DEET to substancja chemiczna będąca jednym z najskuteczniejszych i najszerzej stosowanych repelentów przeciwko owadom. Jego działanie polega na zakłócaniu zdolności owadów do wykrywania człowieka poprzez blokowanie receptorów węchowych odpowiedzialnych za detekcję kwasu mlekowego i dwutlenku węgla. DEET wykazuje skuteczność w odstraszaniu różnych gatunków owadów, w tym komarów, kleszczy, much oraz innych stawonogów żerujących na ludzkiej skórze.
Jak działa DEET?
DEET tworzy barierę ochronną na skórze, która dezorientuje owady poprzez zaburzenie funkcjonowania ich narządów węchowych. Substancja jest dobrze absorbowana przez skórę, a jej skuteczność jest proporcjonalna do stężenia w preparacie. Czas działania zależy od stężenia i warunków zewnętrznych (temperatura, wilgotność, pocenie się). Wyższe stężenie zapewnia dłuższą ochronę, ale nie zwiększa znacząco skuteczności odstraszania.
Kiedy stosować DEET?
DEET stosuje się w celu ochrony przed ukąszeniami owadów, szczególnie:
- podczas pobytu w obszarach występowania komarów przenoszących choroby (malaria, żółta febra, zika),
- w trakcie aktywności na świeżym powietrzu (camping, hiking),
- w porze zwiększonej aktywności owadów (świt, zmierzch),
- w rejonach tropikalnych i subtropikalnych,
- na terenach występowania kleszczy.
DEET – najczęstsze działania niepożądane
Przy prawidłowym stosowaniu DEET jest zwykle dobrze tolerowany. Mogą wystąpić miejscowe reakcje skórne, takie jak łagodne podrażnienie, zaczerwienienie czy świąd. W rzadkich przypadkach obserwowano reakcje alergiczne. Przy nadmiernej ekspozycji lub spożyciu mogą pojawić się nudności, wymioty, bóle głowy czy dezorientacja. W przypadku dostania się do oczu może wystąpić podrażnienie. Należy niezwłocznie przepłukać je wodą.
DEET – najczęstsze interakcje
DEET może wchodzić w reakcje z niektórymi materiałami syntetycznymi, powodując ich uszkodzenie (plastik, sztuczna skóra, niektóre tkaniny syntetyczne). Może również zmniejszać skuteczność filtrów przeciwsłonecznych, dlatego zaleca się nakładanie ich 20 minut przed aplikacją DEET.
Stosowanie DEET w ciąży i w okresie karmienia piersią
Stosowanie DEET w czasie ciąży jest dopuszczalne, gdy potencjalne korzyści przewyższają ryzyko, szczególnie w rejonach występowania chorób przenoszonych przez owady. W okresie karmienia piersią należy unikać aplikacji preparatu w okolicy piersi i dokładnie myć ręce przed kontaktem z dzieckiem.
DEET – w jakich postaciach występuje?
DEET występuje w różnych postaciach takich jak:
- aerozole,
- płyny,
- żele,
- kremy,
- chusteczki nasączone.
Stężenie substancji aktywnej waha się zazwyczaj od 10 do 100 procent, przy czym najczęściej stosowane są preparaty o stężeniu 20-30 procent.