Methofill 50 mg/ml, roztwór do wstrzykiwań w ampułko-strzykawce, 1 ampułko-strzykawka x 0,35 ml

• czynne, reumatoidalne zapalenie stawów u dorosłych pacjentów,

• wielostawowe postacie ciężkiego, czynnego młodzieńczego idiopatycznego zapalenia stawów, jeżeli odpowiedź na niesteroidowe leki przeciwzapalne jest niewystarczająca,

• ciężka, oporna na leczenie łuszczyca, w której nie uzyskano zadowalającej odpowiedzi po zastosowaniu fototerapii, terapii PUVA i retinoidów oraz ciężkie łuszczycowe zapalenie stawów u dorosłych pacjentów,

• Choroba Leśniowskiego-Crohna o przebiegu łagodnym do umiarkowanego u pacjentów dorosłych, gdy odpowiednie leczenie innymi lekami nie jest możliwe.

• Substancją czynną jest metotreksat. 1 ml roztworu zawiera metotreksat disodowy w ilości odpowiadającej 50 mg metotreksatu.

• Pozostałe składniki to: sodu chlorek, sodu wodorotlenek (do regulacji pH) i woda do wstrzykiwań.

Lekarz podejmuje decyzję dotyczącą dawkowania, które dostosowane jest indywidualnie do pacjenta.

Efekty leczenia są zazwyczaj widoczne dopiero po upływie 4 – 8 tygodni.

Lek Methofill jest podawany podskórnie (pod skórę) przez lekarza lub pracownika ochrony zdrowia lub pod ich nadzorem jedynie raz w tygodniu. Dzień wykonania wstrzyknięcia powinien ustalić pacjent wspólnie z lekarzem.

Stosowanie u dzieci i młodzieży

Lekarz podejmuje decyzję dotyczącą właściwej dawki u dzieci i młodzieży z postacią wielostawową młodzieńczego idiopatycznego zapalenia stawów.

Lek Methofill nie jest zalecany do stosowania u dzieci w wieku poniżej 3 lat, ze względu na niewystarczające doświadczenie u pacjentów w tej grupie wiekowej.

Sposób i czas podawania

Lek Methofill wstrzykuje się raz w tygodniu!

Czas leczenia ustala lekarz prowadzący. Leczenie reumatoidalnego zapalenia stawów, młodzieńczego idiopatycznego zapalenia stawów, łuszczycy zwykłej oraz łuszczycowego zapalenia stawów i choroby Leśniowskiego-Crohna lekiem Methofill jest leczeniem długotrwałym.

Na początku leczenia lek Methofill może być wstrzykiwany przez personel medyczny. W określonych przypadkach lekarz prowadzący może zdecydować o poinstruowaniu pacjenta, jak samodzielnie wstrzykiwać lek Methofill. Następnie pacjent odbędzie odpowiednie szkolenie.

W żadnym wypadku pacjent nie powinien próbować samodzielnie wstrzykiwać leku Methofill przed odbyciem takiego szkolenia.

Należy zapoznać się z instrukcjami zamieszczonymi na końcu ulotki.

Należy pamietac o wykorzystaniu całej zawartości ampułko-strzykawki.

Sposób postępowania i usuwania musi być analogiczny jak w przypadku innych leków cytostatycznych i zgodny z lokalnymi przepisami. Kobiety w ciąży nie powinny stosować ani (lub) podawać leku Methofill.

Unikać kontaktu metotreksatu z powierzchnią skóry lub błon śluzowych. W przypadku skażenia, zanieczyszczoną powierzchnię natychmiast obficie spłukać wodą.

Przyjęcie większej niż zalecana dawki leku Methofill

W przypadku przyjęcia dawki większej niż zalecana należy natychmiast powiedzieć o tym lekarzowi.

Pominięcie przyjęcia leku Methofill

Nie należy stosować dawki podwójnej w celu uzupełnienia pominiętej dawki.

Przerwanie przyjmowania leku Methofill

W przypadku przerwania przyjmowania leku Methofill należy natychmiast powiedzieć o tym lekarzowi.

W przypadku wrażenia, że działanie leku Methofill jest za mocne lub za słabe należy zwrócić się do lekarza lub farmaceuty.

Kiedy nie stosować leku Methofill

• jeśli pacjent ma uczulenie na metotreksat lub którykolwiek z pozostałych składników tego leku (wymienionych w punkcie 6);

• jeśli u pacjenta występuje ciężka choroba wątroby lub nerek lub krwi;

• jeśli pacjent regularnie spożywa duże ilości alkoholu;

• jeśli u pacjenta stwierdzono ciężkie zakażenie, np. gruźlicę, zakażenie HIV lub inne zespoły niedoboru odporności;

• jeśli u pacjenta stwierdzono owrzodzenia w jamie ustnej, żołądku lub jelitach;

• jeśli pacjentka jest w ciąży lub karmi piersią;

• jeśli pacjent w tym samym czasie otrzymuje szczepionkę zawierającą żywe drobnoustroje.

Produkt leczniczy w ampułko-strzykawkach ma postać przejrzystego, żółtego do brazowego roztworu.

Ampułko-strzykawka posiada dodatkową osłonę zabezpieczającą igłę. Opakowania zawierają ampułko-strzykawki, które są dostępne w opakowaniach blistrowych lub bez z wacikami nasączonymi alkoholem. Opakowania blistrowe przeznaczone są na pojedyncze ampułko-strzykawki z zamocowaną osłoną zabezpieczającą igłę.

Ampułko-strzykawki zawierające 0,35 ml roztworu są dostępne w opakowaniach zawierających 1 ampułko-strzykawkę z zamocowanymi igłami z osłonką. Ampułko-strzykawka posiada dodatkową osłonę zabezpieczającą igłę.

Przed rozpoczęciem przyjmowania leku Metex należy omówić z lekarzem lub farmaceutą:

• jeśli pacjent jest osobą w podeszłym wieku, jest osłabiony lub w złym stanie ogólnym;

• jeśli u pacjenta stwierdzono zaburzenia czynności wątroby;

• jeśli u pacjenta rozpoznano odwodnienie (niedobór wody w organizmie).

Zalecane badania kontrolne i środki ostrożności:

Ciężkie działania niepożądane mogą wystąpić również po podaniu małych dawek leku Methofill. Aby wykryć je na czas, lekarz musi kontrolować pacjenta i wykonywać badania laboratoryjne.

Przed rozpoczęciem leczenia:

Przed rozpoczęciem leczenia pobrane zostaną próbki krwi do badania potwierdzającego wystarczającą liczbę komórek krwi, badań czynności wątroby, stężenia albumin (białka krwi) w osoczu i czynności nerek. Ponadto lekarz skontroluje, czy pacjent nie choruje na gruźlicę (choroba zakaźna przebiegająca z niewielkimi guzkami w zakażonych tkankach). Zostanie wykonane zdjęcie rentgenowskie.

Podczas leczenia:

Należy poddawać się następującym badaniom co najmniej raz w miesiącu w pierwszych sześciu miesiącach leczenia a następnie co najmniej raz na trzy miesiące:

• badanie jamy ustnej i gardła pod kątem zmian błon śluzowych;

• badania krwi;

• badanie czynności wątroby;

• badanie czynności nerek;

• badanie układu oddechowego i w razie konieczności, badanie czynności płuc.

Metotreksat może wpływać na układ odpornościowy, wyniki szczepień i wyniki badań immunologicznych. Może dojść do reaktywacji utajonych przewlekłych chorób (np. półpasiec, gruźlica, wirusowe zapalenie wątroby typu B lub C). Podczas stosowania leku Methofill nie należy stosować szczepionek zawierających żywe drobnoustroje.

W trakcie leczenia metotreksatem może uaktywnić się zapalenie skóry wywołane promieniowaniem i oparzenia słoneczne (reakcja „z przywołania”). Ekspozycja na promieniowanie UV podczas leczenia metotreksatem może nasilać zmiany łuszczycowe.

Może wystąpić powiększenie węzłów chłonnych (chłoniak). W takim przypadku należy przerwać leczenie.

Biegunka może być objawem działania toksycznego leku Methofill i wymaga przerwania leczenia.

Jeżeli u pacjenta wystąpi biegunka, należy powiedzieć o tym lekarzowi.

Zgłaszano przypadki wystąpienia encefalopatii (zaburzenie mózgu)/leukoencefalopatii (zaburzenie obszaru mózgu zwanego istotą białą) u pacjentów onkologicznych otrzymujących metotreksat; nie można tego wykluczyć u pacjentów przyjmujących metotreksat w innych wskazaniach.

Lek Methofill a inne leki

Należy powiedzieć lekarzowi lub farmaceucie o wszystkich lekach przyjmowanych przez pacjenta obecnie lub ostatnio, a także o lekach, które pacjent planuje przyjmować.

Równoczesne podawanie niektórych leków może wpływać na działanie leku Methofill:

• leki uszkadzające wątrobę lub wpływające na liczbę komórek krwi, np. leflunomid;

• antybiotyki (stosowane w zapobieganiu i leczeniu określonych zakażeń), np.: tetracykliny, chloramfenikol, niewchłanialne antybiotyki o szerokim spektrum działania, penicyliny, glikopeptydy, sulfonamidy (leki zawierające siarkę stosowane w zapobieganiu i leczeniu niektórych zakażeń), cyprofloksacyna i cefalotyna;

• niesteroidowe leki przeciwzapalne lub salicylany (leki przeciwbólowe i(lub) przeciwzapalne);

• probenecyd (stosowany w leczeniu dny moczanowej);

• słabe kwasy organiczne takie jak diuretyki pętlowe (leki moczopędne) lub niektóre leki stosowane w terapii bólu lub stanów zapalnych (np. kwas acetylosalicylowy, diklofenak i ibuprofen) oraz pirazole (np. metamizol stosowany w leczeniu bólu);

• produkty lecznicze, które mogą szkodliwie wpływać na czynność szpiku kostnego, np. trymetoprymsulfametoksazol (substancja bakteriobójcza) czy pirymetamina;

• sulfasalazyna (lek przeciwreumatyczny);

• azatiopryna (lek o działaniu immunosupresyjnym, czasami stosowany w ciężkich przypadkach reumatoidalnego zapalenia stawów);

• merkaptopuryna (lek o działaniu cytostatycznym);

• retinoidy (leki przeciwko łuszczycy i innym chorobom skóry);

• teofilina (lek przeciwko astmie oskrzelowej i innym chorobom płuc);

• inhibitory pompy protonowej (stosowane w chorobach żołądka);

• leki hipoglikemizujące (zmniejszające stężenie cukru we krwi).

Produkty witaminowe zawierające kwas foliowy należy stosować wyłącznie, gdy są zalecone przez lekarza, ponieważ mogą osłabiać działanie metotreksatu.

Należy unikać szczepień z wykorzystaniem żywych szczepionek.

Methofill z jedzeniem, piciem i alkoholem

Podczas stosowania leku Methofill należy unikać spożywania alkoholu oraz dużych ilości kawy, napojów zawierających kofeinę i czarnej herbaty.

Ciąża, karmienie piersią i wpływ na płodność

Jeśli pacjentka jest w ciąży lub karmi piersią, przypuszcza, że może być w ciąży lub gdy planuje mieć dziecko, powinna poradzić się lekarza lub farmaceuty przed zastosowaniem tego leku.

Nie wolno stosować leku Methofill w okresie ciąży. Istnieje ryzyko uszkodzenia płodu oraz poronienia. Kobiety i mężczyźni powinni stosować skuteczne środki antykoncepcyjne podczas stosowania leku Methofill i przez 6 miesięcy po jego zakończeniu.

U kobiet w wieku rozrodczym, należy jednoznacznie wykluczyć ciążę. W tym celu przed rozpoczęciem leczenia wykonuje się np. próby ciążowe.

Metotreksat wykazuje działanie genotoksyczne, dlatego przed rozpoczęciem leczenia wszystkim kobietom planującym ciążę należy zalecić konsultację w poradni genetycznej. Mężczyźni powinni zasięgnąć porady w zakresie konserwacji nasienia przed rozpoczęciem leczenia.

Należy przerwać karmienie piersią przed rozpoczęciem i w trakcie stosowania leku Methofill.

Prowadzenie pojazdów i obsługiwanie maszyn

Podczas stosowania leku Metex mogą wystąpić działania niepożądane ze strony ośrodkowego układu nerwowego, np. zmęczenie i zawroty głowy. W związku z tym zdolność prowadzenia pojazdów mechanicznych i (lub) obsługiwania maszyn może być w niektórych przypadkach zaburzona.

W przypadku uczucia senności lub zmęczenia nie wolno prowadzić pojazdów, ani obsługiwać maszyn.

Metotreksat Accord zawiera sód

Lek zawiera mniej niż 1 mmol (23 mg) sodu w jednej dawce, to znaczy lek uznaje się za „wolny od sodu”.

Jak każdy lek, lek ten może powodować działania niepożądane, chociaż nie u każdego one wystąpią.

Częstość występowania i nasilenie działań niepożądanych zależy od wielkości dawki i częstości podawania leku. Ponieważ ciężkie działania niepożądane mogą wystąpić już po podaniu małych dawek, konieczne jest regularne wykonywanie badań lekarskich. Lekarz prowadzący powinien zlecić wykonanie badań w celu wykluczenia nieprawidłowości parametrów krwi (np. mała liczba białych krwinek, płytek krwi, chłoniak) oraz zmian w wątrobie i nerkach.

Należy niezwłocznie powiedzieć lekarzowi, jeśli u pacjenta wystąpią jakiekolwiek następujące objawy, gdyż mogą one wskazywać na ciężkie, potencjalnie zagrażające życiu działania niepożądane, które wymagają pilnego podjęcia określonego leczenia:

• uporczywy, nieproduktywny suchy kaszel, duszność i gorączka; mogą to być objawy zapalenia płuc [często - mogą występować nie więcej niż u 1 na 10 osób]

• objawy uszkodzenia wątroby takie jak zażółcenie skóry i białkówek oczu;
  metotreksat może powodować przewlekłe uszkodzenie wątroby (marskość wątroby), tworzenie się tkanki bliznowatej (zwłóknienie wątroby), tłuszczowe zwyrodnienie wątroby [wszystkie niezbyt często – mogą wystąpić nie więcej niż u 1 na 100 osób],

  zapalenie wątroby (ostre zapalenie wątroby) [rzadko – może wystąpić u nie więcej niż 1 na 1 000 osób] oraz niewydolność wątroby [bardzo rzadko – może wystąpić u nie więcej niż 1 na 10 000 osób]

• objawy uczulenia takie jak wysypka skórna, w tym zaczerwieniona, swędząca skóra, obrzęk dłoni, stóp, kostek, twarzy, ust, jamy ustnej lub gardła (który może powodować trudności w połykaniu lub oddychaniu i uczucie zbliżającego się omdlenia; mogą to być objawy ciężkich reakcji uczuleniowych lub wstrząsu anafilaktycznego [rzadko – mogą wystąpić u nie więcej niż 1 na 1 000 osób]

• objawy uszkodzenia nerek takie jak obrzęk dłoni, kostek, lub stóp lub zmiana częstości oddawania moczu lub zmniejszenie objętości lub brak moczu; mogą to być objawy niewydolności nerek [rzadko – mogą wystąpić u nie więcej niż 1 na 1 000 osób]

• objawy zakażenia np. gorączka, dreszcze, obolałość, ból gardła; metotreksat może zwiększać podatność na zakażenia. Rzadko [może wystąpić u nie więcej niż 1 na 1000 osób] mogą wystąpić ciężkie zakażenia takie jak określony rodzaj zapalenia płuc (zapalenie płuc wywołane przez Pneumocystis carinii) lub zatrucie krwi (posocznica)

• ciężka biegunka, krwawe wymioty i czarne lub smoliste stolce; objawy te mogą wskazywać na rzadkie [mogą wystąpić u nie więcej niż 1 na 1000 osób] ciężkie powikłanie ze strony przewodu pokarmowego, spowodowane przez metotreksat np. owrzodzenie przewodu pokarmowego

• objawy związane z zamknięciem światła naczynia krwionośnego przez zakrzep krwi (zdarzenia zakrzepowo-zatorowe) takie jak: osłabienie jednej strony ciała (udar mózgu) lub ból, obrzęk, zaczerwienienie i odczuwanie ciepła w jednej z nóg (zakrzepica żył głebokich); metotreksat może powodować zdarzenia zakrzepowo-zatorowe [rzadko – może wystąpić u nie więcej niż 1 na 1000 osób]

• gorączka i ciężkie pogorszenie ogólnego stanu zdrowia lub nagła gorączka, której towarzyszy ból gardła lub jamy ustnej lub zaburzenia oddawania moczu; metotreksat może bardzo rzadko [może wystąpić u nie więcej niż 1 na 10 000 osób] powodować ostre zmniejszenie liczby białych krwinek (agranulocytozę) i ciężkie zahamowanie czynności szpiku kostnego

• nieoczekiwane krwawienie np. krwawienie z dziąseł, krew w moczu, w wymiotach lub pojawienie się krwawych wybroczyn; mogą to być objawy znacznego zmniejszenia liczby płytek krwi w przebiegu ciężkiego zahamowania czynności szpiku kostnego [bardzo rzadko – może wystąpić u nie więcej niż 1 na 10 000 osób]

• ciężka wysypka skórna lub pęcherze na skórze (mogą występować również w jamie ustnej, oczach i narządach płciowych); mogą to być objawy bardzo rzadkich [mogą występować u nie więcej niż 1 na 10 000 osób] stanów zwanych zespołem Stevensa-Johnsona lub zespołem oparzonej skóry (toksyczne martwicze oddzielanie się naskórka)

Poniżej znajdują się inne działania niepożądane, które mogą wystąpić:

Bardzo często: może wystąpić u więcej niż 1 na 10 osób

• zapalenie błony śluzowej jamy ustnej, niestrawność, nudności, utrata apetytu

• zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych

Często: może wystąpić u nie więcej niż 1 na 10 osób

• owrzodzenia błony śluzowej jamy ustnej, biegunka

• wysypka, zaczerwienienie skóry, świąd

• ból głowy, zmęczenie, senność

• zmniejszone wytwarzanie krwinek prowadzące do zmniejszenia liczby krwinek białych i (lub) czerwonych i (lub) płytek krwi (leukopenia, niedokrwistość, małopłytkowość)

Niezbyt często: może wystąpić u nie więcej niż 1 na 100 osób

• zapalenie gardła, zapalenie jelit, wymioty

• zwiększona wrażliwość na światło, wypadanie włosów, zwiększenie liczby guzków reumatoidalnych, półpasiec, zapalenie naczyń krwionośnych, wysypka podobna do opryszczki, pokrzywka

• ujawnienie się cukrzycy

• zawroty głowy, splątanie, depresja

• zmniejszenie stężenia albuminy w osoczu

• zmniejszenie liczby krwinek, w tym płytek krwi

• stan zapalny i owrzodzenie pęcherza moczowego lub pochwy, zaburzenie czynności nerek, zaburzenia oddawania moczu

• ból stawów, ból mięśni, osteoporoza (zmniejszenie masy kostnej)

Rzadko: może wystąpić u nie więcej niż 1 na 1000 osób

• nasilona pigmentacja skóry, trądzik, niebieskie plamki na skutek krwawień z naczyń krwionośnych

• uczuleniowe zapalenie naczyń krwionośnych, gorączka, zaczerwienienie oczu, zakażenie, zaburzone gojenie ran, zmniejszenie stężenia przeciwciał we krwi

• zaburzenia widzenia

• zapalenie osierdzia, nagromadzenie płynu w osierdziu

• niskie ciśnienie krwi

• zwłóknienie płuc, duszność i astma oskrzelowa, nagromadzenie płynu w opłucnej

• zaburzenia elektrolitowe

Bardzo rzadko: może wystąpić u nie więcej niż 1 na 10 000 osób

• silne krwawienia, toksyczne rozdęcie okrężnicy (ostre toksyczne rozdęcie jelita grubego)

• nasilenie pigmentacji paznokci, zapalenie naskórka, czyraczność (głębokie zakażenie mieszków włosowych), widoczne powiększenie niewielkich naczyń krwionośnych

• osłabienie widzenia, ból, utrata siły mięśniowej lub uczucie drętwienia lub mrowienia w rękach i nogach, zmiany smaku (metaliczny posmak), drgawki, porażenie, silny ból głowy z gorączką

• retinopatia (niezapalna choroba oka)

• zmniejszenie popędu płciowego, impotencja, powiększenie piersi u mężczyzn (ginekomastia), zaburzenia wytwarzania nasienia, zaburzenia miesiączkowania, upławy

• powiększenie węzłów chłonnych (chłoniak)

Czestość nieznana: nie może zostać okreslona na podstawie dostępnych danych

• leukoencefalopatia (choroba obszaru mózgu zwanego istotą białą)

Podskórnie podawane dawki metotreksatu są miejscowo dobrze tolerowane. Obserwowano jedynie łagodne, miejscowe reakcje skórne (takie jak: uczucie pieczenia, rumień, obrzęk, przebarwienia, świąd, silne swędzenie, ból) malejące w trakcie leczenia.

Zgłaszanie działań niepożądanych

Jeśli wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane, w tym wszelkie objawy niepożądane niewymienione w ulotce, należy powiedzieć o tym lekarzowi lub farmaceucie. Działania niepożądane można zgłaszać bezpośrednio do Departamentu Monitorowania Niepożądanych Działań Produktów Leczniczych Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych

Al. Jerozolimskie 181C, 02-222 Warszawa,

tel.: + 48 22 49 21 301, faks: + 48 22 49 21 309,

e mail: ndl@urpl.gov.pl