Tretynoina jest pochodną witaminy A należącą do grupy retinoidów. Występuje w postaci żółtego lub jasnożółtego krystalicznego proszku, wrażliwego na działanie światła i tlenu. Jest jednym z najskuteczniejszych leków stosowanych miejscowo w terapii trądziku i fotostarzenia skóry.
Tretynoina – jak działa?
Tretynoina reguluje procesu różnicowania i proliferacji komórek naskórka. Ponadto normalizuje proces rogowacenia, zmniejsza przyleganie korneocytów, ułatwia złuszczanie martwych komórek naskórka. Wykazuje działanie komedolityczne, przeciwzapalne i stymuluje syntezę kolagenu. Wpływa także na odnowę komórkową i poprawia strukturę skóry.
Kiedy stosować tretynoinę?
Lek znajduje zastosowanie w leczeniu:
- trądziku pospolitego,
- trądziku różowatego,
- fotostarzenia skóry,
- przebarwień,
- zmarszczek oraz
- hiperkeratoz.
Jest również stosowana w terapii łuszczycy i niektórych zaburzeń rogowacenia. Preparat należy aplikować na noc, rozpoczynając od najmniejszego stężenia i stopniowo zwiększając częstość stosowania w zależności od tolerancji skóry.
Przed rozpoczęciem stosowania należy wykonać próbę uczuleniową. Podczas terapii konieczne jest bezwzględne stosowanie fotoprotekcji (wysoki filtr UV) i unikanie ekspozycji na słońce. Zaleca się stosowanie preparatów nawilżających i łagodzących w ciągu dnia. Leczenie powinno być prowadzone pod nadzorem dermatologa, a efekty są widoczne dopiero po kilku tygodniach regularnego stosowania.
Tretynoina powinna być stosowana u pacjentów z ostrą białaczką promielocytową wyłącznie pod nadzorem lekarza doświadczonego w leczeniu chorób hematologicznych lub onkologicznych. W trakcie terapii należy kontynuować leczenie wspomagające, takie jak zapobieganie krwawieniom i wczesne leczenie zakażeń.
Tretinoinum – najczęstsze działania niepożądane
Podczas stosowania mogą wystąpić:
- miejscowe podrażnienia skóry (zaczerwienienie, pieczenie, złuszczanie),
- nadwrażliwość na światło,
- suchość skóry,
- przejściowe nasilenie zmian trądzikowych w początkowym okresie leczenia.
Rzadziej obserwuje się świąd, obrzęk czy hiperpigmentację. Szczególną ostrożność należy zachować u osób z wrażliwą skórą.
Najczęstsze interakcje tretynoiny
Nie należy stosować tretynoiny jednocześnie z innymi preparatami złuszczającymi, środkami wysuszającymi i preparatami zawierającymi alkohol. Ponadto należy unikać łączenia z produktami zawierającymi kwas salicylowy, nadtlenek benzoilu czy inne substancje potencjalnie drażniące. Tretynoina może zwiększać także działanie innych leków miejscowych.
Tretynoina – stosowanie w ciąży i podczas karmienia piersią
Stosowanie tretynoiny jest bezwzględnie przeciwwskazane w czasie ciąży ze względu na potencjalne działanie teratogenne. Podczas stosowania miejscowego i w okresie do miesiąca po zakończeniu terapii konieczne jest stosowanie skutecznej antykoncepcji. Nie zaleca się stosowania w okresie karmienia piersią.
W jakich postaciach występuje tretinoinum?
Substancja jest dostępna w postaci kremów, żeli i roztworów o różnych stężeniach (0,025%, 0,05%, 0,1%). Preparaty są dostępne wyłącznie na receptę. Preparaty należy przechowywać w chłodnym, ciemnym miejscu ze względu na wrażliwość substancji na światło i temperaturę.