Anemia co to?
Anemia, zwana również niedokrwistością, jest zaburzeniem funkcji krwi, które może być spowodowane przez następujące patomechanizmy:
- Spadek liczby czerwonych krwinek (erytrocytów),
- Spadek ilości hemoglobiny poniżej normy,
- Niezdolność czerwonych krwinek do przenoszenia tlenu.
Anemię, ze względu na przyczyny można podzielić na 3 grupy:
- Niedokrwistość związana z utratą krwi,
- Niedokrwistość związana z nieprawidłową budową erytrocytów (zaliczamy do tej grupy niedokrwistość spowodowaną niedoborem żelaza, witaminy B12 i kwasu foliowego),
- Niedokrwistość związana ze skróconym czasem życia erytrocytów (mogące być spowodowane przez choroby wrodzone np. anemia sierpowatokrwinkowa, infekcje np. malarię oraz choroby autoimmunologiczne).
Jakie występują objawy anemii?
Objawy niedokrwistości zależą od powodu występującej anemii oraz od szybkości narastania niedokrwistości. Przy anemii spowodowanej znaczną utratą krwi objawy to:
- Bladość skóry,
- Osłabienie,
- Niskie ciśnienie krwi,
- Przyspieszony rytm serca (tachykardia),
- Utrata przytomności,
Niedokrwistość związana z niedoborem pierwiastków i witamin najczęściej objawia się poprzez:
- Zaburzenia apetytu (występuje przy niedoborze żelaza, objawia się apetytem na produkty niejadalne),
- Bladość skóry i śluzówek,
- Zapalenie kątów ust (zajady),
- Ból i pieczenie języka,
- Osłabienie,
Anemia spowodowana nieprawidłową budową czerwonych krwinek może również się objawiać:
- Sińcami,
- Krwawieniem z nosa,
- Osłabieniem,
- Dusznością,
- Zapaleniem błony śluzowej żołądka.
Jak leczyć anemię?
W pierwszej kolejności, jeśli występuje podejrzenie anemii, należy udać się do lekarza by zdiagnozować przyczynę niedokrwistości. Z leków i suplementów diety, dostępnych bez recepty, stosowanych w leczeniu anemii, największe znaczenie mają:
- Żelazo,
- Kwas foliowy,
- Witamina B12,
Żelazo – zapotrzebowanie, wchłanianie
Dzienne zapotrzebowanie na ten pierwiastek zależy od płci. U mężczyzn jest ono na poziomie 1mg/dobę, u kobiet na poziomie 2 mg/dobę, a kobiety w ciąży powinny przyjmować nawet 3 mg/dobę. Niestety pomimo tak małej ilości, którą trzeba dostarczyć organizmowi każdego dnia, występują niedobory tego pierwiastka, ze względu na niską przyswajalność żelaza. Średnio dla diety przyswajalność żelaza wynosi jedynie 10%, więc by dostarczyć do organizmu 1 mg żelaza należy zjeść go w produktach spożywczych aż 10 mg. Poprawić przyswajalność można poprzez łączne stosowanie żelaza z witaminą C, która dla tego pierwiastka jest promotorem wchłaniania. Mimo słabej wchłanialności żelaza może czasem dochodzić do jego nadmiaru w organizmie.
Witamina B12 – zapotrzebowanie
Witamina B12 zwana jest również kobalaminą. Odpowiada między innymi za regulację produkcji czerwonych krwinek. Jej dobowe zapotrzebowanie, bez względu na płeć, wynosi 2,4 µg na dobę. Większe dobowe zapotrzebowanie mają kobiety w ciąży – 2,6 µg oraz matki karmiące – 2,8 µg. Witamina B12 w większości dostarczana jest z pokarmów odzwierzęcych, dlatego tak ważne jest prawidłowe zbilansowanie diety wegańskiej i wegetariańskiej lub prowadzenie suplementacji kobalaminą
Kwas foliowy – zapotrzebowanie, wchłanianie
Kwas foliowy, zwany jest również witaminą B9. W celu oceny dostarczania folianów z różnych źródeł WHO (Światowa Organizacja Zdrowia) wprowadziła pojęcie równoważnika folianów (DFE). Zgodnie z tym pojęciem przyjmuje się, że 1 µg syntetycznego kwasu foliowego odpowiada 1,7 µg DFE, a przyjętej w formie suplementu diety, aż 2 µg DFE. Wynika to z lepszej przyswajalności kwasu foliowego syntetycznego, od tego naturalnie występującego w żywności. Czynnikami wspierającymi wchłanianie kwasu foliowego są pozostałe witaminy z grupy B, biotyna i witamina C. Preferowaną formą występującą w suplementach jest metylofolian, który jest już aktywną formą kwasu foliowego i nie musi być już aktywowany w organizmie. W tej chwili uznaje się, że każda kobieta będąca w wieku rozrodczym, co najmniej 6 tygodni przed planowaną ciążą i do końca 3 trymestru powinny przyjmować dziennie 400 µg kwasu foliowego, w postaci suplementu lub leku.
