminy A, które rozpuszczają się w tłuszczach. Dzięki tej właściwości łatwo przenikają przez warstwę naskórka i docierają do głębszych warstw skóry. W leczeniu trądziku wykorzystuje się ich mechanizm działania polegający na regulowaniu regeneracji komórek poprzez uprzednie złuszczanie warstwy rogowej. Ponadto są to substancje, które przyspieszają gojenie się, zwiększając przy tym odporność skóry i zapewniając jej ochronę przed szkodliwym działaniem np. promieni UV. Oprócz tego wykazują działanie przeciwzapalne, poprawiają elastyczność skóry, ograniczają łojotok, a także zmniejszają przebarwienia.
Retinoidy dzieli się na 3 generacje:
- I generacja – naturalne: retinol, retinal, tretynoina i izotretynoina,
- II generacja – monoaromatyczne: etretinat, acitretina,
- III generacja – poliaromatyczne: arotynoid, adapalen, tazaroten.
W leczeniu trądziku retinoidami na receptę wykorzystuje się zarówno maści o działaniu miejscowym, jak i tabletki doustne.
Tabletki antykoncepcyjne o działaniu antyandrogennym
W leczeniu trądziku hormonalnego, którego przyczyną jest nieprawidłowe stężenie androgenów, np. testosteronu, stosuje się środki antykoncepcyjne. W leczeniu wykorzystuje się octan cyproteronu, octan chlormadinonu, dezogestrel, dienogest. Mechanizm działania antyandrogenów polega na hamowaniu produkcji androgenów w jajnikach, zmniejszeniu liczby aktywnych androgenów i modulowaniu ich działania na receptory skórne.
Leki na trądzik na receptę – stosowanie
- Wybór i dawkowanie leków na receptę ustala lekarz. Może modyfikować leczenie i dawkowanie w zależności od stanu pacjenta.
- Przyjmuje się, że w przypadku trądziku zaskórnikowego i grudkowo-krostkowego o niewielkim nasileniu terapią pierwszego wyboru są preparaty do stosowania miejscowego zawierające odpowiednio retinoidy i leki antybakteryjne.
- W przypadku trądziku grudkowo-kostkowego o nasileniu umiarkowanym i guzkowego włącza się antybiotyki doustne i miejscowe retinoidy.
- Trądzik guzkowo-torbielowaty leczy się izotretynoiną.
- Po zdiagnozowania trądziku hormonalnego włącza się doustne środki antykoncepcyjne – antyandrogenowe.
- Podczas kuracji kremami z retinoidami warto pamiętać, aby używać ochrony przeciwsłonecznej. Dzięki temu zapobiega się pojawieniu fotouczulenia. Dodatkowo poleca się stosowanie leków na noc, aby zminimalizować ryzyko przebarwień.
- Wszelkie niepokojące objawy podczas stosowania leków należy niezwłocznie zgłosić lekarzowi.