Żywienie pacjentów po zabiegach i operacjach
Osoby po przejściu zabiegów medycznych i operacji chirurgicznych często mają ograniczoną dietę. Nie mogą spożywać większych ilości pokarmów, a ich skład jest stosunkowo wąski. W takich warunkach trudno o odpowiedni bilans mikro i makroelementów. Podstawą każdej diety jest zdrowa żywność, ale jej tymczasowe uzupełnienie może stanowić żywność medyczna albo specjalne gotowe posiłki w płynie.
Żywienie medyczne to produkty mające ułatwić spożycie odpowiedniej ilości takich składników jak:
-
białka,
-
witaminy,
-
minerały.
Ich odpowiedni bilans jest bardzo istotnym elementem rekonwalescencji po zabiegach i operacjach. Co ważne, żywność tego typu dostarcza duże ilości składników w niewielkiej objętości, ponieważ są silnie skoncentrowane. Przeważnie w formie płynu (podobnego w konsystencji do jogurtu pitnego), więc przyjęcie ich jest ułatwione, także u osób, które nie mogą przeżuwać (np. po zabiegach szczękowych).
Żywienie medyczne podawane jest przede wszystkim po operacjach związanych z układem trawiennym i pokarmowym. Zdarza się, że taka forma posiłków znajduje swoje zastosowanie także po innych zabiegach np. powodujących ograniczenie ruchu (długotrwałe leżenie, problemy z układem ruchu). Mniejsze zapotrzebowanie energetyczne, może powodować, że w czasie rekonwalescencji pacjent nie odczuwa głodu i zjada zbyt mało pożywienia, którego ilość nie zapewnia odpowiedniej podaży składników odżywczych i witamin.
Kiedy stosowana jest żywność medyczna specjalnego przeznaczenia?
Żywność medyczna specjalnego przeznaczenia to produkty o odpowiednio skomponowanym składzie, służące jako pokarm dla pacjentów przebywających pod nadzorem lekarza. Przeznaczona jest dla osób z ograniczoną, upośledzoną lub zaburzoną zdolnością przyjmowania, trawienia, wchłaniania, metabolizowania i wydalania zwykłej żywności lub jej niektórych składników.
Żywność medyczna może być zlecona także w innych okolicznościach, jeżeli lekarz zauważy taką potrzebę. Dzieje się tak m.in. w sytuacjach, gdy niemożliwe jest osiągnięcie pożądanych efektów oraz odpowiedniego bilansu dietetycznego podczas konsumowania wyłącznie ogólnodostępnych zdrowych produktów.
Dietetyczna żywność specjalnego przeznaczenia medycznego pozwala także ograniczyć spożycie kalorii u pacjentów leżących, którym grozi otyłość ze względu na niższe zużycie energii, niż u osób aktywnych fizycznie.
Żywienie medyczne nie powinno być mylone z odżywkami, nie jest to także gotowe zdrowe jedzenie dla osób aktywnych fizycznie. Jego celem są konkretne efekty medyczne, wsparcie leczenia oraz powrotu do zdrowia i sprawności.
Mimo tego, że to produkty powszechnie dostępne bez recepty, powinno być stosowane pod kontrolą lekarza i na jego zalecenie. Żywność przeznaczenia medycznego samodzielnie wprowadzana do diety, może powodować problemy zdrowotne (zaburzenia zgryzu, osłabienie mięśni odpowiedzialnych za przeżuwanie itp.), a także być przyczyną niedoborów, ponieważ nie zaspokaja wszystkich potrzeb organizmu. Jeżeli tylko jest to możliwe, powinno się stosować dietę bazującą na zdrowych i urozmaiconych posiłkach.
Żywność medyczna jako uzupełnienie diety osób przewlekle chorych
Zdrowa żywność jest niezwykle ważna dla osób z chorobami przewlekłymi, takimi jak cukrzyca, nowotwory, stwardnienie rozsiane czy choroby neurodegeneracyjne (choroba Parkinsona, Alzheimera), a także dla pacjentów po zawałach czy udarach.
Chorzy nie zawsze mogą w komfortowy sposób przyjmować zwykłą żywność o odpowiedniej kompozycji składników. Gotowe zdrowe jedzenie medyczne umożliwia skuteczne uzupełnienie niedoborów.
Zbilansowana dieta pozwala w wielu przypadkach spowolnić postępy choroby, zmniejszyć dolegliwości związane z jej przebiegiem czy przyspieszyć powrót do zdrowia po leczeniu inwazyjnym.
Dzięki niewielkiej objętości i szybkiemu wchłanianiu żywienie medyczne może być też skuteczne u osób podczas terapii onkologicznych. Jednym ze skutków ubocznych chemioterapii i radioterapii, stosowanych w leczeniu nowotworów, są silne mdłości, często uniemożliwiające przyjmowanie pokarmów stałych. Żywność płynna pozwala częściowo zniwelować niepożądane skutki leczenia, związane z niedożywieniem, które często dotyka pacjentów w jego trakcie.