Estradiol jest naturalnym hormonem produkowanym w komórkach jajnika, a częściowo też syntetyzowanym w innych tkankach. Odpowiedzialny jest za rozwój żeńskich narządów rozrodczych, rozrost błony śluzowej macicy, reguluje cykl menstruacyjny i zachowania seksualne. Lek stosowany jest jako hormonalna terapia zastępcza u kobiet po menopauzie oraz w zapobieganiu rozwoju osteoporozy u kobiet w okresie pomenopauzalnym, u których występuję duże ryzyko złamań w przyszłości.
Estradiol – jak działa?
Estradiol jest głównym żeńskim hormonem płciowym z grupy estrogenów, który odgrywa kluczową rolę w regulacji cyklu menstruacyjnego oraz w rozwoju i utrzymaniu żeńskich cech płciowych. Działa poprzez wiązanie się z receptorami estrogenowymi w komórkach, co prowadzi do zmiany ekspresji genów. Estradiol wpływa na różne tkanki, w tym na macicę, piersi, kości, wątrobę i mózg. Jest niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania układu rozrodczego, regulacji cyklu miesiączkowego oraz wspierania zdrowia kości.
Estradiol – kiedy stosować?
Estradiol jest stosowany w terapii hormonalnej zastępczej (HTZ) u kobiet w okresie menopauzy, aby łagodzić objawy niedoboru estrogenów, takie jak uderzenia gorąca, nadmierna potliwość, zaburzenia snu, suchość pochwy oraz zmniejszenie gęstości kości. Estradiol jest również stosowany w leczeniu hipogonadyzmu, pierwotnej niewydolności jajników oraz w hormonalnej terapii osób transpłciowych M/K (z mężczyzny do kobiety). Dodatkowo estradiol może być stosowany w profilaktyce osteoporozy u kobiet po menopauzie.
Estradiol – najczęstsze działania niepożądane
Stosowanie estradiolu może powodować różne skutki uboczne. Najczęstsze z nich to ból głowy, nudności, bóle brzucha, obrzęki, bolesność piersi, zmiany nastroju oraz krwawienia międzymiesiączkowe. Długotrwałe stosowanie HTZ z estradiolem może zwiększać ryzyko rozwoju raka endometrium, raka piersi, chorób sercowo-naczyniowych, zakrzepów krwi oraz udarów mózgu. Dlatego terapia hormonalna powinna być stosowana w najniższej skutecznej dawce przez najkrótszy możliwy czas, a pacjentki powinny być regularnie monitorowane przez lekarza.
Estradiol – najczęstsze interakcje
Estradiol może wchodzić w interakcje z różnymi lekami, co może wpływać na jego skuteczność lub zwiększać ryzyko działań niepożądanych. Na przykład, jednoczesne stosowanie z inhibitorami CYP3A4 (takimi jak ketokonazol, itrakonazol) może zwiększać stężenie estradiolu we krwi. Leki indukujące CYP3A4 (takie jak ryfampicyna, karbamazepina) mogą zmniejszać jego stężenie i skuteczność. Estradiol może również wpływać na metabolizm innych leków, takich jak leki przeciwzakrzepowe, doustne leki przeciwcukrzycowe i leki przeciwnadciśnieniowe. Pacjentki powinny informować lekarza o wszystkich przyjmowanych lekach, aby uniknąć potencjalnych interakcji.
Estradiol – stosowanie w ciąży i w okresie karmienia piersią
Estradiol nie jest zalecany do stosowania w ciąży ani podczas karmienia piersią. W ciąży estradiol może powodować działania teratogenne, dlatego nie powinien być stosowany. Podczas laktacji estradiol przenika do mleka matki, co może wpływać na niemowlę. Kobiety w ciąży lub karmiące piersią powinny unikać stosowania estradiolu i skonsultować się z lekarzem w przypadku potrzeby leczenia hormonalnego.
Estradiol – w jakich postaciach występuje?
Estradiol jest dostępny w różnych formach, w tym w tabletkach doustnych, plastrach przezskórnych, żelach, kremach, wkładkach dopochwowych oraz iniekcjach. Wybór formy leku zależy od potrzeb pacjentki oraz wskazań lekarza.