Adrenalina występuje w organizmie jako hormon i neuroprzekaźnik, w stanach nagłego zagrożenia życia, przede wszystkim w ciężkich reakcjach anafilaktycznych, stosowana jest jako lek. Silnie podnosi ciśnienie tętnicze, przyspiesza akcję serca, rozszerza oskrzela i zwiększa przepływ krwi przez mięśnie szkieletowe.
Jak działa adrenalina?
Adrenalina działa poprzez pobudzenie receptorów adrenergicznych alfa i beta w różnych tkankach. W przeciwieństwie do innych leków przeciwwstrząsowych wykazuje szybki początek działania i krótki czas półtrwania, co jest kluczowe w sytuacjach zagrożenia życia.
Kiedy stosować adrenalinę?
Adrenalina jest lekiem pierwszego wyboru w zatrzymaniu krążenia, wstrząsie anafilaktycznym oraz ciężkim skurczu oskrzeli. Znajduje również zastosowanie jako dodatek do leków miejscowo znieczulających w celu wydłużenia ich działania oraz w leczeniu ciężkiego napadu astmy oskrzelowej.
Adrenalina – najczęstsze działania niepożądane
Podczas stosowania adrenaliny mogą wystąpić: kołatanie serca, zaburzenia rytmu serca, wzrost ciśnienia tętniczego oraz niepokój i drżenie mięśniowe. Obserwuje się również bladość skóry, ból głowy i zawroty głowy. Rzadziej występują nudności, wymioty czy zaburzenia oddychania. Ze względu na silne działanie na układ krążenia stosowanie adrenaliny wymaga ścisłego monitorowania stanu pacjenta, szczególnie w zakresie parametrów hemodynamicznych.
Po podaniu adrenaliny pacjent nie powinien prowadzić pojazdów ani obsługiwać maszyn, głównie z powodu stanu, który wymagał jej zastosowania. Nadwrażliwość na składniki preparatu jest przeciwwskazaniem do stosowania leku, ale w sytuacjach zagrożenia życia nie ma bezwzględnych przeciwwskazań.
Adrenalina – najczęstsze interakcje
Adrenalina może wchodzić w niebezpieczne interakcje z lekami beta-adrenolitycznymi, które mogą prowadzić do przełomu nadciśnieniowego. Należy zachować szczególną ostrożność przy jednoczesnym stosowaniu z lekami przeciwdepresyjnymi z grupy TLPD i IMAO oraz środkami znieczulenia ogólnego. Podczas terapii skojarzonej z glikozydami naparstnicy istnieje zwiększone ryzyko zaburzeń rytmu serca.
Stosowanie adrenaliny w ciąży i w okresie karmienia piersią
Adrenalina może być stosowana w ciąży i okresie karmienia piersią w sytuacjach zagrożenia życia, gdy potencjalne korzyści przewyższają ryzyko. W stanach nagłych, takich jak wstrząs anafilaktyczny czy zatrzymanie krążenia, jest lekiem z wyboru niezależnie od okresu ciąży. Nie ma przeciwwskazań do jej stosowania podczas karmienia piersią w sytuacjach nagłych.
Adrenalina – w jakich postaciach występuje?
Adrenalina dostępna jest w postaci roztworu do wstrzykiwań w ampułkach i ampułkostrzykawkach o różnych stężeniach (najczęściej 1:1000 i 1:10000). Występuje również w postaci gotowych do użycia autowstrzykiwaczy przeznaczonych do samodzielnego stosowania przez pacjentów z ryzykiem anafilaksji. Lek wydawany jest z przepisu lekarza, a w przypadku autowstrzykiwaczy może być dostępny na receptę do celów ratunkowego samopodania.