Antyseptyki jako skuteczne środki do odkażania ran
Antyseptyki, to środki, które hamują namnażanie się bakterii i drobnoustrojów. W większości przypadków działają także jako środki dezynfekujące, czyli uśmiercające patogeny. Połączenie tych właściwości powoduje, że odkażanie ran za pomocą środków antyseptycznych jest skuteczne. Preparat do odkażania ran zabija większość bakterii i blokuje możliwość rozmnażania, tym które pozostały przy życiu. Dodatkowe składniki, jakie mają środki odkażające i dezynfekujące rany, pomagają też usunąć drobne ciała obce (piasek czy kurz), dzięki czemu można uniknąć nie tylko infekcji, ale i stanu zapalnego.
Skład i działanie różnych rodzajów antyseptyków
Najpopularniejsze środki do odkażania ran są oparte na jednej z kilku substancji odkażających, są to:
- oktenidyna
- alkohol etylowy lub izopropylowy
- srebro koloidalne
Główne środki dezynfekujące są wzbogacane dodatkiem kwasów, które poprawiają penetrację tkanek przez antyseptyk i powodują pienienie się preparatu, dzięki czemu pęcherzyki powietrza mogą usunąć martwe bakterie i zanieczyszczenia poza obręb rany. Oktenidyna jest najczęściej aplikowana w formie sprayu, alkohol może być także podany w buteleczce.
Preparaty ze srebrem rekomendowane są na otarcia, podrażnienia i oparzenia słoneczne, gorzej radzą sobie z otwartymi ranami, do których zalecane są pozostałe środki do dezynfekcji.
W jakich sytuacjach warto stosować środki do odkażania ran
Odkażanie ran powinno być elementem pomocy w przypadku każdego skaleczenia lub urazu, który wiąże się z przerwaniem ciągłości skóry. Przed nałożeniem opatrunku ranę należy oczyścić i zdezynfekować. Jeżeli uraz jest rozległy, do oczyszczenia można użyć wody utlenionej. Na drobniejsze skaleczenia wystarczy woda bieżąca lub przegotowana i ostudzona.
Ważne jest także, by stosować środki do odkażania ran operacyjnych, przyspiesza to gojenie, zmniejsza prawdopodobieństwo powikłań, zakażenia (które może zakończyć się nawet sepsą). Środki do dezynfekcji powinny być używane przy każdej zmianie opatrunku, aż do zabliźnienia się ran.
Co do odkażania ran?
Odkażanie ran powinno być wykonane z pomocą preparatu do tego przeznaczonego, nie zaleca się stosowania alkoholi spożywczych czy płynów do dezynfekcji dłoni. Środki odkażające i dezynfekujące rany są niedrogie i łatwo dostępne w każdej aptece.
Przeciwwskazania do stosowania antyseptyków
Środki dezynfekujące kupowane w aptece, nie powinny być stosowane w przypadku obrażeń oczu, głębokich ran ciętych i ran szarpanych, oparzeń trzeciego stopnia, ran po ugryzieniach, ran, w których tkwią widoczne gołym okiem ciała obce. Wszystkie te wypadki wymagają interwencji lekarza, który zdezynfekuje skaleczone miejsce w całości, a w razie potrzeby wykona szycie i nałoży właściwy opatrunek.
Odkażanie ran antyseptykami może nie być zalecane także w przypadku osób z alergiami i atopowym zapaleniem skóry – w takich przypadkach powinny ustalić z lekarzem odpowiedni dla nich środek dezynfekujący. Także lekarz powinien zalecać środki do odkażania ran pooperacyjnych.