Octan fludrokortyzonu jest fluorowanym kortykosteroidem. Lek ten ma działanie przeciwzapalne, przeciwalergiczne, przeciwświądowe i przeciwobrzękowe. Lek stosowany jest w terapii niewydolności kory nadnerczy w chorobie Addisona. Ponadto stosowany jest miejscowo w okulistyce, przy zapaleniach błony naczyniowej, rogówki oraz spojówek.
Fludrokortyzonu octan- jak działa?
Octan 9-α-fluorohydrokortyzonu to syntetyczny hormon kory nadnerczy, będący fluorowaną pochodną hydrokortyzonu. Hamuje wydzielanie cytokin, histaminy oraz leukotrienów – mediatorów procesu zapalnego. Zmniejsza to przepuszczalność naczyń włosowatych, co zapobiega powstawaniu obrzęków oraz stanów zapalnych. Oddziałuje także na wchłanianie jonów sodu i retencję wody w kanalikach nerkowych.
Nie jest zalecany do leczenia stanów zapalnych. Ponadto fludrokortyzon może wpływać na funkcję kory nadnerczy, aktywność grasicy oraz wydzielanie ACTH przez przysadkę. Dodatkowo może mieć wpływ na odkładanie glikogenu w wątrobie, liczbę granulocytów eozynochłonnych, oraz prowadzić do ujemnego bilansu azotowego przy niedostatecznej podaży białka w pokarmie.
Fludrokortyzonu octan – kiedy stosować?
Fludrokortyzon jest wskazany w terapii zastępczej w przypadku pierwotnej i wtórnej niewydolności kory nadnerczy w chorobie Addisona oraz w leczeniu zespołu nadnerczowo-płciowego z utratą soli.
Fludrokortyzonu octan – najczęstsze działania niepożądane
Podobnie jak każdy lek fludrokortyzon może powodować działania niepożądane, jednakże nie występują one u wszystkich pacjentów stosujących ten lek. Fludrokortyzon może prowadzić do maskowania objawów zakażenia, obniżać odporność na infekcje oraz powodować zatrzymywanie sodu i płynów w organizmie, obrzęki, zastoinową niewydolność krążenia, utratę potasu, arytmie, zmiany w EKG związane z niedoborem potasu, zasadowicę hipokaliemiczną, zwiększone wydalanie wapnia i nadciśnienie. Działa to głównie poprzez jego aktywność mineralokortykotropową.
Fludrokortyzonu octan – najczęstsze interakcje
- Barbiturany, leki przeciwpadaczkowe (fenytoina, karbamazepina), rifampicyna, rifabutin, primidon, aminoglutetymid przyspieszają metabolizm fludrokortyzonu, osłabiając jego skuteczność.
- Fludrokortyzon może zmniejszać działanie doustnych leków przeciwcukrzycowych i insuliny.
- Jednocześnie może osłabiać działanie leków moczopędnych oraz nasilać hipokaliemię.
- Współdziałanie fludrokortyzonu z lekami przeciwzakrzepowymi, pochodnymi kumaryny, indandionem, heparyną, streptokinazą, urokinazą może wpływać zarówno na zmniejszenie, jak i zwiększenie skuteczności tych leków, wymagając dostosowania dawki w oparciu o oznaczenia czasu protrombinowego.
- Jednoczesne stosowanie fludrokortyzonu z niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi i kwasem acetylosalicylowym zwiększa ryzyko choroby wrzodowej i krwawień z przewodu pokarmowego.
- Fludrokortyzon nasila zatrzymywanie sodu w organizmie, co może prowadzić do obrzęków i podwyższenia ciśnienia tętniczego. Leki przeciwhistaminowe osłabiają działanie fludrokortyzonu.
- Jednoczesne stosowanie steroidów anabolicznych, androgenów i fludrokortyzonu może prowadzić do występowania obrzęków i trądziku.
- Doustne leki antykoncepcyjne zawierające estrogeny mogą wpływać na metabolizm fludrokortyzonu, wydłużając jego okres półtrwania i nasilając jego działanie.
- Podczas jednoczesnego stosowania szczepionek zawierających żywe wirusy i immunosupresyjnych dawek glikokortykosteroidów możliwy jest rozwój chorób wirusowych oraz zmniejszenie skuteczności szczepionki.
Fludrokortyzonu octan – stosowanie w ciąży i w okresie karmienia piersią
W badaniach na zwierzętach zauważono szkodliwe działanie kortykosteroidów w okresie ciąży, związane z ryzykiem rozszczepów podniebienia, zahamowania rozwoju płodu oraz niewydolności kory nadnerczy. Z tego powodu fludrokortyzonu nie należy stosować u kobiet w ciąży i w wieku rozrodczym, chyba że jest to absolutnie konieczne.
Fludrokortyzon przenika do mleka kobiecego, co może wywołać u dziecka niepożądane objawy, takie jak zahamowanie wzrostu lub obniżenie wydzielania endogennych hormonów kory nadnerczy. Decyzja o kontynuacji karmienia piersią w trakcie leczenia fludrokortyzonem powinna być podjęta z rozwagą, uwzględniając konieczność leczenia i potencjalne ryzyko. Dzieci matek leczonych wysokimi dawkami kortykosteroidów w ciąży lub w okresie karmienia piersią powinny być monitorowane pod kątem objawów niewydolności nadnerczy.
Fludrokortyzonu octan – w jakich postaciach występuje?
Fludrokortyzon występuje w postaci tabletek.