Cebula zwyczajna (łac. allium cepa) jest rośliną uprawną, nie występuje już w stanie dzikim. Pozyskuje się z niej płynny ekstrakt, zawierający dwusiarczek elilopropylowy (nadaje charakterystyczny cebulowy zapach), kwercetynę, witaminy C, B1, B2, B3, A, E, K, saponiny, wapń, krzem, magnez, żelazo, cynk oraz selen. Substancje te nadają cebuli działanie dezynfekujące, moczopędne i przyspieszające przemianę materii. Cebula ma też działanie wykrztuśne, dlatego często stosowana jest w stanach zapalnych górnych dróg oddechowych.
Cebula zwyczajna to skarbnica substancji korzystnych dla zdrowia. Kwercetyna działa jako przeciwutleniacz, obniża ciśnienie krwi i chroni przed wolnymi rodnikami. Związki siarki, zwłaszcza allicyna, mają właściwości bakteriobójcze, przeciwcukrzycowe i przeciwnowotworowe. Witamina C wzmacnia odporność, kwas foliowy jest potrzebny kobietom w ciąży, a witamina B6 bierze udział w produkcji czerwonych krwinek. Potas reguluje ciśnienie krwi, wapń wspiera zdrowie kości i stawów, a chrom przeciwdziała insulinooporności. Żelazo wzmacnia odporność i redukuje uczucie zmęczenia. Błonnik pomaga kontrolować cholesterol i utrzymać wagę. Antocyjany nadają czerwonej cebuli kolor, a beta-karoten ze szczypiorku wzmacnia odporność i działa przeciwnowotworowo.
Spożywanie cebuli może wspomagać profilaktykę oraz łagodzić objawy przeziębienia i grypy poprzez wzmacnianie odporności i zwalczanie stanów zapalnych. Dodatkowo składniki cebuli pomagają oczyszczać drogi oddechowe, ułatwiając szybszy powrót do zdrowia. Cebula jest również skutecznym środkiem w zapobieganiu próchnicy zębów i infekcjom jamy ustnej, a jej żucie przez kilka minut eliminuje drobnoustroje w jamie ustnej, gardle i na ustach.
Jako bogate źródło fruktanów, rodzaju błonnika prebiotycznego, cebula wspiera odbudowę dobroczynnej flory jelitowej po antybiotykoterapii. Dzięki allicynie obniża stężenie "złego" cholesterolu, podwyższając jednocześnie "dobry" cholesterol, co przyczynia się do zmniejszenia ryzyka chorób sercowo-naczyniowych, takich jak choroba wieńcowa, zawał czy udar. Zawarty w cebuli chrom reguluje poziom glukozy we krwi, co może przyczynić się do zapobiegania cukrzycy. Sok z cebuli podawany diabetykom skutecznie kontroluje hiperglikemię. Ponadto jedzenie cebuli wspomaga utrzymanie prawidłowej wagi.
Zawarte w cebuli związki siarki mogą być trudne do strawienia, co po spożyciu może objawiać się wzdęciami i uczuciem dyskomfortu w jamie brzusznej, zwłaszcza u osób o wrażliwym układzie pokarmowym.
Cebula zwyczajna zazwyczaj nie wykazuje znaczących interakcji z lekami. Niemniej osoby stosujące leki przeciwkrzepliwe powinny zachować ostrożność, ponieważ spożycie dużych ilości cebuli może wpływać na proces krzepnięcia krwi. Zawsze zaleca się konsultację z lekarzem przed wprowadzeniem dużych ilości cebuli do diety, zwłaszcza przy jednoczesnym stosowaniu leków przeciwkrzepliwych.
Podczas ciąży cebula może być bezpiecznie dodawana do różnych posiłków, jednak zaleca się spożywanie jej z umiarem. Niektóre kobiety w ciąży mogą doświadczać zwiększonej wrażliwości na smak i zapach cebuli, dlatego warto monitorować reakcje organizmu. W ogólności jednak cebula nie jest uznawana za substancję szkodliwą w ciąży, o ile je się ją w zwykłych ilościach.
Cebula zwyczajna występuje w postaci: