Atorwastatyna jest lekiem należącym do grupy statyn. Jest inhibitorem kluczowego enzymu uczestniczącego w syntezie cholesterolu, przez co hamuje jego produkcję w komórkach wątroby. Powoduje to spadek poziomu cholesterolu i lipoprotein w osoczu krwi. W przypadku choroby wieńcowej atorwastatyna zmniejsza ryzyko epizodów niedokrwiennych, a u osób z nadciśnieniem tętniczym – incydentów sercowo-naczyniowych.
Atorwastatyna – jak działa?
Atorwastatyna jest lekiem należącym do grupy statyn, które są inhibitorami reduktazy HMG-CoA. Reduktaza HMG-CoA jest enzymem kluczowym w biosyntezie cholesterolu w wątrobie. Poprzez hamowanie tego enzymu atorwastatyna zmniejsza syntezę cholesterolu, co prowadzi do zwiększenia liczby receptorów dla LDL (lipoprotein o niskiej gęstości) na powierzchni komórek wątrobowych. To z kolei zwiększa wychwyt i katabolizm LDL, obniżając stężenie "złego" cholesterolu we krwi. Atorwastatyna również nieznacznie zwiększa poziom "dobrego" cholesterolu (HDL) i obniża poziom trójglicerydów.
Atorvastatinum – kiedy stosować?
Atorwastatyna jest stosowana w celu obniżenia poziomu cholesterolu całkowitego, LDL, apolipoproteiny B oraz trójglicerydów u pacjentów z hipercholesterolemią, mieszanymi zaburzeniami lipidowymi oraz w prewencji pierwotnej i wtórnej chorób sercowo-naczyniowych. Jest zalecana pacjentom z cukrzycą, chorobą niedokrwienną serca, miażdżycą oraz u pacjentów po zawale serca lub udarze mózgu.
Tabletki należy przyjmować raz na dobę niezależnie od posiłków, najlepiej o stałej porze. Pacjenci powinni regularnie kontrolować poziom lipidów we krwi oraz monitorować ewentualne działania niepożądane podczas leczenia atorwastatyną.
Atorwastatyna – najczęstsze działania niepożądane
Najczęstsze działania niepożądane związane z atorwastatyną to ból głowy, ból brzucha, zaparcia, biegunka, nudności, wzdęcia oraz bóle mięśni. Rzadziej mogą wystąpić reakcje alergiczne, zaburzenia w funkcjonowaniu wątroby, miopatia, rabdomioliza (rozpad mięśni) oraz zwiększenie poziomu enzymów wątrobowych. Bardzo rzadko obserwowane były przypadki polineuropatii i zaburzeń pamięci. Pacjenci powinni zgłaszać lekarzowi wszelkie nietypowe objawy, takie jak osłabienie mięśni, ból mięśni lub zmiany w kolorze moczu.
Atorvastatinum – najczęstsze interakcje
Atorwastatyna może wchodzić w interakcje z wieloma lekami, co może zwiększać ryzyko działań niepożądanych lub zmieniać jej skuteczność. Leki, które mogą zwiększać ryzyko miopatii i rabdomiolizy, to fibraty, niacyna, cyklosporyna, inhibitory proteazy HIV oraz leki przeciwgrzybicze z grupy azoli. Leki takie jak erytromycyna, klarytromycyna oraz sok grejpfrutowy mogą zwiększać stężenie atorwastatyny we krwi. Z kolei ryfampicyna i efawirenz mogą obniżać jej stężenie, zmniejszając skuteczność. Pacjenci powinni unikać spożywania dużych ilości soku grejpfrutowego oraz informować lekarza o wszystkich przyjmowanych lekach.
Atorwastatyna – stosowanie w ciąży i w okresie karmienia piersią
Atorwastatyna jest przeciwwskazana w ciąży i podczas karmienia piersią. Statyny mogą wpływać na rozwijający się płód, prowadząc do wad wrodzonych, dlatego kobiety w wieku rozrodczym powinny stosować skuteczne metody antykoncepcji podczas leczenia atorwastatyną. W przypadku zajścia w ciążę lek należy natychmiast odstawić i skonsultować się z lekarzem. Brak jest danych dotyczących przenikania atorwastatyny do mleka matki, jednak ze względu na potencjalne ryzyko dla niemowlęcia kobiety karmiące piersią powinny unikać stosowania tego leku.
Atorwastatyna – w jakich postaciach występuje?
Atorwastatyna jest dostępna w postaci tabletek doustnych w różnych dawkach, zazwyczaj od 10 mg do 80 mg. Leczenie zwykle rozpoczyna się od dawki 10 mg na dobę, a dawka może być stopniowo zwiększana w zależności od odpowiedzi pacjenta na leczenie i docelowego poziomu cholesterolu.