Kwas cytrynowy (łac. acidum citricum) – działanie, wskazania, opis
Kwas cytrynowy wykorzystywany jest jako regulator kwasowości i przeciwutleniacz w produktach spożywczych i farmaceutycznych, lekom zapewnia stabilność i odpowiednią tolerancję przez organizm. Cytryniany, czyli sole kwasu cytrynowego, zapobiegają powstawaniu kamieni nerkowych. Są też stosowane jako leki w przypadku niedoboru różnych metali w organizmie.
Kwas cytrynowy – jak działa?
Kwas cytrynowy służy do regulacji i utrzymania odpowiedniego pH w roztworach farmaceutycznych, chroni substancje czynne przed utlenianiem, tworzy kompleksy z metalami ułatwiające ich wydalanie z organizmu oraz poprawia rozpuszczalność leków. Często nie jest substancją czynną leku, ale substancją pomocniczą, np. w tabletkach musujących.
Kwas cytrynowy – kiedy stosować?
Kwas cytrynowy znajduje zastosowanie jako regulator kwasowości i przeciwutleniacz w produktach spożywczych. Ponadto jest powszechnie używany w przemyśle farmaceutycznym oraz jako środek do czyszczenia w gospodarstwie domowym, często pod nazwą kwasek cytrynowy. Sole kwasu cytrynowego są stosowane jako leki w przypadku niedoboru określonych metali w organizmie. Cytryniany ograniczają też wchłanianie jonów wapnia z przewodu pokarmowego, a tym samym zapobiegają powstawaniu kamieni i piasku złożonego z kwasu moczowego i moczanów oraz kamieni wapniowych.
Kwas cytrynowy – najczęstsze działania niepożądane
Skutki uboczne stosowania kwasu cytrynowego mogą obejmować zaburzenia żołądkowo-jelitowe, takie jak nudności, wymioty, biegunka lub zgaga, szczególnie w przypadku spożycia dużych ilości. Może również wystąpić reakcja alergiczna, manifestująca się wysypką skórną, świądem lub obrzękiem, zwłaszcza u osób uczulonych. Spożycie lub stosowanie kwasu cytrynowego w dużych ilościach może prowadzić do zaburzeń równowagi kwasowo-zasadowej organizmu. W przypadku wystąpienia jakichkolwiek niepożądanych objawów po zażyciu kwasu cytrynowego zaleca się konsultację z lekarzem.
Kwas cytrynowy – najczęstsze interakcje
W przypadku stosowania kwasu cytrynowego razem z innymi lekami zaleca się konsultację z lekarzem lub farmaceutą, kwas cytrynowy może bowiem wchodzić w interakcje z różnymi lekami:
- może zmniejszać wydalanie leków moczopędnych z grupy tiazydów oraz wpływać na działanie leków, których efekty zależą od pH żołądka;
- może oddziaływać z lekami zawierającymi sole metali, lekami przeciwnowotworowymi oraz lekami zawierającymi sole wapnia, zmieniając ich wchłanianie lub działanie.
Kwas cytrynowy – stosowanie w ciąży i w okresie karmienia piersią
Bezpieczeństwo stosowania kwasu cytrynowego w okresie ciąży i laktacji nie zostało w pełni ustalone. Należy zachować ostrożność i skonsultować się z lekarzem przed stosowaniem kwasu cytrynowego w tych okresach.
Kwas cytrynowy – w jakich postaciach występuje?
Kwas cytrynowy występuje w postaci proszku do sporządzania roztworu.