-
Popularne
-
Oglądali także
-
Ostatnio oglądane
-
Probiotyki
2 600 punktów odbioru
Odbierz zamówienie w wybranej aptece
19 tys. produktów
Szeroki asortyment produktów
Darmowa dostawa w 24 h
Szybka i darmowa dostawa do apteki
Opis
Lek Naproxen Genoptim 500 mg należy do grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych, posiadających właściwości przeciwbólowe i przeciwgorączkowe.
Wskazania
Lek Naproxen Genoptim wskazany jest do stosowania:
Dorośli:
-
w reumatoidalnym zapaleniu stawów;
-
w zesztywniającym zapaleniu stawów kręgosłupa;
-
w chorobie zwyrodnieniowej stawów;
-
w ostrych bólach mięśniowo-szkieletowych;
-
w ostrych napadach dny moczanowej;
-
w bolesnym miesiączkowaniu.
Dzieci:
-
leczenie młodzieńczego reumatoidalnego zapalenia stawów.
Substancja czynna: Naproxenum
Skład
|
Substancja czynna |
Substancją czynną leku jest naproksen. Jedna tabletka zawiera 500 naproksenu. |
|
Pozostałe składniki |
laktoza jednowodna, skrobia kukurydziana, żelaza tlenek żółty (E 172), powidon (K-29/32), karboksymetyloskrobia sodowa (typ A), magnezu stearynian. |
Dawkowanie
Ten lek należy zawsze stosować zgodnie z zaleceniami lekarza lub farmaceuty. W razie wątpliwości
należy zwrócić się do lekarza lub farmaceuty. Dawkę leku lekarz dostosuje indywidualnie dla pacjenta.
Dorośli:
Reumatoidalne zapalenie stawów, choroba zwyrodnieniowa stawów, zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa – zalecana dawka początkowa to zazwyczaj od 500 mg do 1000 mg na dobę w dwóch dawkach podzielonych co 12 godzin lub w dawce pojedynczej.
W ostrych stanach dawkę można zwiększyć (krótkotrwale, pod ścisłą kontrolą lekarza) od 750 mg do 1000 mg na dobę (dawka nasycająca):
-
u pacjentów zgłaszających bóle nocne lub sztywność poranną o dużym nasileniu;
-
u pacjentów, u których naproksenem zastąpiono inne leki z grupy NLPZ przyjmowane w dużych
dawkach;
-
w chorobie zwyrodnieniowej stawów z dolegliwościami bólowymi.
Ostry napad dny moczanowej – początkowo 750 mg, następnie 500 mg po 8 godzinach, potem 250 mg co 8 godzin aż do ustąpienia napadu.
Ostre zaburzenia mięśniowo-szkieletowe i bolesne miesiączkowanie - dawka początkowa wynosi 500 mg jednorazowo, następnie 250 mg co 6 do 8 godzin, zależnie od potrzeb, z maksymalną dawką dobową wynoszącą 1250 mg po pierwszym dniu podawania.
Pacjenci w podeszłym wieku
Podobnie, jak w przypadku innych leków pacjenci w podeszłym wieku są narażeni na zwiększone ryzyko działań niepożądanych w tym krwawień z przewodu pokarmowego. Lek ten należy podawać w najmniejszej skutecznej dawce przez możliwie najkrótszy okres. Pacjentów z tej grupy lekarz będzie okresowo kontrolował.
Dzieci:
Młodzieńcze reumatoidalne zapalenie stawów (dzieci w wieku powyżej 5 lat o masie ciała powyżej 25 kg) – zalecana dawka dobowa 10 mg/kg masy ciała na dobę w 2 dawkach podzielonych co 12 godzin (rano i wieczorem). Nie zaleca się stosowania naproksenu u dzieci w wieku poniżej 16 lat w przypadku wskazań innych niż młodzieńcze zapalenie stawów.
Pacjenci z zaburzeniami czynności nerek lub wątroby
U osób z zaburzeniami czynności nerek i (lub) wątroby należy rozważyć podawanie mniejszych dawek naproksenu. Lek ten jest przeciwwskazany u pacjentów z klirensem kreatyniny poniżej 30 ml/minutę, ponieważ obserwowano gromadzenie się metabolitów naproksenu u osób z ciężką niewydolnością nerek lub dializowanych, jak również u pacjentów z ciężką niewydolnością wątroby.
Lek Naproxen Genoptim należy przyjmować w czasie jedzenia lub po jedzeniu.
Przyjmowanie leku w najmniejszej skutecznej dawce i przez możliwie najkrótszy okres konieczny do łagodzenia objawów zmniejsza ryzyko działań niepożądanych.
Wyniki leczenia lekarz oceni w regularnych odstępach czasu, w razie braku poprawy, należy zrezygnować ze stosowania naproksenu.
Przeciwwskazania
Kiedy nie stosować leku Naproxen Genoptim:
-
jeśli pacjent ma uczulenie na substancję czynną lub którykolwiek z pozostałych składników tego leku oraz na inne niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ);
-
jeśli stosowanie kwasu acetylosalicylowego lub innych niesteroidowych leków przeciwzapalnych wywoływało objawy alergii: napad astmy oskrzelowej, katar, pokrzywkę;
-
jeśli u pacjenta występuje lub występowała choroba wrzodowa żołądka i (lub) dwunastnicy, perforacja lub krwawienia, również występujące po zastosowaniu NLPZ;
-
jeśli pacjent ma skazę krwotoczną;
-
jeśli u pacjenta występuje ciężka niewydolność serca, wątroby lub nerek;
-
jeśli pacjentka jest w trzecim trymestrze ciąży.
Zawartość
Sposób przechowywania: 15°C - 25°C
Podmiot odpowiedzialny: SYNOPTIS PHARMA
Pozwolenie: MZ 25046
Kod EAN: 5909991390143
Ważne przed zastosowaniem
Ostrzeżenia
Przed rozpoczęciem stosowania leku Naproxen Genoptim należy omówić to z lekarzem lub farmaceutą.
-
Naproksen należy podawać ostrożnie, z zastosowaniem najmniejszej skutecznej dawki, pacjentom z niewydolnością mięśnia sercowego (ze względu na możliwość zwiększenia obrzęków obwodowych).
-
W celu wykrycia ewentualnych objawów niepożądanych, pacjentów długotrwale przyjmujących niesteroidowe leki przeciwzapalne należy poddawać regularnym kontrolom lekarskim.
-
U osób, u których występuje czynnik ryzyka powikłań kardiologicznych – nadciśnienie tętnicze, hiperlipidemia, zaburzenie prawidłowego krążenia obwodowego, cukrzyca oraz u osób palących tytoń, naproksen należy stosować wyjątkowo ostrożnie.
-
Przyjmowanie naproksenu niesie ze sobą ryzyko wystąpienia owrzodzenia, perforacji lub krwotoku z przewodu pokarmowego. Te działania niepożądane, które mogą mieć śmiertelny skutek, mogą być poprzedzone objawami ostrzegawczymi, ale nie muszą. Stosowanie leku Naproxen Genoptim należy przerwać w przypadku wystąpienia krwawienia lub owrzodzenia przewodu pokarmowego. Pacjentów, u których występowały choroby przewodu pokarmowego, a w szczególności pacjentów w podeszłym wieku, należy poinformować o konieczności zgłaszania lekarzowi wszystkich nietypowych objawów dotyczących przewodu pokarmowego, zwłaszcza o krwawieniach. Szczególnie istotne to jest w początkowym okresie leczenia. U takich pacjentów zaleca się stosowanie jak najmniejszej skutecznej dawki leku.
-
Należy unikać jednoczesnego stosowania leku Naproxen Genoptim i innych niesteroidowych leków przeciwzapalnych (w tym leków z grupy selektywnych inhibitorów COX-2) ze względu na zwiększone ryzyko ciężkich działań niepożądanych.
-
Jednoczesne stosowanie leku Naproxen Genoptim z heparyną lub warfaryną należy prowadzić pod kontrolą lekarza. Naproksen hamuje agregację płytek krwi i wydłuża czas krwawienia. U osób przyjmujących leki przeciwzakrzepowe (np. dikumarol) lub u których już wcześniej występowały zaburzenia krzepnięcia, zwiększa się ryzyko krwawień.
-
U pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby, takimi jak przewlekła choroba alkoholowa wątroby i inne postaci marskości wątroby, zaleca się stosowanie najmniejszej skutecznej dawki.
-
U chorych na astmę oskrzelową lub inne choroby alergiczne lek Naproxen Genoptim zwiększa ryzyko skurczu oskrzeli.
-
Lek Naproxen Genoptim powinni ostrożnie stosować pacjenci z zaburzoną czynnością nerek. U pacjentów tych lekarz zaleci okresowe badania czynności nerek: kontrolowanie stężenia kreatyniny w osoczu i (lub) klirensu kreatyniny. U pacjentów, u których klirens kreatyniny wynosi poniżej 20 ml/minutę lek jest przeciwwskazany.
-
Z uwagi na działanie przeciwzapalne i przeciwgorączkowe, stosowanie leku może maskować objawy innej choroby i utrudniać diagnostykę.
-
Ze względu na zwiększone ryzyko wystąpienia działań niepożądanych nie zaleca się długotrwałej terapii NLPZ u pacjentów w podeszłym wieku. Powinni oni przyjmować lek w najmniejszej skutecznej dawce.
-
Pacjenci w podeszłym wieku długotrwale przyjmujący niesteroidowe leki przeciwzapalne powinni regularnie poddawać się badaniom lekarskim.
-
Przyjmowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych niesie ze sobą ryzyko występowania ciężkich działań niepożądanych dotyczących układu pokarmowego. Ryzyko to jest niezależne od długości stosowania NLPZ. Większość działań niepożądanych pojawia się w grupie osób w podeszłym wieku i osłabionych, które gorzej znoszą owrzodzenia oraz krwawienia w obrębie żołądka i jelit.
-
U osób stosujących leki z grupy NLPZ bardzo rzadko obserwowano ciężkie reakcje skórne (niektóre śmiertelne), takie jak: złuszczające zapalenie skóry; zespół Stevensa-Johnsona; toksyczne martwicze oddzielanie się naskórka. Największe ryzyko wystąpienia wyżej wymienionych reakcji występuje na początku leczenia naproksenem, najczęściej w pierwszym miesiącu przyjmowania leku. Po wystąpieniu pierwszych objawów wysypki, uszkodzenia błony śluzowej jamy ustnej lub innych oznak nadwrażliwości należy przerwać przyjmowanie leku Naproxen Genoptim.
-
Reakcje nadwrażliwości mogą wystąpić u osób z nadwrażliwością na kwas acetylosalicylowy lub inne niesteroidowe leki przeciwzapalne, jak i u osób bez nadwrażliwości, u pacjentów z obrzękiem naczynioruchowym, astmą oskrzelową, zapaleniem błon śluzowej nosa oraz polipami nosa. Reakcje nadwrażliwości mogą mieć skutek śmiertelny.
-
Stosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych rzadko prowadzi do chorób oka: zapalenia tarczy nerwu wzrokowego; obrzęku tarczy nerwu wzrokowego. Nie jest znany związek przyczynowoskutkowy tego mechanizmu. W przypadku wystąpienia chorób oka wskazane jest przeprowadzenie badań okulistycznych.
-
W czasie terapii lekiem Naproxen Genoptim zmniejszenie dawki steroidów lub ich odstawienie powinno przebiegać powoli. W związku z możliwością wystąpienia działań niepożądanych, takich jak: niewydolność kory nadnerczy lub pogłębienie się objawów zapalenia stawów, pacjent powinien być pod obserwacją lekarską.
-
Przyjmowanie takich leków jak Naproxen Genoptim może być związane z niewielkim zwiększeniem ryzyka ataku serca (zawał serca) lub udaru. Ryzyko to zwiększa długotrwałe przyjmowanie dużych dawek leku. Nie należy stosować większych dawek i dłuższego czasu leczenia niż zalecane.
-
W przypadku kłopotów z sercem, przebytego udaru lub podejrzenia, że występuje ryzyko tych zaburzeń (np. podwyższone ciśnienie krwi, cukrzyca, zwiększone stężenie cholesterolu, palenie tytoniu) należy omówić leczenie z lekarzem lub farmaceutą.
Naproxen Genoptim zawiera laktozę.
Jeżeli stwierdzono wcześniej u pacjenta nietolerancję niektórych cukrów, pacjent powinien skontaktować się z lekarzem przed przyjęciem leku.
Ciąża i laktacja
Jeśli pacjentka jest w ciąży lub karmi piersią, przypuszcza że może być w ciąży lub gdy planuje mieć dziecko, powinna poradzić się lekarza lub farmaceuty przed zastosowaniem tego leku.
Leku Naproxen Genoptim nie należy stosować w pierwszym i drugim trymestrze ciąży, z wyjątkiem przypadków zalecanych i nadzorowanych przez lekarza, po starannym rozważeniu potencjalnych korzyści dla matki oraz płodu. Stosowanie leku Naproxen Genoptim w trzecim trymestrze ciąży jest przeciwwskazane.
Naproksen przenika do mleka kobiet karmiących piersią, dlatego nie należy go stosować u tych kobiet. Lek Naproxen Genoptim może utrudniać zajście w ciążę.
Jeżeli pacjentka planuje zajście w ciążę lub ma trudności z zajściem w ciążę, powinna o tym poinformować lekarza.
Prowadzenie pojazdów
W czasie stosowania leku Naproxen Genoptim należy zachować ostrożność. U niektórych pacjentów mogą występować: senność, zawroty głowy, zaburzenia równowagi, bezsenność, uczucie zmęczenia, zaburzenia widzenia, depresja. Jeżeli u pacjenta wystąpią powyższe działania niepożądane, nie należy prowadzić pojazdów oraz obsługiwać maszyn.
Dodatkowe informacje
Objawy przedawkowania: senność, wymioty, zgaga, nudności, bóle w nadbrzuszu, zaburzenia czynności nerek. W przypadku wystąpienia powyższych objawów należy natychmiast skontaktować się z lekarzem.
W przypadku przedawkowania naproksenu należy opróżnić żołądek, a następnie zastosować odpowiednie leczenie podtrzymujące. Szybkie podanie odpowiedniej ilości węgla aktywnego zmniejsza ilość wchłoniętego leku. W przypadku wystąpienia niewydolności nerek konieczna może być hemodializa.
Interakcje z innymi lekami
Należy powiedzieć lekarzowi lub farmaceucie o wszystkich lekach przyjmowanych przez pacjenta obecnie lub ostatnio, a także o lekach, które pacjent planuje przyjmować.
Przed rozpoczęciem przyjmowania tego leku należy porozmawiać z lekarzem lub farmaceutą, jeśli pacjent stosuje którykolwiek z niżej wymienionych leków, w tym kwas acetylosalicylowy stosowany w celu zapobiegania zakrzepom krwi.
Kwas acetylosalicylowy może zwiększyć klirens nerkowy naproksenu i zmniejszyć jego stężenie w surowicy.
Równoczesne podawanie związków zobojętniających sok żołądkowy lub kolestyraminy z lekiem
Naproxen Genoptim może opóźniać jego wchłanianie. Lek Naproxen Genoptim może zwiększać działanie leków przeciwzakrzepowych, np. warfaryny i heparyny.
Lek Naproxen Genoptim może hamować moczopędne działanie furosemidu oraz wydalanie soli litu (zmniejszenie klirensu nerkowego jonów litu), prowadząc do zwiększenia stężenia litu w krwi.
Probenecyd zwiększa stężenie naproksenu w krwi oraz wydłuża jego okres półtrwania.
Równoczesne przyjmowanie leku Naproxen Genoptim z glikozydami naparstnicy, może hamować wydalanie glikozydów przez nerki, powodując wzrost ich stężenia w krwi.
Naproksen zmniejsza wydalanie metotreksatu z moczem, co może prowadzić do zwiększenia toksyczności metotreksatu.
Naproksen osłabia działanie zmniejszające ciśnienie krwi propranololu i innych leków blokujących receptory β-adrenergiczne. Naproksen zwiększa ryzyko zaburzenia czynności nerek związane ze stosowaniem inhibitorów ACE.
Równoczesne przyjmowanie leku Naproxen Genoptim z cyklosporyną może spowodować zwiększenie stężenia cyklosporyny w surowicy, co może doprowadzić do wystąpienia działania toksycznego na nerki.
Jednoczesne stosowanie NLPZ z takrolimusem może także wpływać toksycznie na nerki.
Lek Naproxen Genoptim nasila działanie hydantoiny, sulfonamidów oraz doustnych leków przeciwzakrzepowych, poprzez wypieranie połączeń z białkami.
Równoczesne stosowanie leku Naproxen Genoptim z kortykosteroidami zwiększa ryzyko wystąpienia zaburzeń żołądkowo-jelitowych: krwawień z przewodu pokarmowego.
Lek Naproxen Genoptim osłabia działanie mifeprystonu. Dopiero po 8 do 12 dniach od przyjęcia ostatniej dawki mifeprystonu można rozpocząć leczenie naproksenem.
Przyjmowanie leku Naproxen Genoptim równocześnie z fluorochinolonami zwiększa ryzyko wystąpienia napadów drgawkowych.
Przyjęcie leku Naproxen Genoptim w ciągu 48 godzin przed badaniem czynności kory nadnerczy może doprowadzić do zafałszowania wyników oznaczenia 17-ketosteroidów oraz kwasu 5- hydroksyindolooctowego w moczu.
Równoczesne stosowanie leku Naproxen Genoptim z lekami przeciwagregacyjnymi i nieselektywnymi inhibitorami wychwytu zwrotnego serotoniny może zwiększać ryzyko krwawień z przewodu pokarmowego.
Zydowudyna (lek stosowany w leczeniu AIDS oraz zakażeń wirusem HIV) zwiększa ryzyko toksycznego działania na układ krwiotwórczy.
Działania niepożądane
Jak każdy lek, lek ten może powodować działania niepożądane, chociaż nie u każdego one wystąpią.
-
Zaburzenia żołądka i jelit:
Najczęściej odnotowywane działania niepożądane dotyczą przewodu pokarmowego. Zgaga, nudności, wymioty, zaparcia, biegunka, wzdęcia, niestrawność, uczucie dyskomfortu w jamie brzusznej oraz ból w nadbrzuszu. Poważniejszymi reakcjami, które mogą wystąpić są krwawienia z przewodu pokarmowego, czasami zakończone zgonem, zwłaszcza u osób w podeszłym wieku, stany zapalne, owrzodzenia, perforacje i niedrożności górnego i dolnego odcinka przewodu pokarmowego, smoliste stolce, krwawe wymioty, zapalenie jamy ustnej, zaostrzenie wrzodziejącego zapalenia jelita grubego i choroby Leśniowskiego-Crohna, zapalenie przełyku, zapalenie błony śluzowej żołądka i trzustki.
-
Zaburzenia krwi i układu chłonnego:
neutropenia (obniżenie liczby granulocytów obojętnochłonnych), małopłytkowość (niedobór płytek krwi), granulocytopenia (zmniejszenie poniżej normy liczby granulocytów we krwi) wraz z agranulocytozą (zagrażający życiu spadek liczby neutrofili we krwi), leukopenia (mała liczba leukocytów), eozynofilia (zwiększenie liczby eozynofilów), niedokrwistość aplastyczna (niewydolność szpiku kostnego) i hemolityczna (szybszy rozpad krwinek czerwonych).
-
Zaburzenia układu immunologicznego:
Zgłaszano reakcje nadwrażliwości podczas terapii lekami z grupy NLPZ u pacjentów z lub bez nadwrażliwości na NLPZ. Mogą się na nie składać (a) niespecyficzne reakcje alergiczne i anafilaktyczne (b) reaktywność dróg oddechowych w tym astma, nasilenie astmy, skurcz oskrzeli lub duszność, lub (c) mieszane reakcje skórne w tym wysypki różnego rodzaju, świąd, pokrzywka, plamica, obrzęk naczynioruchowy, rzadziej złuszczające i pęcherzowe dermatozy (w tym martwicze oddzielanie naskórka i rumień wielopostaciowy).
-
Zaburzenia metaboliczne i odżywiania:
hiperkaliemia.
-
Zaburzenia psychiczne:
depresja, bezsenność, zaburzenia snu, dezorientacja, omamy.
-
Zaburzenia układu nerwowego:
Były zgłaszane: drgawki, zawroty głowy, ból głowy, senność, parestezje, pozagałkowe zapalenie nerwu wzrokowego, zaburzenia koncentracji i zaburzenia czynności poznawczych, aseptyczne zapalenie opon mózgowych (zwłaszcza u pacjentów z zaburzeniami autoimmunologicznymi takimi jak toczeń rumieniowaty układowy, mieszana choroba tkanki łącznej) z objawami takimi jak sztywność karku, ból głowy, nudności, wymioty, gorączka i dezorientacja.
-
Zaburzenia oka:
zaburzenia widzenia, zmętnienie rogówki, zapalenie nerwu wzrokowego, obrzęk tarczy nerwu wzrokowego.
-
Zaburzenia ucha i błędnika:
szumy uszne, zaburzenia słuchu i zawroty głowy.
-
Zaburzenia serca:
kołatanie serca, obrzęki, niewydolność serca i zastoinowa niewydolność serca.
Z badań klinicznych i danych epidemiologicznych wynika, że przyjmowanie koksybów i niektórych NLPZ, szczególnie długotrwale w dużych dawkach może być związane z niewielkim zwiększeniem ryzyka zdarzeń zakrzepowo-zatorowych tętnic (np. zawał serca lub udar).
-
Zaburzenia naczyniowe:
nadciśnienie tętnicze, zapalenie naczyń.
-
Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia:
duszność, astma; eozynofilowe zapalenie płuc (gromadzenie się eozynofilów w pęcherzykach płucnych i śródmiąższu płuc); obrzęk płuc.
-
Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych:
żółtaczka, zapalenie wątroby (w tym przypadki śmiertelne), nieprawidłowe wyniki badań czynności wątroby.
-
Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej:
wysypki skórne, w tym wysypka polekowa, świąd, pokrzywka, wybroczyny, plamica, pocenie się, łysienie, rumień wielopostaciowy, zespół Stevensa-Johnsona, rumień guzowaty, liszaj płaski, reakcje pęcherzowe, toczeń rumieniowaty układowy, martwica naskórka, bardzo rzadko toksyczne martwicze oddzielanie się naskórka, nadwrażliwość na światło, w tym porfiria późna skórna „pseudoporfiria”, lub rzadko pęcherzowe oddzielanie się naskórka.
Jeżeli pojawią się kruchość skóry, pęcherze skórne lub inne objawy sugerujące pseudoporfirię, należy przerwać stosowanie leku i monitorować pacjenta.
-
Zaburzenia mięśniowo-szkieletowe i tkanki łącznej:
bóle i osłabienie mięśni.
-
Zaburzenia nerek i dróg moczowych:
zapalenie kłębuszków nerkowych, śródmiąższowe zapalenie nerek, zespół nerczycowy, krwiomocz, zwiększone stężenie kreatyniny w surowicy, martwica brodawek nerkowych i niewydolność nerek.
-
Zaburzenia układu rozrodczego i piersi:
zaburzenia płodności u kobiet.
-
Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania:
wzmożone pragnienie, gorączka, uczucie zmęczenia, złe samopoczucie.
Zgłaszanie działań niepożądanych
Jeśli wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane, w tym wszelkie objawy niepożądane niewymienione w ulotce, należy powiedzieć o tym lekarzowi lub farmaceucie, lub pielęgniarce. Działania niepożądane można zgłaszać bezpośrednio do Departamentu Monitorowania Niepożądanych Działań Produktów Leczniczych Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych:
Al. Jerozolimskie 181C, 02-222 Warszawa,
tel.: + 48 22 49 21 301, fax: + 48 22 49 21 309,
e-mail: ndl@urpl.gov.pl.
Działania niepożądane można zgłaszać również podmiotowi odpowiedzialnemu.
Dzięki zgłaszaniu działań niepożądanych można będzie zgromadzić więcej informacji na temat bezpieczeństwa stosowania leku.
Skorzystaj z bezpłatnej konsultacji naszego farmaceuty
- pomoże dobrać odpowiednie leki
- dobierze tańsze zamienniki
- doradzi, które produkty powinny być stosowanie osobno
- odpowie na pytania o przepisane leki
mgr farm. Katarzyna Witkowska